Skupień-Florek Andrzej

Skupień-Florek Andrzej (25 XI 1902 Stołowe k. Białego Dunajca - 2 XII 1973 Kraków, poch. w Poroninie). Góral podh., rolnik, jeden z czołowych podh. pisarzy lud., piszący gwarą wiersze i gawędy o tematyce podh., tatrz. i in.; historyk regionalny i publicysta, działacz społ. i kult., długoletni radny Powiatowej Rady Nar. w Nowym Targu.

Często publikował swe utwory w czasopismach: artykuły o różnorodnej treści społ., kult., oświat. itd. (od 1931), wiersze (od 1936), gawędy (1938).Dużo jego wierszy i gawęd ukazało się w takich antologiach twórczości lud. jak: Poezja Młodego Podhala (Kr. 1937), Gawędy Skalnego Podhala Włodzimierza Wnuka (Wa. 1960 i wydania nast.), Wieś tworząca (II 1966, III 1968, IV 1970), Antologia współczesnej poezji ludowej Jana Szczawieja (Wa. 1967), Pogłosy ziemi Stefana Jończyka (Wa. 1972).Z jego wierszy bardziej znane to Muzyka góralska, Haniok w tyk Tatrak, Miłuj Podhale, Moja wieś, Tetmajerowi, O Tatry wy moje, a z gawęd: Jędrzej Topór i śmierzć, O starodawnyk bacak i teraźniejsyk casak, Płanetniki. Zbiorek jego wierszy ukazał się dopiero pośmiertnie: Miłuj Podhale (Lublin 1976).Wśród jego licznych artykułów bezpośrednio dotyczą Tatr: Co powinniśmy wiedzieć o naszych górach ("Wielkopolanin" 1934, nr 2-24), Jeszcze sprawa Parku Narodowego w Tatrach ("Orędownik" 1936, nr 274), Sprawa pasterstwa i niszczenia lasu w Tatrach ("Gaz. Podh." 1947, nr 14), a z artykułów wspomnieniowych np.: Umarł słynny podhalański gęślarz Jan Obrochta-Bartuś ("Za i Przeciw" 1958, nr 9), Moje wspomnienia o Kasprowiczu ("Tatrz. Orzeł" 1960, nr 3 i "Wieści" 1960, nr 50), Lenin, jakiego pamiętam (jednodniówka "Podhale" 1967).Jako badacz dziejów regionalnych ogłosił dwie cenne prace. Pierwsza to monografia hist. jego rodzinnej wsi: Biały Dunajec ("Wieś" 1946, nr 46 i 49 oraz 1947, nry 24, 26, 27-28, 31, 34); pośmiertnie wydano to oddzielnie pt. Biały Dunajec, moja wieś rodzinna (Nowy Sącz 1985). Druga z tych prac to żywot Wojciecha Kułacha, lud. rzeźbiarza z Gliczarowa: O Wojtku, co wydobywał mowę z drewnianych klocków ("Wierchy" 30, 1961).Występował często w radiu i telewizji jako recytator i gawędziarz, także na spotkaniach autorskich.Zbiorowe wydanie różnorodnej twórczości pisarskiej Skupnia-Florka ukazało się pośmiertnie jako spora książka pt. O Tatry wy moje (Kr. 1990, oprac. Janina i Franciszek Sichelscy).

Lit. - Michał Zięba: Andrzej Skupień-Florek. Zarys biografii. "Rocz. Muzeum Etnogr." 4, 1972. - Włodzimierz Wnuk: Na góralską nutę. Wa. 1975 i 1981. - "LP-PE" 2, 1987 (W. Wnuk).

---