piętra roślinności gospodarcze

Gospodarka ludzka w Tatrach rozszerzając się coraz bardziej doprowadziła do utworzenia się swoistych sztucznych pięter roślinnych, zwanych piętrami gospodarczymi, które w pewnym stopniu pokrywały się z granicami pięter naturalnych, a częściowo w nie wkraczały.

Dawniej wyróżniana była tylko tzw. kraina uprawy, która po pn. stronie Tatr wdzierała się w regiel dolny do ok. 1000 m, ale nieraz dochodziła nawet do 1200 m (Palenica Kościeliska), ponadto wtargnęła w głąb dolin tatrz., jak np. uprawy na Wyżniej Miętusiej Kirze w Kościeliskiej Dolinie, dziś już na szczęście wszystkie zaniechane. Po pd. stronie Tatr uprawy sięgały tylko 700-800 m, wyżej były lasy i osiedla.

Później powyżej krainy uprawy utworzyło się w Tatrach Pol. gospodarcze piętro łąk kośnych nawożonych, mieszczących się w zasadzie w obrębie regla dolnego, jednak wkraczające niekiedy i w regiel górny. Wyżej były łąki wypasane, ale nie nawożone i zajmowały tereny regla górnego, piętra kosówki i hal. Tylko więc piętro turniowe pozostało zasadniczo w charakterze "gospodarczych nieużytków", choć i tam niekiedy podchodziły owce, np. w obrębie Mięguszowieckich Szczytów.

Piętra gospodarcze roślinności dzieliły się więc następująco:

1. Piętro uprawy roli, do ok. 1100 m n.p.m. (dawniej: kraina uprawy).

2. Piętro łąk kośnych nawożonych, do ok. 1350 m n.p.m.

3. Piętro łąk wypasanych nienawożonych, do ok. 2300 m.

4. Piętro "nieużytków gospodarczych", do szczytów gór.

W związku z wykupem hal tatrz. w latach 1960-72 i likwidacją pasterstwa w TPN oba średnie piętra (2 i 3) zaczęły ulegać zmianom na lepsze, odnawiać rodzimą roślinność, ale wprowadzenie na nowo wypasu owiec od 1981 na niektórych halach w Tatrach Polskich, znowu częściowo przywróciło dawny układ pięter.

---