Osiecki Stefan

Osiecki Stefan (23 II 1902 Warszawa - 7 V 1977 Londyn), syn » Stanisława Osieckiego. Taternik, alpinista, narciarz, inż. architekt (Politechn. Warsz. 1929), grafik, filmowiec. Walczył w Wojsku Pol. w 1920 i w 1939 (w obronie Lwowa), po czym przez Węgry i Francję przedostał się do Anglii.

Lata szkolne spędził częściowo w Zakopanem (do końca 1916) i już wtedy chodził w Tatry na wycieczki tur. (od 1909) i tatern. (od 1916), początkowo z ojcem, a w 1920-30 uprawiał taternictwo samodzielnie, m.in. z Janem Małachowskim (kuzynem Bohdana Małachowskiego), Adamem Karpińskim i Konstantym Narkiewiczem-Jodką.Dokonał m.in. kilku pierwszych przejść zim. w 1925, np. Granią Soliska od Bystrego Przechodu do Soliskowej Przełęczy (z Karpińskim) i na Szczyrbski Szczyt (z tymże i in.). W 1928 z Narkiewiczem dokonał zaawansowanej próby wejścia niezdobytą jeszcze wówczas pn.-wsch. ścianą Mnicha.

Był uczestnikiem dwóch pol. wypraw w Andy (1933-34 i 1936-37) w czasie których został współzdobywcą kilku wysokich szczytów i ówczesnego pol. rekordu wysokości przy wejściu nową drogą na Aconcagua (6960 m).

O. pisał sporo o obu wyprawach andyjskich w "Taterniku" i w czasopismach pd.-amer., a o taternictwie letnim i zim. jedynie krótki artykuł Śnieg i skały ("Sport Zim." 1930, nr 3).W 1927 przy poparciu Oddziału Warsz. PTT realizował w Tatrach filmy krótkometrażowe, m.in. Piękno Tatr , częściowo o tematyce tatern.; potem także tatrz. film narc. (w 1928?). W 1934 nakręcił film z przebiegu I pol. wyprawy w Andy i zmontował go po powrocie do Polski. Film ten był w 1936 wyświetlany w Buenos Aires przez uczestników II pol. wyprawy andyjskiej, a w 1939 w Indiach przez członków I pol. wyprawy himalajskiej. Po wojnie film ten uchodził za zaginiony, ale w 1986 został przez Aleksandra Kwiatkowskiego odnaleziony w Londynie (z ang. tytułem Roof of America ) i w 1988 pokazany na festiwalu filmów górskich w Katowicach, gdzie uznano go za znakomity.

W czasie II wojny światowej O. pracował od 1940 w Londynie w Biurze Filmowym pol. Ministerstwa Informacji i Dokumentacji i tam w 1944 zmontował film Opowieść o mieście, do którego weszły fragmenty filmów krótkometrażowych, nakręconych konspiracyjnie przez pol. operatorów w okupowanej Warszawie.Jako grafik O. w 1930 wsp. z Jerzym Skolimowskim zaprojektował barwny plakat Mistrzostwa Świata w hokeju na lodzie (Krynica 1931; barwna reprodukcja w książce Wojciecha Lipońskiego Sport, literatura, sztuka, Wa. 1974); pisano o tym plakacie, że zapoczątkował prawdziwy przełom w tym dziale grafiki w Polsce.Drugi ich plakat był o tatrz. tematyce narc. (reprodukcja pt. W puchu śnieżnym na okładce czasopisma "Raz Dwa Trzy" 1935, nr 4).O. był też projektantem pierwszych odmian Górskiej Odznaki Tur. (GOT). W 1928-30 jego barwne ilustracje i karykatury o tematyce narc. i in. ukazywały się w pol. czasopismach. W latach międzywoj. jako architekt i grafik uczestniczył w organizowaniu wystaw międzynar. w Brukseli, Rzymie, Helsinkach i Nowym Jorku.

Po wojnie mieszkał w Londynie. Najpierw pracował przy produkcji filmów bryt., od ok. 1955 razem z pol. architektem Mejerem prowadził biuro architektoniczne. Uprawiał narciarstwo w Alpach, odwiedzał Polskę. Andyniści chilijscy uczcili jego pamięć nazywając szczyt w Andach Chilijskich Cerro Osiecki.

Lit. - "Biul. Inform. PZA" 1977, nr 4. - Juliusz Donajski: Festiwal Filmów Górskich. "Taterniczek" 1988, nr 2.

---