Zaremba Stanisław Krystyn

Zaremba Stanisław Krystyn (wg metryki błędnie 15 IX, istotnie 15 VIII 1903 Kraków - 14 I 1990 Aberystwyth, Walia). Taternik i alpinista, matematyk (podobnie jak jego ojciec, prof. UJ Stanisław Zaremba 1863-1942); studia mat. na UJ 1921-24 i 1926-29 oraz w Paryżu 1924-26. W 1929-36 starszy asystent Uniw. Wil., w 1936-39 doc. UJ.

W 1940-42 prof. uniw. w Stalinabadzie (= Duszanbe, Tadżykistan, ZSRR), w 1942-46 w Wojsku Pol. na Wschodzie (Iran, Palestyna, Liban), w 1946-52 i 1958-76 wykładowca i prof. wyższych uczelni w Anglii, Walii, USA i Kanadzie, w 1952-58 jako matematyk w bryt. przemyśle lotn., od 1976 osiadł w Walii. W 1929-79 opublikował 73 prace nauk. z dziedziny matematyki w różnych językach i krajach. Po II wojnie świat. odwiedzał Polskę, m.in. Zakopane i Tatry, współpracował z pol. instytucjami nauk., jeszcze w 1981 miał wykłady na UJ.

W 1925-37 należał do najbardziej czynnych taterników, zwł. w zimie. Dokonał wielu pierwszych wejść, w lecie np.: Mały Kozi Wierch środk. żlebem pn. ściany (w 1926 z Alfredem Szczepańskim), Wielicki Szczyt pn.-zach. ścianą (1926, z Janem A. Szczepańskim), Żabia Turnia Mięguszowiecka pd. granią (1928, sam), Wyżnia Teriańska Przełęcz od pn. (1929, z Zofią Roszkówną), Przełączka nad Buczynową Dolinką od pn.-wsch. (1931, z W.H. Paryskim), Mięguszowiecki Szczyt środk. filarem pn. ściany (1932, z Czesławem Bajerem), Durny Szczyt pd. filarem wsch. ściany (1932, z Zoltánem Brüllem i Janem Sawickim).

W zimie m.in.: od pn. na Hruby Wierch (1928, sam), Kominem Drewnowskiego na Zadni Kościelec (1929, sam), pd.-zach. ścianą na Jaworowy Szczyt (1930, sam), przejście Ramienia Lodowego z zach. ku wsch. (1932, sam), pn. grzędą Kaczego Szczytu (1935, ze Zbigniewem Korosadowiczem), I zim. trawers Modrej Ławki (1936, z Zofią Radwańską-Kuleszyną (-Paryską) i Stanisławem Luxemburgiem), I wejście zim. na Poślednią Turnię (1936, sam).

Chodził też po Alpach (przed i po II wojnie świat.). W 1941-46 dokonał kilku wejść szczytowych w Górach Zerawszańskich (w Tadżykistanie) i w irańskich górach Elburs (z Zygmuntem Klemensiewiczem), a samotnie wszedł w 1946 na nartach na najwyższy szczyt Libanu: Kornet es-Sauda (3089 m). Wspinał się też w górach Walii (z Z. Klemensiewiczem i J. Sawickim), a także w Pirenejach.

W okresie międzywoj. był w zarządach STPTT i krak. STAZS, w 1929-30 był redaktorem "Taternika". Pisywał dużo na różne tematy tatrz., np. Grota w lodzie pod Mięguszowieckim Szczytem Środkowym ("Przyrodnik" 2, 1925, nr 4), najwięcej jednak z zakresu taternictwa, mianowicie z dziedziny ideologii tatern., np.: Herezja w taternictwie ("Stadjon" 5, 1927, nr 7), Tezy ("Tat." 14, 1930, nr 1); wspomnienia ze swych wycieczek tatrz., m.in.: W ojczyste strony ("Wierchy" 6, 1928), Między Łomnicą a Durnym ("Tat." 14, 1930, nr 4), Legendarnym szlakiem ("Krzesanica" 1, 1933, nr 2), Historja z niedźwiedziem ("Wierchy" 11, 1933) oraz na liczne in. tematy tatern., najczęściej w "Taterniku".

Został członkiem hon. Polskiego Związku Alpinizmu.

---