Bednarski Henryk

Bednarski Henryk (11 XII 1882 Płock - 29 V 1945 Traunstein, Bawaria).

Wybitny narciarz, taternik i ratownik górski, z zawodu murarz. W 1903 by uniknąć służby w wojsku carskim uciekł do Galicji, a od 1905 zamieszkał w Zakopanem, gdzie przez wiele lat pracował jako majster murarski, m.in. w 1921-25 przy budowie schroniska Murowaniec na Gąsienicowej Hali. W taternictwie największą sławę uzyskał zdobyciem pd. ściany » Zamarłej Turni w 1910.

Po Tatrach chodził w lecie i zimie. Wśród jego letnich wypraw tatern. - poza Zamarłą Turnią - są takie pierwsze wejścia jak pn. granią Żabiego Mnicha (w 1910) i pn. kominem na Wyżnią Żabią Przełęcz (1912). W zimie dokonał m.in. pierwszych wejść na szczyty: Zadni i Pośredni Granat (w 1908), Mnich (1910), Zadni Mnich (1910), Gąsienicowa Turnia (1910), Mała Buczynowa Turnia (1910), Ptak (1910), Rohacze (1911).

W Alpach był dwukrotnie w okresie zimy i wszedł na nartach na kilkanaście szczytów, m.in. w 1912 z Rafałem Malczewskim i Adamem Staniszewskim na Hoher Sonnblick (3106 m), a w towarzystwie R. Malczewskiego, Aleksandra i Kazimierza Schielów i Eli Michalewskiej w 1914 na Grossvenediger (3660 m).

Druga dziedzina, w której się wybił, to narciarstwo sportowe. Już w 1910 startował w Zakopanem w zawodach narc., zajmując drugie miejsce w biegu seniorów. Następnie zdobywał i pierwsze miejsca, a później, przeszedłszy do klasy starszych, ciągle zaliczał się do najlepszych pol. narciarzy, jeszcze w 1933 zdobywając w swojej klasie drugie miejsce. Pracował też organizacyjnie w narciarstwie i jako instruktor narc.

W 1926 ustanowił nowy rodzaj rekordu długimi rajdami narc. w Tatrach, np. razem z K. Schielem przebył jednego dnia w 16 godz. trasę: Zakopane, Goryczkowa Hala, Kasprowy Wierch (bez kolejki), Wierchcicha Dolina, Zawory , Wrota Chałubińskiego, Morskie Oko, Opalone, Pięć Stawów Polskich, Zawrat, Zakopane.

B. był jednym z pierwszych członków TOPRu i przez ćwierć wieku często spieszył z pomocą ofiarom wypadków górskich, nieraz jako kier. wyprawy ratunkowej. Brał udział w tak ciężkich wyprawach, jak na Mały Jaworowy Szczyt po Szulakiewicza (1910) i w zimie na Galerię Gankową po Birkenmajera (1933).

W 1914-17 służył w Legionach Polskich (w I pułku ułanów I Brygady) w plutonie dowodzonym przez Mariusza Zaruskiego. W 1917 wrócił do Zakopanego. W okresie międzywoj. był jedną z najbardziej znanych postaci zakopiańskich.

W marcu 1940 został aresztowany w Zakopanem przez gestapo i osadzony w koncentr. obozie oświęcimskim za udzielanie pomocy Polakom uchodzącym z okupowanej Polski przez Tatry na Węgry. Pod koniec wojny został ewakuowany do obozu w Dachau w Bawarii, gdzie doczekał się uwolnienia 29 IV 1945, ale w miesiąc potem zmarł.

---