| Machajowa Czuba (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Machajowa Czuba; Poniżej wierzchołka M.Cz. i jej
wsch. ramienia opada ku pn. szerokie urwisko skalne (ok. 150 m wysokie) ku
dolnej części Litworowej Doliny; w tym urwisku znajdują się otwory jednej z
większych z większych jaskiń tatrz.: »Machajowej (Koziej) Jaskini . W przedłużeniu
ku dołowi pn.-zach. grani M. Cz. znajduje się » Mułowy Ratusz .
Nazwa M.Cz. pochodzi od znajdującej się na jej wierzchołku i poza nim
Machajówki.
|
|
| Machajowa Jaskinia (Jaskinie) |
| |
Machajowa Jaskinia, także Nowa Jaskinia, Kozia
Jaskinia i Szczelina w Kozim Grzbiecie;
Jaskinia odkryta została w 1964 przez grotołazów wrocławskich. W 1985
rozpoczęto jej eksplorację. Osiągnięto dno, poznano ok. 1 km korytarzy.W 1986
powiększono deniwelację o +13 m. W 1989 długość znanych korytarzy wzrosła do ok.
3 km. W 1987 odsłonięto II otwór, leżący 42 m poniżej pierwszego.Jest to
jaskinia trudno dostępna, o ciasnych i...
|
|
| Machajówka (Hala - Polana) |
| |
Machajówka; Przez M. prowadzi najłatwiejsze
połączenie tych dwóch dolin. W pn.-zach. rogu M., ponad jej obrywem ku pn.,
znajduje się niepozorny wierzchołek » Machajowej Czuby .
Nazwa M. była używana przez juhasów z Hali
Upłaz .
Nazwisko Machaj jest notowane w różnych miejscowościach na Podhalu od 1602.
|
|
| Machnik Andrzej (Ludzie) |
| |
Machnik Andrzej (14 VII 1953 Gliwice). Taternik , alpinista, technik mechanik,
geograf, malarz wysokościowy.
Taternictwo uprawiał od 1970, najbardziej intensywnie w 1973-80, przechodząc
drogi o wielkich trudnościach: I klasyczne przejście Wielkiego Komina na
pn.-wsch. ścianie Małego Młynarza (w 1973),
I pol. przejście "superdirettissimy" na pn. ścianie Małego Kiezmarskiego Szczytu (1973), nowe
drogi na ścianach Małego Młynarza...
|
|
| macierzanka (Nie okreslony) |
| |
macierzanka (Thymus ), z rodziny Wargowych (Labiatae ).
Półkrzew o łodyżkach i gałązkach częściowo zdrewniałych, zazwyczaj pełzających
po ziemi. Kwiaty zwykle w główkach, czasem wydłużonych i przerywanych, o barwie
fioletowej. W Tatrach rośnie kilka gatunków m., choć dla niespecjalisty wydają
się wszystkie jednakowe. Jedne są częste, inne rzadkie i występują tylko w
niektórych partiach Tatr. Kwitną prawie całe lato.
|
|
| Macniew Władimir Siemionowicz (Ludzie) |
| |
Macniew Władimir Siemionowicz, pseud. partyzancki
Potiomkin (ok. 1918). Radz. partyzant w czasie II wojny świat., po wojnie inż.
budownictwa w Kijowie.
Ze swoim oddziałem partyzanckim kpt. Potiomkin przeszedł we
wrześniu 1944 przez ziemie pol. (pod okupacją niem.) w okolice Suchej i Babiej
Góry, a potem przez Orawę na Liptów
, gdzie jego oddział wszedł w skład walczącej na Słowacji
radzieckiej partyzanckiej...
|
|
| Macudziński Bolesław (Ludzie) |
| |
|
|
| Maćkowa Przełęcz (Nie okreslony) |
| |
Maćkowa Przełęcz (ok. 2560 m); Lastovičia štrbina; Pawlikowskischarte
(razem oba siodła Durnej Przełęczy); Fecske-rés. S. Pn.-zach. siodło »
Durnej Przełęczy, położone między Małym Durnym Szczytem a Durną Igłą.Nazwą M.P.
jest upamiętniony przew. » Maciej Sieczka, uczestnik I wejścia na M.P. w 1881.
Inne nazwy: zob. Durna Przełęcz.
|
|
| Madeyski Antoni (Ludzie) |
| |
Madeyski Antoni (16 X 1862 Feśnia Sielska, Wołyń - 1
II 1939 Rzym).
Rzeźbiarz (studia w krak. ASP 1883-86 i w Wiedniu 1886-90), w 1898 osiadł w
Rzymie. Jego dziełami są np. sarkofagi królowej Jadwigi i Władysława Warneńczyka
na Wawelu. Wśród reprezentacyjnych dzieł M. jest rzeźba Sabała (popiersie w terakocie, wystawione w 1885 w
Krakowie).
|
|
| Madeyski Czesław (Ludzie) |
| |
Madeyski Czesław (2 I 1897 Myszyn k. Kołomyi - 23 XI
1981 Zakopane).
Inż. leśnik (Politechn. Lwow. 1928), w 1931-39 komisarz ochrony lasów w Nowym
Targu (na pow. nowotarski, limanowski i żywiecki), w 1939-50 nadleśniczy w Nowym
Targu, w 1950-56 pracownik Rejonu Lasów Państw. w Zakopanem , w 1956-70 wicedyr., a w 1971 p.o.
dyrektora Tatrz. Parku Nar . w Zakopanem.
Działacz narc., przewodnik tatrz. (1968).
W 1931-39 kierował walką z...
|
|
| Magic Dezider (Ludzie) |
| |
Magic Dezider (24 X 1920 Hrnčiarske Zalužany, okres
Rimavská Sobota). Słow. botanik (Slov. Vysoká Škola Technická, wydz. leśny 1947,
dr inż.), od 1964 pracownik SAV. Autor licznych prac z dziedziny florystyki,
geobotaniki, dendrologii, kartografii bot. i ochrony przyrody .
Jest on autorem lub współautorem różnych prac
dotyczących także Tatr i Podtatrza
jak: Geobotanische Karte der Karpaten (Br.1966), Chránené...
|
|
| Magiera Adam (Ludzie) |
| |
Magiera Adam (1908 - 30 XI 1983 Kraków, poch. na
Salwatorze), syn » Jana Magiery .
Dr inż. budownictwa, pracownik nauk. Politechn. Krak., długoletni działacz PTT i PTTK
, wieloletni współpracownik "Wierchów
", w których od 1952 ogłaszał liczne recenzje, notatki i artykuły o sprawach
górskich, najczęściej z Tatr i Podtatrza , zwykle pod kryptonimem A. Mgr.
Podobnie jak jego ojciec był on krzewicielem idei zbliżenia narodów Słowacji i...
|
|
| Magiera Jan (Nie okreslony) |
| |
Magiera Jan (15 XII 1876 Sułkowice k. Myślenic - 19 III 1958 Kraków,
poch. na Salwatorze). Filolog (UJ 1902, dr filoz. na Uniw. Lwow. 1912),
slawista, nauczyciel i dyr. szkół średnich (do 1932), w 1945-52 lektor języka
czes. i słow. na UJ, zasłużony działacz PTT.
Był wieloletnim działaczem na polu zbliżenia pol.-słowiańskiego, a zwłaszcza
pol.-słow. i pol.-czeskiego. W związku z tym oprócz podręcznika Literatura
czeska i...
|
|
| Magistrala Tatrzańska (Nie okreslony) |
| |
Magistrala Tatrzańska lub Magistrala Turystyczna, potocznie Magistrala;
Tatranská magistrála, Turistická magistrála lub po prostu Magistrála;
Magistrale, Oberer Touristenweg; Magisztrale, Felső-Turista-út.
S.Szeroka, wygodna, znakowana ścieżka tur., biegnąca w poprzek pd. stoków
Tatr Wys., przeważnie powyżej górnej granicy lasu, od Podbańskiej do
Kiezmarskiej Doliny, a pierwotnie jeszcze dalej, wsch. częścią grani Tatr Biel.
aż do...
|
|
| magura i Magura (Nie okreslony) |
| |
magura i Magura. Termin topograficzny magura istnieje w języku
rum. i słow. w znaczeniu: wzgórze, pagórek, kopiec. Termin ten występuje też w
postaci nazwy własnej (Magura) na oznaczenie gór, grzbietów górskich, wzgórz
itp., ale także in. obiektów geogr.: las, potok, osiedle, polana; w tej drugiej
grupie nazwa została zapewne przesunięta z pobliskiej góry. Jako nazwa własna
(Magura, Magurka i in. pochodne) spotykana jest na wielkim...
|
|
| Magura Orawska (Nie okreslony) |
| |
Magura Orawska; Oravská Magura; Arvaer Magura; Árvai Magura. S.
Pasmo górskie (dług. 36 km, szer. 5-10 km), ciągnące się od Orawskiego Jeziora
ku pd.-zach., w kierunku Małej Fatry. Leży gł. w pr. dorzeczu rzeki Orawy i
również pr. dorzeczu Białej Orawy. Najwyższy szczyt Minczoł (1363 m), słow.
Minčol. M.O. jest przecięta mn.w. w środku szosą wiodącą z Orawskiego Podzamcza
do Hrusztyna (Hruštín).(Uwaga. Nazwę Magury Orawskiej...
|
|
| Magura Spiska (Nie okreslony) |
| |
Magura Spiska; Spišská Magura; Zipser Magura; Szepesi Magura. PS.
Pasmo górskie, dług. ponad 30 km, ciągnące się znad dolnego odcinka Jaworowego
Potoku (poniżej Podspadów) ku wsch., zrazu między Osturnią a Zdziarem, aż ponad
Wyżnie Drużbaki. Najwyższy szczyt Rzepisko (1267, 1259 m, słow. Repisko), na
pn.-zach. od Zdziarskiej Przełęczy. Na teren państwowo polski opada M.S. jedynie
pn.-zach. stokami swych skrajnych wzniesień na...
|
|
| Magura Witowska (Nie okreslony) |
| |
|
|
| Magurska Jaskinia (Nie okreslony) |
| |
Magurska Jaskinia (1460 m), dawniej Jaskinia w Magurze. P. Jedna z
najdawniej znanych i odwiedzanych jaskiń Tatr Polskich. Znajduje się w pn.-wsch.
zboczach Jaworzyńskich Turni ponad górną częścią pd. odnogi Doliny Jaworzynki,
blisko Kopy Magury (stąd nazwa).Wg stanu badań z końca 1991: dług. korytarzy ok.
1200 m, deniwelacja 59 m (-43, 16). Jest to system obszernych korytarzy i dużych
sal, rozwinięty poziomo. Zaraz za otworem jest Wielka...
|
|
| Magury, Kopa (Nie okreslony) |
| |
Magury, Kopa (1704, 1704 m). P. Kopulasty szczyt wznoszący się nad
górną częścią Doliny Jaworzynki, między Uhrociem Kasprowym a Królowymi Kopami.
Od strony Królowej Równi K.M. jest łatwo dostępna, a na stronę Doliny Jaworzynki
opada swą urwistą, trawiasto-skalistą pn. ścianą. U podnóża K.M. w Dolinie
Jaworzynce były niegdyś czynne kopalnie rudy żelaznej, którą też próbowano
wydobywać na wsch. stokach K.M.Pochodzenie nazwy:...
|
|
| Magyar Turista Egyesület (Nie okreslony) |
| |
Magyar Turista Egyesület (Węgierskie Towarzystwo Turystyczne), w skrócie
MTE. Powstało formalnie w 1891 (z siedzibą w Budapeszcie) przez usamodzielnienie
się istniejącej od 1888 sekcji budapeszteńskiej Węg. Tow. Karp. (MKE). Niektóre
in. sekcje tego towarzystwa również przyłączyły się do MTE. Za rok powstania MTE
uważa się jednak 1888. MTE rozwijało do I wojny świat. żywą działalność tur. w
całych ówczesnych Węgrzech, ze specjalnym...
|
|
| Magyarországi Kárpátegyesület (Nie okreslony) |
| |
Magyarországi Kárpátegyesület (MKE) lub Ungarischer Karpathenverein
(UKV), w pol. literaturze: Węgierskie Towarzystwo Karpackie, w słowackiej:
Uhorský karpatský spolok. Było to węg.-niem. towarzystwo tur., które istniało od
1873 do 1945 (w 1919-45 jako spiskoniem. » Karpathenverein). Zajmowało się
Tatrami i w ogóle Karpatami, działając na terenie ówczesnych Węgier, a potem (od
1919) Czechosłowacji. Było mn.w. odpowiednikiem TT....
|
|
| Magyarországi Kárpátegyesület Évkönyve (Nie okreslony) |
| |
"Magyarországi Kárpátegyesület Évkönyve" (po węg.) lub "Jahrbuch des
Ungarischen Karpathenvereins" (po niem.). Rocznik Węgierskiego Tow. Karpackiego
(Magyarországi Kárpátegyesület), który wychodził w 1874-1917 (44 tomy). W
1874-83 wersja węg. i niem. ukazywały się w jednym tomie, potem oddzielnie.
Rocznik ten był węg.-niem. odpowiednikiem "Pamiętnika Towarzystwa
Tatrzańskiego". Jest to jedno z podstawowych wydawnictw periodycznych w...
|
|
| Majda Jan (Nie okreslony) |
| |
Majda Jan (1932). Polonista (UJ, dr 1976), historyk literatury pol.,
pracownik nauk. i wykładowca w Inst. Filologii Pol. UJ. Zajmował się m.in.
specjalnie rolą Tatr i Podhala oraz góralszczyzny w literaturze i kulturze
polskiej.
Oprócz prac publicyst. ogłaszanych od 1955 jest on autorem szeregu prac nauk.
i pop.-nauk. z powyższej dziedziny: Witkiewiczowski naturalizm w tatrzańskiej
twórczości ("Zeszyty Nauk. UJ" nr 406, 1975),...
|
|
| Majerczyk-Kwaśnicarz Stanisław (Nie okreslony) |
| |
Majerczyk-Kwaśnicarz Stanisław (1883 Zakopane - 1950 tamże). Przewodnik
tatrz. II klasy od 1923. Od 1934 był członkiem TOPR, ale już wcześniej brał
udział w wyprawach ratunkowych. W lutym 1945 uczestniczył w wyprawie TOPR po
rannych partyzantów w Zuberskiej Dolinie.
|
|
| Majewski Erazm (Nie okreslony) |
| |
Majewski Erazm (2 VI 1858 Lublin - 14 XI 1922 Warszawa). Przemysłowiec,
ekonomista, archeolog, przyrodnik, etnograf i socjolog, red. i wydawca
czasopisma etnogr. "Wisła", założyciel rocznika archeol. "Światowit", prof. UW.
Autor licznych prac nauk. z różnych dziedzin.
Tatr i Podtatrza dotyczą częściowo niektóre jego prace etnogr., np. Wąż w
mowie, pojęciach i praktykach ludu naszego ("Wisła" 1892) oraz podobne prace
o pszczole,...
|
|
| Majewski Wacław (Nie okreslony) |
| |
Majewski Wacław (28 VIII 1882 Płock - 22 VIII 1977 Rajcza). Lekarz
(studia na UJ 1910, dr 1915), naczelnik wydziału zdrowia urzędu woj. w
Stanisławowie 1925-30 i we Lwowie 1930-39, turysta, taternik, narciarz.
Był współzałożycielem i pierwszym prezesem (1909-11) Akad. Związku Sport. w
Krakowie oraz jednym z najbardziej zasłużonych działaczy AZS, zwł. w dziedzinie
turystyki górskiej, narciarstwa i wioślarstwa, gł. w 1909-14, kiedy często...
|
|
| Majláth Béla (Nie okreslony) |
| |
Majláth Béla (18 VI 1831 Andraszowa = Ondrásová k. Mikułasza Lipt. - 23
III 1900 Budapeszt). Węg. historyk i archeolog, uczestnik rewolucji węg.
1848-49, od 1867 wysoki urzędnik na Liptowie, w 1875-77 podżupan tamże, działacz
Węg. Tow. Karp. (MKE). Czł. koresp. Węg. Akad. Nauk 1880. Właściciel ziemski w
Andraszowej.
Zajmował się historią Liptowa i archeologią tamże. Ogłosił w tych dziedzinach
liczne prace, także o in. sprawach...
|
|
| Majunke Gedeon (Nie okreslony) |
| |
|
|
| mak alpejski (Nie okreslony) |
| |
mak alpejski (Papaver burseri ), z rodziny Makowatych
(Papaveraceae ). Niewielka roślinka o drobno pociętych listkach i dużych,
białych, czteropłatkowych kwiatach. Rośnie na usypiskach i stożkach piargowych,
gł. wapiennych, ale również i granitowych, i jest ich doskonałym utrwalaczem
dzięki długim, sieciowatym korzeniom i zdolności piętrowego odrastania pędu
nadziemnego, jeśli zostanie on przysypany przez osuwający się i...
|
|
