E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Chalupka Samo

 
  Kategoria: 
Ludzie 

  opis  
  forum (0)  

Chalupka Samo , właśc. Samoslav (27 II 1812 Horná Lehota k. Brezna - 10 V 1883 tamże). Poeta słow. z epoki romantyzmu, ewang. pastor. Uczył się m.in. w liceum kiezm. (1822-24), potem w Bratysławie, gdzie był jednym z założycieli stowarzyszenia Literárna jednota. W 1831 jako ochotnik walczył w Powstaniu Listopadowym w Polsce, potem studiował teologię w Wiedniu, gdzie stykał się ze studentami pol. i wspólnie z nimi układał plany wyswobodzenia ludu pol. i słow.

Swym rewol. poglądom dawał wyraz w poezji. Jak inni Słowacy w owych latach, pierwsze swe wiersze pisał po czesku, np. Večer pod Tatrou ("Plody" 1836), potem po słow. Pierwszy ze »szturowców zwrócił się ku poezji lud. i na kilkanaście lat przed reformą językową Ludovíta Štúra tworzył już w słow. języku ludowym.

W poezji Ch. przeważają ballady i wiersze o charakterze lirycznych dum (wyd. zbior. Spevy, B. Bystrica 1868). Występują w nich legendarni bohaterzy słow. jak Janosik. W licznych wierszach Ch. pojawiają się Tatry i Krywań jako symbol wyzwolenia Słowaków z niewoli, np. w wierszu Bolo i bude (1860; pierwszy wariant tego wiersza po czes. już w 1839). Zresztą podobny motyw z Tatrami i Krywaniem pojawia się jeszcze wcześniej w jego wspom. wierszu Večer pod Tatrou (1836), a także - bez Krywania - w czes. wierszu pt. Nářek slovenský ("Fejerpatakyho Kalendář" 1834), zaczynającym się od słów: "Nad Tatrou se nebe kali..." (wiersz lepiej znany w późniejszej wersji słow. Smútok ).B. popularna była patriot. duma hist. Ch.: Mor ho ("Sokol" 1864). Znowu powtarza się w niej motyw tatrz. Patriot. poezja Ch. krzepiła Słowaków przez lata niewoli polit. i ucisku klasowego. Jeszcze w 1944 Słow. Powstanie Nar. rozpoczęło się wezwaniem narodu do boju z okupantem słowami wiersza Ch.: Mor ho !

Zbior. wydanie słow. i czes. utworów poetyckich Ch. ukazało się pt. Básnické dielo (Ma. 1952 i Br. 1973).



Literatura:
"ESS" 1, 1984. - "SBS" 2, 1987.



KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024