| technika hakowa (Nie okreslony) |
| |
|
|
| technika taternicka (Terminologia) |
| |
Jest to zespół metod stosowanych w taternictwie,
obejmujący zasady poruszania się w górach po skałach, śniegu i lodzie, zasady
ubezpieczania (asekuracji), zasady » techniki hakowej (sztucznych ułatwień). Tzw.
klasyczna t.t. obejmuje to wszystko, co wyżej wymieniono, bez techniki hakowej.
Klasyczna wspinaczka nie korzysta ze
sztucznych ułatwień.
|
|
| terasa (Terminologia) |
| |
To samo, co » taras. W turystyce i taternictwie słowo terasa wyszło z użycia, a
utrzymało się w geografii.
|
|
| Teriańskie Stawy (Nie okreslony) |
| |
Teriańskie Stawy; Terianske plesá; Terianskoseen; Terianszko-tavak.
S.Trzy stawy w Dolinie Niewcyrce: Niżni Teriański Staw, Wyżni Teriański
Staw i Mały Teriański Stawek. Nazwa Teriańskie Stawy jest często ograniczana do
pierwszych dwóch (większych) stawów.Pochodzenie nazwy nie jest znane. Dawniej
Dolina Niewcyrka była czasem nazywana Teriańską Doliną, a ponadto na starych
mapach nazwa Teriansko pojawiała się też na zach. stokach...
|
|
| Teriański Stawek, Mały (Nie okreslony) |
| |
Teriański Stawek, Mały (ok. 2115 m); Malé Terianske pleso. S.
Niewielki stawek leżący na pd.-zach. od Wyżniego Teriańskiego Stawu w Dolinie
Niewcyrce, u podnóża Niewcyrskiej Przełęczy. Jest to czwarty z kolei staw w
Tatrach pod względem wzniesienia nad poziom morza.
|
|
| Teriański Staw, Niżni (Nie okreslony) |
| |
Teriański Staw, Niżni (1947, 1941 m); Nižné Terianske pleso; Unterer
Terianskosee; Alsó-Terianszko-tó. S. Największy staw w Dolinie Niewcyrce,
u stóp środk. części Grani Hrubego. Leży w wyraźnym karze lodowcowym i jest
jednym z najbardziej typowych stawów karowych w Tatrach. Pomiary pracowników
TANAPu z 1961-67 oraz (w nawiasach) pomiary Józefa Szaflarskiego z 1933: pow.
5,470 (4,912) ha, 360 x 235 (365 x 219) m, głęb. 47,2 (43,2)...
|
|
| Teriański Staw, Wyżni (Nie okreslony) |
| |
Teriański Staw, Wyżni (2124, 2109 m); Vyšné Terianske pleso; Oberer
Terianskosee; Felső-Terianszko-tó. S.Najwyżej położony staw w Dolinie
Niewcyrce, u stóp Ostrej. Leży w wyraźnym karze lodowcowym. Jest to jeden z
najwyżej położonych stawów w Tatrach (trzeci z kolei). Bywa długo pokryty lodem
i wskutek tego jego dawniejsze pomiary (Alfreda Lityńskiego z 1910-16) są
niekompletne i niedokładne: pow. ok. 0,4 ha, głęb. ok. 3 m. Pomiary...
|
|
| Terlecki Alfred (Nie okreslony) |
| |
Terlecki Alfred (5 X 1883 Warszawa - 19 I 1973 Kraków, poch. na starym
cment. w Zakopanem). Malarz (warsz. SSP i krak. ASP 1917), portrecista i
pejzażysta. Wystawiał swe obrazy od 1913 w kraju (m.in. w Zakopanem) i za
granicą. Dużo przebywał w Zakopanem, gdzie już przed I wojną świat. był
nauczycielem rysunku i wychowania fiz. w szkole prowadzonej przez Franciszka
Ksawerego Praussa. Chodził często po Tatrach, także na wspinaczki tatern.,...
|
|
| terminologia (Nie okreslony) |
| |
terminologia. W pol. piśmiennictwie o Tatrach używa się wielu terminów, z
których jedne są specyficznie tatrz., a inne wprawdzie ogólnokarpackie lub nawet
ogólnopolskie, jednakże albo wywodzą się z Tatr (np. z lud. gwar podtatrz., czy
z taternictwa), albo są spotykane najczęściej w literaturze tatrz.
Szczególnie typowe dla Tatr są terminy topogr. (np. grań, turnia, wierch),
oraz terminy związane z pasterstwem (np. baca, żentyca,...
|
|
| Tersztyánszky Daniel (Nie okreslony) |
| |
Tersztyánszky Daniel (29 I 1730 Krompachy na Spiszu - 29 X 1800 Buda).
Literat i uczony. Po nauce w szkołach Lewoczy i Bratysławy studiował na
uniwersytetach niemieckich. W 1758-76 przebywał w Wiedniu, potem w Budzie.
W 1771-76 był anonimowym redaktorem czasopisma nauk. »
"Allergnädigst-privilegirte Anzeigen...", w którym drukował wiele prac swych
rodaków ze Spisza na temat Tatr i Podtatrza.
Również i sam T. anonimowo lub pod...
|
|
| Tetmajer (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer (rodzina). Pol. rodzina osiadła od końca XVIII w. w Tarnowskiem,
a od pocz. XIX w. również na Podhalu (Ludźmierz, Łopuszna) i w gorczańskiej
Ochotnicy. Wśród członków tej rodziny byli uczestnicy powstań nar. i
konspiracyjnych ruchów niepodległościowych, naukowcy, literaci, malarze.
Niejeden z nich miał ściślejsze związki z Tatrami.
Lit. - Krystyna Jabłońska: Tetmajerowie. "Dunajec" 9, 1988, od nru 23
oraz 10, 1989,...
|
|
| Tetmajera, Przełęcz (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Tetmajer Adolf Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Adolf Przerwa (1813 Kwiatonowice k. Gorlic - 20 V 1892 Kraków),
wnuk Stanisława i syn Karola Tetmajerów, a ojciec » Kazimierza i » Włodzimierza
Tetmajerów. W 1831 walczył w Powstaniu Listopadowym, następnie był czynny w
konspiracjach galic. i emigrował do Francji, gdzie w Paryżu studiował prawo. Ok.
1840 wrócił do Galicji i do 1848 mieszkał w Tarnowskiem. Przyjaźnił się z
Wincentym Polem.
W 1832 był towarzyszem Seweryna...
|
|
| Tetmajer Józef Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Józef Przerwa (14 III 1804 Czermna k. Jasła - 25 III 1880
Kraków), syn »Wojciecha Tetmajera, młodszy brat » Leona Tetmajera, a stryjeczny
brat(?) » Adolfa Tetmajera. Matematyk (uniw. w Wiedniu 1822-25), poeta, w 1831
uczestnik Powstania Listopadowego, działacz patriot. (w 1830-33 w konspiracji w
Galicji, potem we Francji, gdzie był budowniczym dróg wielkiej komunikacji). Ok.
1846 wrócił do Galicji i był geometrą sądowym w okręgu...
|
|
| Tetmajer Kazimierz Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Kazimierz Przerwa, właśc. Jan Kazimierz (12 II 1865 Ludźmierz na
Podhalu - 18 I 1940 Warszawa, poch. tamże, a od 1986 w Zakopanem na starym
cment.). Poeta i prozaik, w literaturze pol. jeden z najwybitniejszych
przedstawicieli Młodej Polski. Jego czołowe utwory to poezje tatrz., cykl
opowiadań Na Skalnym Podhalu i powieść Legenda Tatr
; zajmują one ważną pozycję zarówno w piśmiennictwie tatrz. jak i...
|
|
| Tetmajer Leon Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Leon Przerwa (1800 Mikołajowice k. Tarnowa? - 1881 Łopuszna),
syn »Wojciecha Tetmajera, a starszy brat poety » Józefa Tetmajera. Od 1824
właściciel Łopusznej na Podhalu, kiedy dostał ten majątek jako posag swej żony,
Ludwiki Lisickiej, córki konfederata barskiego, Romualda Lisickiego, tamże
osiadłego. W 1832 u T. mieszkał Seweryn Goszczyński i razem robili wtedy
wycieczki w Tatry. Gościł też u siebie Juliana Goslara (kilkakrotnie),...
|
|
| Tetmajer Włodzimierz Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Włodzimierz Przerwa, właśc. Sylwester Włodzimierz Leon (31 XII
1861 Harklowa - 26 XII 1923 Bronowice k. Krakowa), syn » Adolfa Tetmajera,
przyrodni brat poety » Kazimierza Tetmajera. Malarz i grafik (studia w krak. SSP
i za granicą), poeta, prozaik, publicysta, działacz ludowy, polityk, poseł do
parlamentu austr., działacz niepodległościowy (także konspiracyjny, w Krakowie i
na Podhalu).
Taternictwo uprawiał w 1881-87 razem z...
|
|
| Tetmajer Wojciech Przerwa (Nie okreslony) |
| |
Tetmajer Wojciech Przerwa, pierwszy Tetmajer związany z Podhalem. Wraz z
braćmi Stanisławem i Aleksandrem w 1794 uzyskał potwierdzenie szlachectwa od
władz austr. w Tarnowie. W 1817 kupił od władz austr. dobra ziemskie w
Ludźmierzu wraz z folwarkami w Krauszowie i Rogoźniku na Podhalu. Ok. 1827
sprzedał te dobra Emanuelowi Homolacsowi, a kupił Mikołajowice k. Tarnowa.
Synami Wojciecha T. i Justyny z Choynowskich byli » Józef Tetmajer i » Leon...
|
|
| tetraedryt (Nie okreslony) |
| |
tetraedryt. Minerał stanowiący grupę związków i zawierający gł. siarczek
miedzi i antymonu oraz w różnych połączeniach srebro, arsen, ołów, cynk,
niekiedy nawet rtęć. Barwa t. jest stalowoszara, czarniawa lub niebieskawa. T.
występuje w żyłach hydrotermalnych; w Tatrach był gł. kruszcem srebra, ongiś
dobywany w małych ilościach w Kościeliskiej Dolinie, na Kunsztach, w
Starorobociańskiej Dolinie, na Ornaku, w Miedzianem.
|
|
