Mylna Jaskinia (cztery pd. otwory 1098 m, pn.-wsch. otwór 1095 m).
P. Najdłuższa z trzech Jaskiń
Pawlikowskiego, które znajdują się na zach. zboczu Kościeliskiej Doliny u stóp
Raptawickiej Turni. M.J. jest rozgałęziona, ma dwa gł. otwory (pd. i pn.-wsch.).
Dług. korytarzy ok. 1300 m, deniwelacja 20 m. Duże okno skalne koło głównego pd.
wejścia do M.J., nad pionowym urwiskiem skalnym, to Okno Pawlikowskiego; z niego
piękny widok ku pd., m.in. na Bystrą.
Do obu otworów M.J. doprowadzają znakowane ścieżki, a gł. przejście (270 m)
od otworu pd. do otworu pn.-wsch. jest uprzystępnione przez rozkopanie wąskich
przejść, założenie żelaznych poręczy i wyznakowanie farbą. Dwa ciekawsze boczne
odgałęzienia (do Chórów i do Wielkiej Izby) są też oznaczone farbą, ale in.
znakami. M.J. jest często zwiedzana, nieraz tłumnie, z przewodnikiem i bez.
Dawniej, zanim stworzono sztucznie drugi otwór (który powoduje wymrożenie
M.J. w zimie), w jaskini tej zimowały nietoperze. Blisko wylotów M.J. żyją różne
owady i pająki, a w jej głębi, w strużce wody został znaleziony dość rzadki
skorupiaczek » studniczek tatrzański (Niphargus tatrensis).
M.J. była znana od dawna góralom, a z turystów zapewne zwiedzał ją już Bogusz
Stęczyński w 1851. Jako pierwszy zbadał ją dokładniej Jan Gwalbert Pawlikowski z
przew. Maciejem Sieczką w 1885, ale jedynie część za pd. otworem (644 m
korytarzy). W 1934 Stefan Zwoliński i Jerzy Zahorski po rozkopaniu przejścia
odkryli dalsze 476 m korytarzy. W 1949, prowadząc dalsze prace z ramienia PTT,
Stefan i Tadeusz Zwolińscy po nowych przekopach odkryli in. korytarze i przebili
się do powierzchni, tworząc sztucznie pn.-wsch. otwór. Wtedy też wyznakowano
przejście przez jaskinię.
Nazwa M.J., nadana przez J.G. Pawlikowskiego, pochodzi od jej zawiłych
rozgałęzień, które przed wyznakowaniem gł. przejścia nieraz myliły
zwiedzających, powodując nawet wypadek śmiertelny w 1945.Istnieją zbeletryzowane
opisy M.J., jej zwiedzania i błądzeń w jej wnętrzu; są to powieści dla młodzieży
Zofii Urbanowskiej Róża bez kolców (1903, 1928, 1958, 1980), Jadwigi
Roguskiej-Cybulskiej Tajemnica Tatr (1934, 1957), Haliny Rudnickiej Za
siódmym progiem (1959, 1963, 1966,1973).
Lit. - Jan Gwalbert Pawlikowski: Podziemne Kościeliska.."Pam. TT" 11,
1887. - Stefan Zwoliński: Z podziemnego świata Tatr. "Wierchy" 12,
1934.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
