E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Zwoliński Tadeusz

 
  Kategoria: 
Nie okreslony 

  opis  
  forum (0)  

Zwoliński Tadeusz (16 X 1893 Kraków - 27 XI 1955 Zakopane, poch. na starym cment.), syn Leonarda Z., zakop. księgarza. Wybitny działacz tur., jeden z czołowych speleologów tatrz., kartograf, autor licznych map i przewodników tatrz., fotograf tatrz., malarz amator, zamieszkały w Zakopanem, gdzie w 1923-50 wraz z bratem Stefanem był współwłaścicielem księgarni odziedziczonej po ojcu.

Początkowo uprawiał turystykę i taternictwo, od 1923 tylko turystykę, także narciarską. Od 1912 publikował opracowane przez siebie mapy tatrz.: Tatry Polskie 1:37 500, wyd. 1-7, 1912-32), Tatry Wysokie i Bielskie (1:40 000, 1931), Tatry (1:50 000, 1936, wyd. 2 w 1948). Wszystkie one były w swoim czasie najlepszymi mapami tur, Tatr, a ostatnie dwie są takimi nadal, mimo braku ich aktualizacji.

Ponadto opublikował szereg in. map tatrz. w mniejszych podziałkach oraz najlepszą po dziś dzień mapę panoramiczną Tatry od północy (1936), w dwóch wersjach: wielkiej i małej. W latach międzywoj. sporządził dla Muzeum Tatrz. dużą mapę plastyczną Tatr. W 1919 jako kartograf i znawca Tatr był członkiem komisji do wytyczenia granicy państw. w Tatrach.

Od 1922 Z. wydawał pod różnymi tytułami przewodnik po Tatrach, w kolejnych wydaniach uzupełniany i aktualizowany (wyd. 1-9, 1922-53; wyd.1-4 wsp. z bratem Stefanem). Były to: Zakopane... Krótki przewodnik po Zakopanem i okolicy (Za. 1922), Przewodnik po Zakopanem i Tatrach (1925), Przewodnik po Tatrach i Zakopanem (Za. 1927, 1930, 1937, 1946, 1948), Tatry Polskie (Wa. 1951, 1953). Od wyd. 4 był to najlepszy przewodnik tur. po Tatrach. Po śmierci autora ukazały się dalsze wydania tego przewodnika (uzupełniane przez Józefa Nykę i in.): Przewodnik po Tatrach (Wa. 1958), Tatry (Wa.1961 i 1966), razem 12 wydań.

Z. wydał też szereg przewodników bardziej popularnych oraz przewodniki narc.: Zakopane i Tatry Polskie w zimie (Za. 1934), Tatry i Zakopane w zimie (Wa., Za. 1946), Zima w Tatrach (Wa. 1951 i wyd. 2 w 1953), a ponadto przewodnik po Podhalu: Zakopane i Podhale (Wa. 1951, wyd. 2 w 1953). Pisywał też na tematy tur. do czasopism. Jaskinie tatrz. zwiedzał od 1911, a od 1921 wraz z bratem Stefanem i in. towarzyszami prowadził systematyczne badania jaskiń tatrz. Rozwój speleologii tatrz. w okresie międzywoj. i w pierwszych latach po II wojnie świat., to przede wszystkim zasługa braci Zwolińskich. Odkryli szereg nowych jaskiń, a posunęli naprzód badania również i w dawniej znanych.

Tadeusz Z. ogłosił z tej dziedziny szereg artykułów, m.in.: Nieznane groty doliny Kościeliskiej ("Wierchy" 1, 1923), Z podziemi tatrzańskich (tamże 2, 1924), Wśród turni tatrzańskiego Krakowa ("Głos Zakop." 2, 1924, nr 25-27). Z. był też autorem pierwszych szczegółowych planów wielu jaskiń tatrz. Plany te stanowiły wielki postęp w kartowaniu jaskiń w Tatrach.

W okresie międzywoj. wraz z bratem Stefanem należał do najlepszych fotografów tatrz. Ich zdjęcia ukazywały się w licznych publikacjach, a poza tym były b. popularne w formie pocztówek i małych albumików. Początkowo większość swych zdjęć publikowali wsp. pod nazwiskami obu. Tadeusz Z. był też jednym z czołowych działaczy PTT w okresie międzywoj. i po II wojnie świat., przez wiele lat w zarządzie Oddziału Zakop. PTT, a w 1946-48 był członkiem ZG PTT. Ponadto pracował w różnych sekcjach i komisjach PTT (m.in. w Komisji Przewodnickiej i w zarządzie TOPR), a następnie w PTTK.

W latach międzywoj. miał nadzór nad znakowaniem szlaków tur. w Tatrach Polskich.

Utrzymywał kontakty i współpracę ze słow. i czes. działaczami tur. po drugiej stronie Tatr (np. Anton Kocian, Alojz Lutonský, Oldřich Nuska, Miloslav Slavík, Ján Račko), a także z działaczami spiskoniem. (m.in. Alfred Grosz i Julius Andreas Hefty). W tłumaczeniu słow. ogłosił wspomnienie z wycieczki zim. na Szeroką Jaworzyńską: Široká v Javorine 2221 m ("Krásy Slov." 8, 1929, nr 2) Z. jest też autorem czterech rozkładanych panoram tatrz. i mapy Orava 1:200 000, dołączonych do słow. przewodnika Antona Kociana Orava, turistický sprievodca (Dolný Kubín 1933).

Lit. - "Wierchy" 24, 1955, s. 254. - "Grotołaz" 1956, nr 2. - Jerzy Młodziejowski: O Tadeuszu Zwolińskim wspomnienia. "Wierchy" 35, 1966. - Tenże: O Tatrach rozmowy. Wa. 1974. -Ewa Szynkiewicz: Kartografia tatrzańska Tadeusza Zwolińskiego. "Komis. Nauk Humanist., Oddz. PAN we Wrocławiu" 1979. - "SCZ" 1986.





KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024