Sriezniewski Izmaił Iwanowicz

Sriezniewski Izmaił Iwanowicz (1 (13) VI 1812 Jarosławl nad Wołgą - 9 (21) II 1880 Petersburg). Wybitny ros. filolog, slawista, prof. uniw. od 1842 w Charkowie i od 1846 w Petersburgu, od 1849 członek ros. Akademii Nauk.

Już w 1832 wydał w Charkowie zbiór słowackich pieśni ludowych Słowackija piesni ; spisał je w Rosji od wędrownych słow. olejkarzy i druciarzy.

W 1839-42 podróżował w celach nauk. po krajach słowiańskich, m.in. w 1842 po Słowacji, gdzie notował spiskie pieśni lud. oraz szkicował lud. typy i budownictwo na Orawie. Podróż tę opisywał w listach do matki, które zostały potem wydane pt. Putiowyja pisma Izmaiła Iwanowicza Srezniewskogo iz sławianskich zjemli, 1839-1843 (Sankt-Pietierburg 1895).

Listy, które odnoszą się do Słowacji, m.in. do Tatr i Podtatrza, ogłosił po słowacku Ján Stanislav w swej książce Z rusko-slovenských kultúrnych stykov v časoch Jána Hollého a Ludovita Štúra (Br.1957).W listach tych S. opisuje m.in. swój pobyt na Orawie, Liptowie i Spiszu oraz wycieczki w Tatry. W wycieczce na Krywań towarzyszyli mu przyjaciele słow.: Bell, Jonáš Guoth i Bohuš Nosák-Nezabudov, a przewodnikiem był myśliwy Hakel. Na wierzchołku Krywania, pokrytym w owym roku jeszcze śniegiem, stanęli 16 VI 1842. Pamiątką tej wycieczki jest wiersz Nosáka: ezabudki Kriváňske slovútnemu mužovi, professorovi Izmaelovi Srezňevskjemu ("Nitra" 2, 1844).

W tychże listach S. opisał również swoją wycieczkę do Smokowca z wejściem dnia 2 VII 1842 na Sławkowski Szczyt (nazywa go Plešivá lub Širá). Zwiedził też wtedy Wodospady Zimnej Wody.W czasie swej podróży w 1839-42 S. prowadził też badania na ziemiach pol., m.in. na Śląsku, o czym pisał we wspom. listach do matki, opublikowanych po pol. w książce Eugenii Kucharskiej, Adolfa Nasza i Stanisława Rosponda: Wieś śląska w 1840 r.; Relacje z podróży naukowej I.I. Sriezniewskiego po Śląsku (Wr.1973).

---