E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

szałas

 
  Kategoria: 
Terminologia 

  opis  
  forum (0)  

Prymitywny, zwykle drewniany (rzadziej kamienny) budynek w Tatrach (i w ogóle w Karpatach), w którym w lecie mieszkają juhasi i baca, czyli pasterze owiec (nie krów). Szałas oznacza też w ogóle sezonowe owcze gospodarstwo past. w górach, złożone niekiedy z dwóch budynków, stojących na różnych polanach. Sam budynek nazywa się też » kolebą (kolibą) lub bacówką. Stąd powiedzenie "w szałasie" znaczy w bacówce, a "na szałasie" oznacza albo na dachu bacówki, albo w górskim gospodarstwie owczym.

W Tatrach Słow. i w ogóle na Słowacji sezonowy (letni) budynek pasterzy owiec nazywa się rzadziej szałasem (salaš), a częściej koszarem (košiar); oba te terminy są tam używane też na oznaczenie sezonowego owczego gospodarstwa past., przy czym w tym ostatnim znaczeniu częściej jest stosowany termin szałas (salaš).

Duże zamieszanie w literaturze (nawet naukowej) powoduje wciąż błędne stosowanie terminu szałas na oznaczenie wszelkich budynków związanych z każdą sezonową gospodarką pasterską lub sianokośną w górach. Otóż budynki nie związane z sezonową gospodarką owczą w górach nie nazywają się prawidłowo ani szałasami, ani kolebami, bacówkami czy koszarami, lecz szopami. Szopy są różne: dla pasterzy krów, dla krów (stajnie), wspólne dla krów i pasterzy krów, dla wołów i wolarzy (wolarnie), do przechowywania siana (sienniki). Wszystkie te szopy (o różnorodnej architekturze) różnią się wybitnie od właściwych szałasów zarówno architekturą jak i wewn. urządzeniem i funkcją.Gwarowo na Podtatrzu Pol. i u pol. pasterzy w Tatrach słowo szałas wymawia się sałas, a pochodzi (podobnie jak i słow. salaš) z węg. szállás = nocleg, kwatera, siedlisko, siedziba.Zob. też: budownictwo ludowe.





KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024