Dembowski Bronisław (1847 Pułtusk - 24 lub 25 XII
1893 Zakopane, poch. na starym cment.).
Z wykształcenia prawnik, z zawodu urzędnik kolejowy, z zamiłowań etnograf i
badacz podh. kultury ludowej.
Ze względu na zdrowie od 1874 przyjeżdżał do Zakopanego , gdzie w 1886 osiadł na stałe.
Wsp. ze swoją żoną Marią był zapalonym
zbieraczem okazów podh. sztuki ludowej. Był też współtwórcą Muzeum Tatrz. w Zakopanem . Chodził po Tatrach , np. w 1889 był z Tytusem Chałubińskim na Lodowym Szczycie
.
Szereg jego przyczynków ludoznawczych z Podhala oraz bajki Sabały (m.in. o
śpiącym wojsku w Tatrach) ogłoszono w czasopiśmie "Wisła" (1891, 1892, 1896). D.
jest też autorem paru cennych prac z dziedziny gwary podh., np. Słownik gwary
podhalskiej ("Spraw. Komis. Jęz. AU" 1894). Nie jest to pierwszy słownik
gwary podh. (jak to mylnie piszą), ale najpełniejszy z dotąd opublikowanych.
D. odegrał doniosłą, choć mało głośną rolę w rozwoju
stylu zakop. i w szerzeniu zamiłowania do sztuki góralskiej. Sam na te tematy
nie pisywał, ale wiele jego myśli jest zawartych w pismach Władysława Matlakowskiego i Stanisława Witkiewicza
, którzy z nim się przyjaźnili i na których wywierał znaczny wpływ.
Zakop. dom Dembowskich ("Chata") był w ogóle ważnym ośrodkiem kult. w dawnym
Zakopanem.