Kocian Anton, junior (13 VI 1900 Zuberzec = Zuberec,
Orawa - 28 III 1984 Trzciana = Trstená, poch. w Mokradzi), syn » Antoniego Kocyana (1836-1916), ojciec »
Ludovíta Kociana . Z zawodu nauczyciel (gł.
na Orawie ), z zamiłowań (podobnie jak
ojciec) ornitolog, ponadto działacz tur. i ochrony przyrody, pracownik Muzeum Orawskiego .
Był nauczycielem w Zubercu (1918-23), Cieplicy Spiskiej
(1923-26), Jelszawie (1926-27) i Dolnym Kubinie (1927-33), w 1933-39
kierownikiem szkoły w Namiestowie, w 1939-42 profesorem gimnaz. w Marcinie i w
1942-60 w Trzcianie . W 1960-63 był
kustoszem działu przyr. w Muzeum Orawskim w
Orawskim Zamku
, a w
nast. latach też tam pracował. W 1952-59 ukończył zaoczne studia przyr. na uniw.
bratysławskim.
Zajmował się wszechstronnie przyrodą Orawy i Tatr (zoologia, botanika,
geologia), głównie ptakami i ssakami, ale także etnografią, historią i
archeologią Orawy. Awifaunę badał od Babiej Góry po Tatry i jest autorem szeregu
prac z tej dziedziny, np.: Prvé zahniezdenie orliaka morského (Haliaetos
albicilla) pri Oravskom priehradnom jazere ("Biológia" 1960, nr 12), Orly
skalné (Aquila chrysaetos) na Orave ("Vlastivedný Sbor. Považia" 1962),
Avifauna čs. úseku Babej hory (tamże 1965, wsp. z A. Štollmannem).
Pisał kilkakrotnie o badaniach przyr. na Orawie i w Tatrach Zach., np.
Prírodovedný výskum na Orave ("Ochrana Fauny" 1967, nr 3-4). Ostatnia
jego praca zool. (o kręgowcach) ukazała się pośmiertnie: Príspevok k poznaniu
stavovcov subalpínskeho a alpínskeho stupňa Západných Tatier-Roháčov a ich
bioindikačný význam ("Oravské Múzeum" 1985, wsp. z synem i synową).K.,
podobnie jak ojciec, współpracował z różnymi muzeami i in. instytucjami nauk.,
m.in. dostarczając okazów przyr. i różnych danych. Z tej dziedziny ogłosił
m.in.: Vom Karpathenmuseum: 4. Die Überarbeitung der
Vogelsammlung ("Tur. Alp. Wint." 5, 1924-25, nr 10-11). Zaczął też
publikować zamierzoną w kilku częściach pracę: Preparačné doklady Antona
Kocyana v múzeu Oravskom, Karpatskom a Tatrzańskom ("Oravské Múzeum"
1983).
W latach międzywoj. był on także jednym z najbardziej
aktywnych działaczy tur. na Orawie i w Tatrach
Orawskich
. Zajmował się schroniskami, znakował szlaki
tur., propagował wśród młodzieży narciarstwo, wydał przewodnik Orava
(Dolný Kubín 1933), w znacznej części poświęcony Tatrom Orawskim, a
opisujący też Chochołowską Dolinę i Zakopane
. Razem z synem ogłosił cenny
artykuł hist.: Ešte k storočnici roháčskej turistiky ("Krásy Slov ." 1983,
nr 9).
Duże i długoletnie zasługi miał również w dziedzinie
ochrony przyrody, a po II wojnie świat. był konserwatorem ochrony przyrody na
Górnej Orawie. Przez wiele lat współpracował w różny sposób z pol. krajoznawcami
i naukowcami; wśród nich byli m.in.: Marian
Gotkiewicz , Witold Mileski , Walery Goetel , Juliusz Zborowski , Tadeusz Zwoliński , Z. i W.H. Paryscy , Bronisław Ferens
.
