Kobyla Dolinka (Doliny) |
|
Kobyla Dolinka, czasem też Kotlina pod Zaworami; W
K.D. znajduje się Kobyli Stawek (od niego
nazwa K.D.). Przez K.D. prowadzi szlak tur. z Zaworów do Koprowej Doliny, przez
pol. turystów b. uczęszczany od poł. XIX w. do II wojny świat. jako fragment
szlaku na Krywań lub do Popradzkiego Stawu , a także przez Wrota Chałubińskiego do Morskiego Oka .
|
|
Kobyla Przełęcz (Przełęcze) |
|
Kobyla Przełęcz; Nazwa Kobyla Przełęcz pochodzi
od Kobylego Wierchu. Przełęcz ta to jakby polana i stąd jej obcojęzyczne
nazwy.
|
|
Kobylarz (Hala - Polana) |
|
Kobylarz lub Miętusi Kobylarz. Przez K. przechodzi
znakowana ścieżka wiodąca z Miętusiego
Przysłopu na Czerwone Wierchy . Wysoko
nad K. wznosi się Zagonna Turnia i Kobylarzowa Turnia .
Nazwa Kobylarz ma pochodzić stąd, że niegdyś wypasano tam
kobyły.
|
|
Kobylarzowa Kazalnica (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobylarzowa Kazalnica; Podłużne urwisko skalne,
jakim » Kobylarz jest podcięty ku górnej
części Wantul i dolnej części Wielkiej Świstówki w Miętusiej Dolinie .
|
|
Kobylarzowa Turnia (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobylarzowa Turnia; Pn.-zach. grań K.T. opada
zrazu połogo, a potem stromo do Zagonnej
Przełęczy , za którą wznosi się znacznie niższa Zagonna Turnia .
|
|
Kobylarzowe Siodełko (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobylarzowe Siodełko; Z K.S. ku zach. zbiega Kobylarzowy Żleb , którym prowadzi znakowany
szlak tur., wiodący z Miętusiego Przysłopu
przez Kobylarz na Czerwone Wierchy .
|
|
Kobylarzowy Żleb (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobylarzowy Żleb, błędnie Szary Żleb. Pn.
ograniczenie K.Ż. tworzą stoki Kobylarzowej
Turni , a od południa stoki Litworowego
Grzbietu , zakończonego na swym zach. końcu turnią zwaną Litworowym Ratuszem . Kobylarzowym Żlebem
przebiega znakowany szlak tur. z Miętusiego
Przysłopu na Czerwone Wierchy
.
|
|
Kobyli Stawek (Woda) |
|
Kobyli Stawek; Wg pomiarów Józefa Szaflarskiego z 1934: 0,155 ha, 56 x 37
m, głęb. 0,7 m.
Podawano wtedy, że wskutek postępującego zatorfienia brzegów stawek stopniowo
zanika. Pomiary pracowników TANAPu z
1961-67: 0,30 ha, 85 x 62 m, głęb. 1,0 m.
Nazwa Kobyli Stawek (starsza od nazwy Kobylej Dolinki
) zapewne powstała od słowa
kobyła, ale nie wiadomo w jakim...
|
|
Kobyli Wierch (Szczyty) |
|
Kobyli Wierch; Pod K.W. od pd. ciągnie się
Dolina Huczawa i nad nią w pd. stokach K.W. znajduje się Jaskinia Huczawa. Pod
pn. stoki K.W. wcina się od pn.-wsch. niewielka Dolina Drabina , w której jest wejście do Bielskiej Jaskini
. Nazwa pochodzi od słowa
kobyła, ale nie wiadomo w jakim związku; może wypasano
kobyły na sąsiedniej Kobylej
Przełęczy .
...
|
|
Kobyła (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobyła; Na pd. zboczu K. znajduje się niewielka
Polanka pod Kobyłą (ok. 1200 m), stanowiąca niegdyś miejsce chwilowego postoju
przy wypędzeniu na wiosnę owiec na Waksmundzką
Polanę .
Nazwa Kobyły została jej nadana w powodu jej kształtu przy oglądaniu od pn.
(jak grzbiet koński).
|
|
Kobyła (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kobyła; Wzniesienie w górnej części długiego
pd.-wsch. grzbietu Bystrej (2248 m), między
piramidą szczytową tej ostatniej a Szerokimi
Upłazami .
|
|
Kocian Anton (Ludzie) |
|
Kocian Anton, junior (13 VI 1900 Zuberzec = Zuberec,
Orawa - 28 III 1984 Trzciana = Trstená, poch. w Mokradzi), syn » Antoniego Kocyana (1836-1916), ojciec »
Ludovíta Kociana . Z zawodu nauczyciel (gł.
na Orawie ), z zamiłowań (podobnie jak
ojciec) ornitolog, ponadto działacz tur. i ochrony przyrody, pracownik Muzeum Orawskiego .
Był nauczycielem w Zubercu (1918-23), Cieplicy Spiskiej
(1923-26), Jelszawie (1926-27) i Dolnym Kubinie...
|
|
Kocian L'udovít (Ludzie) |
|
Kocian Ludovít (24 XII 1947 Trzciana = Trstená,
Orawa), syn » Antona Kociana . Zoolog
(ornitolog i teriolog), od 1970 pracownik naukowy uniw. w Bratysławie, działacz
ochrony przyrody.
Podobnie jak jego ojciec i dziadek, K. zajmuje się w Tatrach badaniem ptaków
i drobnych kręgowców, ogłaszając na ten temat szereg prac, np. o ptakach:
Vtáčie ekologické spoločenstvá v Západných Tatrách-Roháčoch ("Biológia"
1981, nr...
|
|
Kocianová Elena (Ludzie) |
|
Kocianová Elena (22 VII 1948 Brezová pod Bradlom,
zach. Słowacja), żona » Ludovíta Kociana .
Zoolog (parazytolog), pracownik nauk. w Inst. Wirusologii SAV
w Bratysławie. Jej specjalnością są roztocze (Acarina),
najliczniejszy rząd pajęczaków.
Prowadzi badania w Tatrach Zach . i wydała szereg prac, m.in.: Akarofauna
drobných zemných cicavcov zo Západných Tatier-Roháčov ("Biológia" 1980, nr...
|
|
kocioł (Terminologia) |
|
Obszerne, okrągławe zagłębienie terenu, tworzące
czasem górną część doliny lub rozszerzenie żlebu, albo też olbrzymie zagłębienie w stoku
góry, jak Gierlachowski Kocioł.
|
|
Kocyan Antoni (Ludzie) |
|
Kocyan Antoni, w węg. publikacjach Koczyan Antal, w
słowackich Kocian Anton (8 VIII 1836 Maków Podhalański - 22 XII 1916 Mokradź =
Mokrad, obecnie część Dolnego Kubina, Orawa). (Wszystkie spotykane w literaturze
inne daty urodzenia są błędne.) Leśnik, z zamiłowań zoolog (ornitolog i
teriolog), wybitny badacz fauny tatrz.
Od 1856 lub 1857 pracował w Kuźnicach u Homolacsów jako urzędnik hutn.; w 1863 wraz z
Bronisławem i Stanisławem...
|
|
Kokawa (Miejscowość) |
|
Kokawa lub Kokawa Liptowska; Wieś na Liptowie nad rz. Białą Liptowską , na pd.-zach. od Podbańskiej , a zaraz na pd.-wsch. od Przybyliny ; mieszk. 1314 w 1980.
Mieszkańcy K. zajmowali się dawniej pasterstwem w Tatrach . Na cmentarzu kokawskim jest
pochowany pol. taternik » Włodzimierz Gosławski i siostra Tadeusza Pawłowskiego , Ada Kopczyńska, którzy
razem zginęli w Tatrach.
|
|
Kol Erzsébet (Ludzie) |
|
Kol Erzsébet (8 VII 1897 Kolozsvár, Węgry). Węg.
botaniczka, algolog, wybitna specjalistka od glonów naśnieżnych, prof. w
Budapeszcie.Od 1926 (początkowo wsp. z prof. Istvánem Győrffym ) prowadziła badania w Tatrach nad glonami żyjącymi na śniegu (» śnieg barwny ) i w in. środowiskach, m.in. na
torfowiskach tatrz . i podtatrz. Potem
rozszerzyła swe badania na in. góry i regiony świata (Alpy, Skandynawia, Alaska
itd.), stając się z czasem...
|
|
Kolankowski Jerzy Adam (Ludzie) |
|
Kolankowski Jerzy Adam (17 III 1915 Schönberg,
Morawy). Lekarz (studia na Uniw. Lwow., dr na UJ 1947), literat, turysta,
narciarz, taternik , malarz amator
(wystawiał od 1956). Lekarz w Cieplicach Śląskich.
Turystykę górską i narciarstwo uprawiał od 1924 w Karpatach Wsch . i Tatrach ,
taternictwo od 1952; starszy instruktor taternictwa. Organizator i pierwszy
prezes Koła Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego 1953-65, prezes Sudeckiego...
|
|
Kolbach (Terminologia) |
|
Kolbach (nazwa). Nazwa niem., która w różnej formie
i znaczeniu przedostała się do pol., węg., słow. i czes. nazewnictwa tatrz.,
zwł. w XIX w. Właściwe brzmienie tej nazwy, to Kaltbach ("zimny potok"), co
pierwotnie oznaczało Zimną Wodę Spiską . W
spiskoniem. gwarze i jej nie zawsze ścisłych przekazach w literaturze i na
mapach było to także Koltbach, Kaalbach, Kahlbach, Kalbach, Kohlbach i wreszcie
najbardziej rozpowszechniona forma:...
|
|
Kolbach (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
|
Kolbach (osiedle), węg. Tarpatakfüred, niem. Wildbad
Kohlbach, u pol. turystów po prostu Kolbach (czasem też Różanka lub Hotel
Kolbach), późniejsza nazwa słow. Studenovodské kúpele.
Małe osiedle na Smokowieckiej Kazalnicy
(gdzie obecnie stoi Schronisko Bilíka ),
istniejące w 1895-1927 i złożone z trzech budynków: Hotel Kolbach , Hotel Rosa i mały budynek
kąpielowy (ten ostatni rozebrano już w 1920). Hotele te częściowo spłonęły...
|
|
Kolbach, Hotel (Schroniska) |
|
Kolbach, Hotel lub Hotel Kohlbach, węg. Hotel
Tarpatak. Drewniany hotel wybudowany w 1894 na Smokowieckiej Kazalnicy obok Różanki (na miejscu obecnego Schroniska Bilíka ). Przetrwał do
1927.
|
|
Kolbenheyer Karl (Ludzie) |
|
Kolbenheyer Karl (28 V 1841 Bielsko - 1 II 1901
tamże). Z zawodu nauczyciel gimnaz., z zamiłowań turysta i badacz Tatr , autor niemieckiego przewodnika tatrz. o
10 wydaniach, a także map.
Był Niemcem, ale znał dobrze język pol. i był życzliwie nastawiony do
Polaków. Jako nauczyciel łaciny i greki pracował kolejno w Lewoczy (1863-68), w
Cieszynie (1868-70) i przez 28 lat w rodzinnym Bielsku.
W Tatrach był po raz pierwszy w 1861, m.in....
|
|
Kolberg Oskar (Ludzie) |
|
Kolberg Oskar, właśc. Henryk Oskar K. (22 II 1814
Przysucha, pow. opoczyński - 3 VI 1890 Kraków).
Etnograf, pianista, kompozytor, z zawodu nauczyciel gry na fortepianie (do
1844) i księgowy (do 1861).
Na podstawie własnych rozległych badań w terenie (1839-86) oraz literatury i
in. źródeł opracował i opublikował za życia 34 tomy monumentalnego dzieła
złożonego z dwóch wydawnictw seryjnych: Lud. Jego zwyczaje, sposób życia,...
|
|
Kolbuszewski Jacek (Ludzie) |
|
Kolbuszewski Jacek (10 V 1938 Poznań), syn historyka
literatury Stanisława Kolbuszewskiego. Polonista (Uniw. Wrocł. 1961), slawista,
historyk literatury pol. i słow., prof. zwycz. Uniw. Wrocł. (1991), taternik .
Z Tatrami stykał się
od 1946; taternictwo uprawiał gł. w 1957-62. Znaczna część jego działalności i
twórczości lit., a także pracy społ. jest związana z górami polskimi. W 1961-71
był we Wrocławiu nauczycielem w szkołach,...
|
|
koleba (Terminologia) |
|
koleba lub koliba. U górali podh. (i innych) oznacza
albo budynek pasterzy owiec w górach (» szałas) lub budynek pasterzy wołów (koleba
wolarska), albo zagłębienie pod skałami lub pod luźną wantą, gdzie można się schronić przed deszczem
czy też zanocować. Pierwszy rodzaj k. jest też nazywany kolebą pasterską, a
drugi - kolebą myśliwską (zwł. dawniej) lub kolebą skalną. Przez turystów i
taterników nazwa k. jest używana prawie...
|
|
koleje (Nie okreslony) |
|
koleje. Pierwsza kolej żelazna, która dotarła do stóp Tatr, to kolej
koszycko-bogumińska, zbudowana w 1867-72. Jej odcinek biegnący
Liptowsko-Popradzką Kotliną pod Tatrami otwarto 8 I 1871 (Poprad - Mikułasz
Lipt. - Królewiany - Żylina), a odcinek Poprad - Koszyce uruchomiono 18 III
1872. W 1887-92 wybudowano linię kolejową z m. Poprad doliną rz. Poprad przez
Wielką Łomnicę i Kiezmark (1889) do Podolińca (1892), przedłużając ją potem do...
|
|
koleje linowe (Nie okreslony) |
|
koleje linowe. Pierwszą naziemną kolej linową w Tatrach zbudowano w 1908
ze Starego Smokowca na Siodełko, uruchomiono ją 21 XII 1908. Różnica wzniesień
275 m, długość trasy 2100 m, czas jazdy 11 min. Kolej ta jest czynna do dziś (w
1968 częściowa przebudowa). W 1909 zbudowano elektr. wyciąg linowy na bobsleje z
Tatrz. Łomnicy wzdłuż toru bobslejowego do Startu (» bobslejowy sport).
Pierwszą napowietrzną kolej linową w Tatrach...
|
|
Kolisty Staw (Woda) |
|
Kolisty Staw; Starsze pomiary Józefa Szaflarskiego z 1935: pow. 0,746 ha,
108 x 88 m, głęb. 10,2 m.
Pomiary pracowników TANAPu z 1961-67:
pow. 0,718 ha, 110 x 85 m, głęb. 8,5 m.
Należy do stawów tatrz., które w lecie są najdłużej zamarznięte.Nazwa pol. i
słow. pochodzi od kształtu stawu. Nazwą niem. i węg. upamiętniony jest zasłużony
działacz MKE: » Anton Döller
.
|
|
Kollár Ján (Ludzie) |
|
Kollár Ján (29 VII 1793 Moszowce = Mošovce k.
Turczańskich Cieplic na Słowacji - 24 I 1852 Wiedeń, poch. w Pradze). Słow.
poeta, myśliciel, ewang. pastor w Budapeszcie, od 1849 prof. archeologii
słowiańskiej na uniw. wiedeńskim.
Pisał w języku czes. (jako przeciwnik separatyzmu językowego Słowaków), a
także po niemiecku.
Propagował ideę kulturalnego zjednoczenia Słowian, m.in. w swym poemacie
Sláwy dcera (W Budjně...
|
|
|