Téry Ödön (4 VII 1856 _-Béba=_béb, pd.-wsch. Węgry - 11 IX 1917
Budapeszt). Węg. taternik i działacz tur., lekarz (uniw. w Budapeszcie 1879). Do
1883 był lekarzem górn. w Bańskiej Szczawnicy, od 1884 radcą w Min. Spraw Wewn.
w Budapeszcie.
Jego działalność tatern. była krótkotrwała, ale wybitna. Chodząc z
przewodnikami był on w 1876 zdobywcą Pośredniej Grani, a w 1877 Durnego Szczytu;
wejścia te należały do najlepszych osiągnięć tatern. w owych latach.
W 1877, zamierzając przejść granią na Durny Szczyt, wszedł też jako pierwszy
na Małą Poślednią Turniczkę (nie na Poślednią Turnię ), ale stamtąd się wycofał.
W 1878 był powtórnie na Pośredniej Grani, odkrywając nową drogę od strony
Staroleśnej Doliny.
W nast. latach, do 1894, chodził po Tatrach turystycznie, np. na Gierlach i
Łomnicę. W 1888 dokonał III wejścia na Baranie Rogi (łatwą drogą od Pięciu
Stawów Spiskich). T. był jednym z najbardziej aktywnych organizatorów i
propagatorów turystyki górskiej w społeczeństwie węgierskim. W 1888-91 był
jednym z gł. działaczy w sekcji budapeszt. Węg. Tow. Karp. (MKE), a od 1891 w
kolejnych zarządach Węg. Tow. Tur. (MTE), w 1907-10 jako prezes. Założenie i
rozwój MTE były w znacznej mierze dziełem T. Był on też inicjatorem budowy
(1898-99) przez MTE schroniska przy Pięciu Stawach Spiskich.
Przez 21 lat (1889-1909) redagował czasopismo »"Turisták Lapja", w którym
ogłosił sporo własnych artykułów na tematy tatrz. i in. Pisywał też do in.
czasopism, np. o swym wejściu na Pośrednią Grań: Die erste Ersteigung des
Mittelgrates ("Jahrb. UKV" 6, 1879, także po węg.); przedruk wersji węg.
tego artykułu ukazał się pośmiertnie: A Középorom (2440.1 m.) első megmászása
("Tur. és Alp." 8, 1917, nr 3).
T. jest upamiętniony w nazwie schroniska przy Pięciu Stawach Spiskich:
Schronisko Téryego; w jego wnętrzu umieszczono też poświęconą mu tablicę
pamiątkową. W węg. i niem. nazewnictwie tatrz. T. jest ponadto upamiętniony w
nazwach Małego Durnego Szczytu (Téry-csúcs, Téryspitze) i Baraniej Przełęczy
(Téry-horhos, Téryscharte).
Lit. - "Tur. Lapja" 1917, nr 5-6 (József Déry, Gyula Dőri, Gusztáv Thirring i
in.). - "Tur. és Alp." 1917, nr 3 (Gusztáv Thirring).
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
