Najwyższe pasmo górskie Polski i Słowacji, najwyższa część Karpat, najwyższe góry między Alpami a Kaukazem.
Najwyższy szczyt Tatr - Gierlach ma 2654 m npm i leży po stronie słowackiej. Najwyższy szczyt w granicach Polski - Rysy ma 2499 m, ale zajmuje dopiero dziesiąte miejsce wśród olbrzymów tatrzańskich. 60 szczytów wznosi się powyżej 2400 metrów. Najwyższym szczytem położonym w całości w granicach Polski jest Kozi Wierch (2291 m). Powierzchnia całych Tatr - 785 km2 - jest mniejsza od powierzchni niejednej doliny alpejskiej. Polskie Tatry zajmujące 175 km2 są trzykrotnie mniejsze od Jeziora Genewskiego w Alpach.
|
Panorama Tatr z Ciemniaka (fot. G. Japoł) |
Długość łańcucha tatrzańskiego w linii prostej wynosi ok. 56,5 km, zaś długość mierzona wzdłuż grzbietu głównego - ok. 80 km. Największa szerokość pasma - 18,5 km, średnia - 15 km. Z Tatrami sąsiadują cztery kotliny: Podhale (od północy), Spisz (od północnego wschodu, wschodu i częściowo południa), Liptów (od południa i od południowego-zachodu), Orawa (od zachodu i północnego-zachodu). Tatry dzielą się pod względem geograficznym i geologicznym na trzy części: Tatry Zachodnie, Tatry Wysokie, Tatry Bielskie (położone w całości na terenie Słowacji). Mówi się nieraz o Tatrach Spiskich - sąsiadujących ze Spiszem, Tatry Liptowskie - graniczące z Liptowem, Tatry Orawskie - na Orawie. Niekiedy używa się też pojęcia Tatry Zakopiańskie na oznaczenie części pasma, leżącej w granicach administracyjnych Zakopanego.
|
|
Tablica informacyjna w Kuźnicach (fot. Andrzej Samardak) |
|
W Tatrach Polskich znajduje się kilkadziesiąt szlaków turystycznych, o łącznej długości około 250 km. Około 160 km tras i szlaków udostępnionych jest dla narciarzy. Na tym terenie funkcjonuje 8 schronisk turystycznych, kolej linowa kabinowa (na Kasprowy Wierch), 4 koleje linowo-krzesełkowe (Nosal, Krokiew, Gąsienicowa, Goryczkowa) oraz wyciągi orczykowe (Kalatówki, Suchy Żleb, Polana Chochołowska).
Nazwa pasma wywodzi się prawdopodobnie od słowa tatry, oznaczającego w Karpatach w ogóle góry, skały, nieużytki, czy zgoła niepotrzebne rupiecie (!). Nazwę tę przeniesiono nawet w pasma od Tatr właściwych odległe: poza powszechnie znanymi Tatrami Niżnimi na Słowacji, jak podają encyklopedyści tatrzańscy Zofia i Witold Paryscy, są także Tour Tatra w Alpach Francuskich, Tatra Peak (4560 m) w Ruwenzori (Afryka), Cerro Tatra (5200 m) w Andach Argentyńskich, Pik Tatry (6142 m) w Pamirze Wschodnim.
|
Panorama Tatr opracowana przez Stanisława Staszica (rys. Z. Vogel 1804 r.) (fot. arch. Muzeum Tatrzańskiego) www.muzeumtatrzanskie.pl |
|