Chmielowski Piotr (9 II 1848 Zawadyńce k. Kamieńca
Podolskiego - 22 IV 1904 Lwów), ojciec » Janusza
Chmielowskiego . Wybitny krytyk i historyk literatury, czł. AU (1893), prof.
Uniw. Lwow. (1903-04).
Od 1876 był czł. TT, od 1877 odbywał wycieczki po Tatrach , np. w 1893 przez Wrota Chałubińskiego do Morskiego Oka , na Rysy i Krywań
(z synem Januszem , prof. Samuelem
Dicksteinem oraz przew. Józefem Tatarem i
Janem (?) Walą), w 1894 na Łomnicę (z synem
Januszem, Władysławem Kleczyńskim i in.
oraz przew. Klimkiem Bachledą ). W 1895
uczestniczył w I znanym przejściu Żółtej
Przełęczy , z synem Januszem, Michałem Kulikowskim i przew. Janem Bachledą-Tajbrem . Potem stan zdrowia nie
pozwalał mu na wycieczki wysokogórskie. W 1898 z Antonim Sygietyńskim i in.
zrobił wycieczkę do Orawskiego Zamku
i na słow. uroczystości
nar. w Św. Marcinie Turczańskim.
Od 1891 miał własny dom w Zakopanem (między ulicami Chramcówki i
Sienkiewicza). W 1897 z powodu represji władz carskich opuścił Warszawę i ze
względu na gruźlicę płuc osiadł na stałe w Zakopanem aż do 1903. Ten okres
zakop., mimo rozwijającej się choroby, był b. owocny w jego twórczości nauk.;
wygłaszał tam także odczyty. Na rzecz Pomocy Bratniej w Zakopanem zredagował
jednodniówkę "Zakopianka
" (Za. 1901).
W jego obfitej twórczości już od 1871 jest dużo omówień i
recenzji literatury tatrz. i podh., od Seweryna
Goszczyńskiego i Michała Bałuckiego po
Kazimierza Tetmajera i Jana Kasprowicza
, w licznych artykułach, esejach i rozprawach oraz w
książkach, np. Studya i szkice z dziejów literatury polskiej (Kr. 1886,
I-II, i wydania nast.), Współcześni poeci polscy (Petersburg 1895).
Dużo wiadomości o pobycie Ch. w Zakopanem (także o wycieczkach i o synach)
znajduje się w opracowanej przez Edwarda Kiernickiego książce: Korespondencja
Antoniego Sygietyńskiego i Piotra Chmielowskiego (Wr. 1963).
