| tufury (Geologia) |
| |
tufury lub
thufury, czyli pagórki mrozowe. Niewielkie, zazwyczaj kilkunastocentymetrowe
pagórki, utworzone z materiału podłoża (zwykle gliniastego), w warunkach
peryglacjalnych przez nierównomierne zamarzanie tegoż podłoża. T. występują w
Tatrach Zach., np. w Czerwonych Wierchach,
pod Gładkiem Upłaziańskim, także pod Kopą Magury.
|
|
| Turek (Nie okreslony) |
| |
Turek (1181 m); Turek. S. Lesiste wzgórze (ze skałkami) między
Czaplową Doliną a Doliną Furkaską.
|
|
| Turista (Nie okreslony) |
| |
"Turista". Czes. miesięcznik wydawany od pocz. 1962 w Pradze jako
kontynuacja czasopisma » "Turistika Horolezectví", rocz. 1 (14). Kolejne
podtytuły: "Časopis pro turisty a horolezce" (1962-64), "Časopis pro turisty,
horolezce a orientační sport" (1965-68), "Magazín na cestu" (1969-71), "Měsíčník
na cestu" (1971-81). Tematyka tur., tatern. i alpin., ta ostatnia dotycząca
głównie alpinizmu czechosłowackiego. Wydawca: Československý svaz...
|
|
| Turisták Lapja (Nie okreslony) |
| |
"Turisták Lapja". Węg. miesięcznik tur., wychodzący w Budapeszcie w
1889-1944. Poświęcał dużo miejsca sprawom tatrz., zwł. do I wojny świat.,
jednakże i potem pojawiały się w nim cenne prace dotyczące Tatr.Początkowo
(1889-91) był organem sekcji budapeszt. Węg. Tow. Karp. (MKE), a od 1892 organem
Węg. Tow. Tur. (MTE). Wśród redaktorów tego pisma byli znani taternicy: Ödön
Téry, Lajos Petrik, József Déry. Spis rzeczy i indeks do...
|
|
| Turistaság és Alpinizmus (Nie okreslony) |
| |
"Turistaság és Alpinizmus". Węg. miesięcznik wydawany w Budapeszcie w
1910-35. Jego założycielami i redaktorami byli znani taternicy węg.: Gyula
Komarnicki, Jenő Serényi i János Vigyázó (red. nacz.). Wydawcą było początkowo
Budapesti Egyetemi Turista Egyesület (BETE), a miesięcznik był zawsze organem
szeregu węg. organizacji tur.: BETE, MKE i in. Miesięcznik ten stanowi jedno z
zasadniczych źródeł do dziejów taternictwa oraz tatrz....
|
|
| Turistik, Alpinismus, Wintersport (Nie okreslony) |
| |
"Turistik, Alpinismus, Wintersport". Niem. miesięcznik wychodzący w
Kiezmarku w 1924-33 jako organ Karpathenvereinu. Powstał jako bezpośrednia
kontynuacja czasopisma » "Turistik und Alpinismus" (stąd numeracja roczników od
V), a uznany został oficjalnie również za kontynuację rocznika MKE, "Jahrbuch
des Ungarischen Karpathenvereins", jako jego tom 49 i następne. Wydawca:
Karpathenverein, red.: Julius Andreas (Gyula Andor) Hefty.
Czasopismo...
|
|
| Turistik und Alpinismus (Nie okreslony) |
| |
"Turistik und Alpinismus". Niem. miesięcznik wydawany w 1918-23 (razem 4
roczniki) w Kiezmarku, poświęcający dużo miejsca sprawom turystyki tatrz. i
taternictwa. Wydawcami (i założycielami) byli zrazu Gyula Komarnicki i János
Vigyázó z Budapesztu, a od 1920 Theodor Sauter w Kiezmarku. Redaktorem przez
cały czas był Julius Andreas Hefty. Czasopismo było oficjalnym organem szeregu
węg. i niem. towarzystw tur., zajmujących się Karpatami, m.in. MKE,...
|
|
| turnia (Terminologia) |
| |
W gwarze podh.: b. stromy, urwisty, skalisty szczyt, albo też wyróżniająca się urwista
skała w grani szczytu lub w jego ścianie,
czy też na zboczu. Zdrobn.: turniczka (turnicka). Synonimem słowa turnia jest
turnica ; tym ostatnim terminem oznacza się też
czasem turnię o kształcie mniej wysmukłym, bardziej przysadzistym. Wszystkie te
słowa (turnia, turniczka, turnica) przeszły z gwary podh. do tatern.
terminologii topogr. i do ogólnego...
|
|
| Turošík Juraj (Nie okreslony) |
| |
Turošík Juraj (17 XII 1924 Závadka nad Hronom, k. Brezna). Słow. inżynier
leśnik pracujący najpierw w pd. Słowacji, a od 1 II 1961 do 1988 jako dyr.
TANAPu (w Tatrz. Łomnicy). Osobiście brał udział w pracach nad rekonstrukcją
lasu tatrz. i jego górnej granicy. Ogłosił liczne artykuły związane z TANAPem i
ochroną Tatr, np. 30 rokov ochrany prírody Tatranského národného parku
("Vys. Tatry" 18, 1979, nr 6). Współpracował z...
|
|
| Turski Jan Kanty (Nie okreslony) |
| |
Turski Jan Kanty, krypt. J.K.T. (1832 Kraków - 1870 tamże). Literat,
nauczyciel gimnazjalny (m.in. w Nowym Sączu), publicysta, red. czasopism krak. i
warsz. W Zakopanem i Tatrach bywał już przed 1860 (z Michałem Bałuckim?).
Ogłosił m.in. Kilka rysów fotograficznych z Tatrów ("Tyg. Ilustr." 1860,
nr 50 i 52); jest to nieujawniona kompilacja z prac. in. autorów (m.in. Marii
Steczkowskiej). T. jest też autorem broszury Cud, czyli Krakowiacy...
|
|
| Turysta (Nie okreslony) |
| |
"Turysta" (1883). Czasopismo tur. wydawane i redagowane w Kołomyi przez
Leopolda Wajgla w 1883 (nry 1-6). Był to organ Oddz. Czarnohorskiego TT. Oprócz
różnorodnych materiałów z Czarnohory publikowano tam także sporo o działalności
całego TT i w ogóle o Tatrach i Podtatrzu.
|
|
| Turysta (Nie okreslony) |
| |
"Turysta". Miesięcznik (w 1952-56), potem półmiesięcznik (1957-61),
wydawany w Warszawie, organ PTTK. Tematyka tur. i krajozn. (często dotycząca
spraw tatrz. i podtatrz.), także taternicka. Redagował zespół. W 1956-61
sekretarzem redakcji był Tadeusz Garczyński; przyczynił się wybitnie do rozwoju
"T." Ostatni nr: 7-8 z 1961. Kontynuacją "T." stał się »
"Światowid".
|
|
| Turysta w Polsce (Nie okreslony) |
| |
"Turysta w Polsce". Miesięcznik wychodzący w Krakowie w 1935-38 (rocz.
1-4, nrów 10, 12, 12 i 8). Był wspólnym organem PTT, PZN i Pol. Związku
Kajakowego. Red.: Stanisław Faecher. Tematyka tur., narc., kajakowa, tatern. i
alpin. (dotycząca alpinizmu pol.). Sprawy tatrz. zajmowały dużo miejsca; pisali
o nich m.in. Walery Goetel, Jan A. Szczepański, Władysław Krygowski, Włodzimierz
Firsoff.
|
|
| turystyka (Nie okreslony) |
| |
turystyka. W znaczeniu węższym (tradycyjnym): odbywanie wycieczek jako
rozrywki lub wypoczynku, zwykle połączone ze zwiedzaniem obiektów przyr., kult.
czy zabytkowych, albo też z udziałem w imprezach kult., sport. czy innych. W
znaczeniu szerszym: wszelkie formy podróżowania, które nie są związane z pracą
zarobkową lub przesiedlaniem. T. o charakterze wybitnie poznawczo-dydaktycznym
jest krajoznawstwem. Niektóre formy t. mają cechy sport., np....
|
|
| turystyka robotnicza (Nie okreslony) |
| |
turystyka robotnicza. Rozwój turystyki wśród robotników pol. rozpoczął
się w 1912, mn.w. równocześnie w dwóch różnych ośrodkach i niezależnie od
siebie.
W Krakowie (w zaborze austr.) przy Związku Stowarzyszeń Robotn. powstało w
1912 nieoficjalne Robotnicze Kółko Turystyczne, które na pocz. 1913
przekształciło się w formalny » Robotniczy Klub Turystyczny (RKT). Działalność
jego w 1912-14 była dość żywa i obejmowała...
|
|
| turystyka szkolna (Nie okreslony) |
| |
turystyka szkolna. Zachowane wiadomości o dawnych wycieczkach szkolnych w
Tatry są fragmentaryczne, ale dowodzą, że t.sz. jest ściśle powiązana z rozwojem
turystyki tatrz., prawie od samych jej początków (» turystyka). Już na przełomie
XVI i XVII w. » Adam Kunisch prowadził swych uczniów z Koszyc i potem z
Kiezmarku na wycieczki w Tatry. Podobnie działał z Preszowa » Ioannes Bocatius
(z Kunischem jako przewodnikiem). Z 1654 pochodzi...
|
|
| turzyce (Nie okreslony) |
| |
turzyce (Carex ). Rośliny trawiastokształtne, ale nie trawy, od
których różnią się m.in. trójgraniastą łodygą bez kolanek, owocami w
pęcherzykach, kwiatami często jednopłciowymi, zebranymi w kłosy, bądź to
oddzielnie pręcikowe i oddzielnie słupkowe, bądź część kłosa stanowią kwiaty
żeńskie, część zaś męskie. Turzyc w Tatrach jest ogromna liczba gatunków. Wiele
z nich wchodzi w skład tzw. traw kwaśnych, po góralsku...
|
|
