Pieśni są nieodłącznym elementem muzyki i tańca góralskiego. Są tworzone po wpływem emocji i wydarzeń, czasem tych lepszych, czasem tych gorszych...
Teksty pieśni podhalańskich wykazują wybitne wartości poetyckie i treściowe. Ich epigramatyczna zwięzłość uwydatnia ludowe środki artystycznego wyrazu: porównania, przenośnie i inne. Z kolei zastosowanie każdego z tych środków działa o wiele silniej w krótkim utworze niż w długich pieśniach innego regionu, potęgując bezpośrednio ekspresje. W tekstach wielozwrotkowych pojedyncze środki wyrazu związane z fragmentami całości nie wysuwają się tak dalece na plan pierwszy.
Krótkie pieśni góralskie swą treścią maksymalnie pełne są emocji i temperamentu. Poetycki ich urok polega jednak przede wszystkim na wyjątkowej harmonii treści i formy. Ze względu na różne tematy zostały podzielone na:
-
refleksyjne
-
społeczne
-
żołnierskie
-
zbójnickie
-
myśliwskie
-
pasterskie
-
junackie
-
zalotne
-
miłosne
-
rodzinne
-
komiczne
Najczęściej śpiewa się tylko jedną zwrotkę, nazywaną "przyśpiewką", która jest wykonywana przed rozpoczęciem tańca, przez jednego z chłopców. Ma zachęcić ona do udziału w zabawie lub jest dostosowana do towarzystwa czy okoliczności. Śpiewa się ją w różnych melodiach, które zostały podzielone na:
-
Sabałowe
-
Marsze
-
Wierchowe
-
Ozwodne
-
Krzesane
-
Zielone
-
Weselne
Jednym z ważnych elementów pieśni góralskiej jest gwara. Dzięki niej, pieśni stają się charakterystycznym elementem dla Podhala. Często próbuje się tłumaczyć teksty pisane gwarą, na język polski, lecz wtedy tracą swoje piękno i oryginalność.