| lodospad (Terminologia) |
| |
1) Formacja lodowa, która się tworzy z zamarzania
ściekającej wody i przypomina swym kształtem zamarznięty wodospad. Lodospady w Tatrach powstają
najczęściej w żlebach, kominach i rynnach, na ich progach lub w stromszych odcinkach. Tworzą się
również przez zamarzanie wodospadów i w jaskiniach. - 2) Stromsza od sąsiednich i
silnie uszczeliniona część lodowca
załamującego się na progu skalnym swego podłoża. Oprócz szczelin tworzą się tu...
|
|
| lodoszreń (Terminologia) |
| |
Gruba, zlodowaciała skorupa na powierzchni śniegu, nie załamująca się pod ciężarem
narciarza (» szreń).
|
|
| Lodowa Baszta (Szczyty) |
| |
Lodowa Baszta; W pobliżu L. B., na pd.-wsch. od
niej, jest otwór Lodowej Jaskini w
Ciemniaku. Na niektórych mapach L.B. jest błędnie oznaczona nazwą Lodowiec,
która jest nazwą lud. owej jaskini.
|
|
| Lodowa Dolinka (Doliny) |
| |
Lodowa Dolinka; W górnej części dolinki
znajduje się Lodowy Stawek . Przez L.D.
prowadzą znakowane szlaki tur. na Lodową
Przełęcz i Czerwoną Ławkę .
Nazwa L.D. pochodzi od długo w lecie zalegających w niej śniegów i
lodów.
|
|
| Lodowa Jaskinia Litworowa (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia Litworowa; Zwiedzanie jaskini
jest trudne i uciążliwe z powodu jej ciasnoty. W początkowej części przez cały
rok utrzymuje się śnieg i zalodzenie o zmiennym zasięgu, w lecie zwykle od
otworu w głąb 70 m.
Otwór jaskini wypatrzył z dala Marian Kruczek w czerwcu 1960, a pierwsi
dotarli do niego, i zbadali wstępną część jaskini, tenże i Stanisław Wójcik w lipcu 1960. Dalszą
eksplorację prowadzili ci sami i in....
|
|
| Lodowa Jaskinia Małołącka (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia Małołącka; Długość jaskini ok.
100 m, deniwelacja ok. 25 m (-20, 5 m).
W gł. komorze zastano lód grubości 5 m i nacieki lodowe oraz stawek dług. 2
m. Dostęp do wnętrza jaskini bywa zablokowany lodem. Jaskinię odkryli i zbadali
Marian Kruczek i Stanisław Wójcik w 1959.
|
|
| Lodowa Jaskinia Miętusia (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia Miętusia; Długość ok.85
m, głęb. ok.25 m. Stan zalodzenia jaskini jest zmienny. Odkrycie jaskini i
przejście jej wstępnej części: Leszek Nowiński i Ryszard Rodziński w 1963.
Najdalej w głąb udało się dotrzeć dopiero w 1979, gdy stan lodu był najniższy. W
1996 stwierdzono łaczność głosową pomiędzy L.J.M. a najwyższymi partiami Studni
w Kazalnicy.
|
|
| Lodowa Jaskinia Mułowa (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia Mułowa; Długość korytarzy ok.
400 m, deniwelacja 69 m (-64, +5 m), wg stanu badań z pocz. 1998.
Lód (w formie pokrywy lodowej i nacieków) utrzymuje się w jaskini cały rok
bez większych zmian. Otwór L.J.M. odkrył Janusz
Flach w 1960, po czym dalszą eksplorację prowadził on i in.(1960-62),
poznając niemal całość znanych dziś korytarzy.
|
|
| Lodowa Jaskinia w Ciemniaku (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia w Ciemniaku, dawniej Lodowa
Dziura; Niewielki trójkątny otwór L.J. (wys. 1,7 m, szer. w podstawy 4,5
m) jest widoczny tylko z bliska. Długość jaskini ok.390 m, deniwelacja ok.42 m
(-11 m, +31 m i nie zbadane kominy).
L.J. składa się z dwóch pięter; od otworu ciągnie się
zaraz za wstępną komorą obszerny gł. korytarz górnego piętra, ok. 70 m długi i
pokryty lodem. Na końcu tego korytarza tylko okresowo (przy...
|
|
| Lodowa Jaskinia w Twardych Spadach (Jaskinie) |
| |
Lodowa Jaskinia w Twardych Spadach; Długość
jaskini 152 m, deniwelacja ok. 40 m. Dno dwóch komór jest pokryte warstwą lodu
zmiennej grubości; są też lodospady .
Otwór jaskini znalazł Krzysztof Dudziński w 1982. Dalsza eksploracja w tymże
roku była prowadzona przez niego i in.; wymagała przekopania się przez gruz i
zawaliska.
|
|
| Lodowa Kopa (Szczyty) |
| |
Lodowa Kopa; Wejście na L.K. od Lodowej
Przełęczy i wprost z Jaworowej Doliny było
od b. dawna znane góralskim myśliwym z Jurgowa
. Pierwsze znane wejście turystów: Johann Heinrich Blasius, Simon Fischer
(nadleśniczy z Jaworzyny Spiskiej ) z
siostrzeńcem lub bratankiem, Gustav Hartlaub i Alexander Keyserling, prowadzeni
przez czterech góralskich myśliwych z Jurgowa w 1835, przy nieudanej próbie
wejścia na Lodowy Szczyt. Również i potem...
|
|
| Lodowa Piwnica (Jaskinie) |
| |
Lodowa Piwnica, dawniej też Lodowa Jaskinia
Bielska; Jej ogromny otwór ma kształt trójkąta o podstawie ok. 8 m i tejże
wysokości.
Długość L.P. 60 m, głębokość - 18 m. W końcowej części nawet w lecie utwory
lodowe. Jest to jedna z trzech zalodzonych jaskiń Tatr Bielskich .
|
|
| Lodowa Przełęcz (Przełęcze) |
| |
Lodowa Przełęcz; Mimo swej wysokości stanowi
jedno z najłatwiejszych i najdogodniejszych przejść z pn. na pd. stronę Tatr , z Jaworowej Doliny do Doliny Małej Zimnej Wody .
Jest to najwyżej położona przełęcz tatrz., przez którą prowadzi znakowany
szlak tur. z jednej strony Tatr na drugą. Przejście przez L.P. było znane od b.
dawna góralskim myśliwym z Jurgowa .
Pierwsze znane przejście tur.: Feliks Berdau
, Wojciech...
|
|
| Lodowa Przełęcz, Wyżnia (Przełęcze) |
| |
Lodowa Przełęcz, Wyżnia; Z Czarnej Doliny Jaworowej wiedzie na tę przełęcz
przez Śnieżną Dolinę jedna z najciekawszych
i najbardziej oryginalnych dróg tatrz. Ową drogą przez Śnieżną Dolinę pierwsi
weszli Adam Ferens i Mieczysław Świerz w 1922.
Zimą: Henryk W. Mogilnicki i Wiesław Stanisławski w 1930.
|
|
| lodowce (Geologia) |
| |
Są to masy lodu, utworzone powyżej linii wiecznego
śniegu (lodowce górskie) ze zbitego, topniejącego i zamarzającego,
przekrystalizowanego śniegu, będące w stałym ruchu spływającym (jęzor lodowca).
L. w Tatrach istniały ok. miliona lat temu, w okresie ogólnego ochłodzenia
klimatu, w tzw. plejstocenie (dawna nazwa: dyluwium). Znacznie później, gdy
klimat się już na dobre ocieplił, lodowce ustąpiły, stopniały (» zlodowacenie Tatr)....
|
|
| lodowczyk (Geologia) |
| |
Prawidłowo w języku polskim termin ten oznacza: mały
lodowiec. W Tatrach, gdzie nie ma
nawet małych lodowców, lodowczykami nazywają niektórzy (w sposób niewłaściwy i
mylący) płaty stwardniałego śniegu, określane prawidłowo nazwą » śnieżnik.
|
|
| Lodowe Źrodło (Woda) |
| |
Lodowe Źrodło; Wydobywająca się z L.Ź. woda (o temp.
4,3-4,7 C) spływa w trzech różnych kierunkach trzema potoczkami do pobliskiego
Kościeliskiego Potoku.
Dawniej L.Ź. bywało mylnie uważane za początek Czarnego Dunajca
; było też czasem nazywane Zdrojem Goszczyńskiego.Wsch.
brzeg tego źródła odznacza się b. gęstymi zaroślami rzeżuchy Opiza (Cardamine
amara ssp....
|
|
| Lodowego, Ramię (Przełęcze) |
| |
Lodowego, Ramię; Przez R.L. prowadzi
najłatwiejsza droga na Lodowy Szczyt (z Doliny
Pięciu Stawów Spiskich ). Nazwa Ramię Lodowego była nieraz używana dla Lodowego Zwornika , a dawniej także dla Lodowej Przełęczy lub Lodowej Kopy .
|
|
| Lodowy Koń (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Lodowy Koń, Koń na Lodowym lub po prostu
Koń; Przez Konia prowadzi zwykła droga na Lodowy Szczyt (od Ramienia Lodowego ); przejście Konia stanowi
jej najtrudniejszy fragment.
|
|
| Lodowy Stawek (Woda) |
| |
Lodowy Stawek; Do późnego lata bywa przykryty lodem
i śniegiem. Jest najwyżej położony z wszystkich stałych stawów tatrz., chociaż
często podaje się mylnie, że najwyżej leży Wyżni Wielki Staw Furkotny (2154 m).
Zob. też Barani Stawek . Pomiary
pracowników TANAPu z 1961-67: 0,400 ha, 73
x 73 m, głęb. 4,5 m.
|
|
| Lodowy Szczyt (Szczyty) |
| |
Lodowy Szczyt; Pierwsze wejście na L.S.: zapewne
góralscy myśliwi z Jurgowa już w końcu
XVIII w. Pierwsze wejście turystów: John Ball
, Wilhelm Richter i węg. malarz nieznanego nazwiska z góralskimi myśliwymi z
Jurgowa w 1843, z Jaworowej Doliny .
Zimą: Theodor Wundt i przew. Jakob
Horvay w 1891.
Od II poł. XIX w. wejście na L.S. stało się coraz
bardziej popularne wśród wprawniejszych turystów i taterników. Zwykła droga...
|
|
| Lodowy Szczyt, Mały (Szczyty) |
| |
Lodowy Szczyt, Mały; M.L.S. jest zwornikiem,
od którego odgałęzia się w pd.-wsch. kierunku długa boczna grań Tatr Wys.
(wznosi się w niej m.in. Pośrednia Grań ),
oddzielająca Staroleśną Dolinę od Doliny Małej Zimnej Wody . Z trzeciej
(pn.-zach.) strony M.L.S. leży Jaworowa Dolina
.
Szczyt ten jest osiągalny przez wprawniejszych turystów (zwł. od Czerwonej Ławki ). Dla taterników najciekawsze
są urwiska M.L.S. od strony...
|
|
| Lodowy Zwornik (Szczyty) |
| |
Lodowy Zwornik; L.Z. jest zwornikiem dla
Kapałkowej Grani, która odchodzi od niego ku zach. Swą urwistą pn. ścianą, ok.
275 m wysoką, L.Z. opada na górne piętro Śnieżnej Doliny .
|
|
| Lohmeyer Carl Leopold (Ludzie) |
| |
Lohmeyer Carl Leopold (3 VIII 1799 Morąg k. Olsztyna
- 3 VIII 1873 Wrocław). Niem. farmaceuta, autor pierwszego drukowanego
przewodnika po Tatrach .
W 1830-56 prowadził własną aptekę w Nysie (Neisse) na Śląsku i był radcą
sanitarnym tamże.
Zachęcony lekturą książki A. Sydowa o Tatrach , L. zwiedził te góry w 1839 i 1841,
wchodząc w sierpniu 1841 na Łomnicę ; jego
towarzyszami na tym szczycie byli trzej Ślązacy: Ferdinand...
|
|
| Lorenc (Lorenz) Viktor (Ludzie) |
| |
Lorenc (Lorenz) Viktor (23 VIII 1843
Kromieryż=Kroměříz, Morawy - 21 VIII 1915 Lewocza, poch. w Krompachach).
Pierwszy czes. taternik , inż. mechanik
(politechn. w Wiedniu 1868). Jako student w 1861-68 w Wiedniu L. był członkiem i
działaczem studenckiego stowarzyszenia Slávia, skupiającego głównie Czechów, ale
też Chorwatów i Polaków (werbowanych przez L.). W 1870-89 L. pracował jako inż.
w hucie żelaza w Krompachach na Spiszu , w...
|
|
| Loria Leon (Ludzie) |
| |
Loria Leon (5 XI 1883 Warszawa - 8 IV 1932 Zakopane,
poch. w Warszawie na Cment. Wojsk.). Prawnik, taternik , narciarz, ratownik tatrz., wojskowy
(od 1920 lotnik, ppłk).
Ukończywszy studia prawnicze na UJ (dr 1913) i chcąc być
bliżej Tatr został
koncypientem adwokackim w Nowym Targu. W 1914-17 był w Legionach Pol.
(artyleria, potem ułani), następnie w Wojsku Pol. 1918-30, a w 1930-32 pracował
jako radca prawny....
|
|
