Rutkiewicz Wanda, z domu Błaszkiewicz (4 II 1943 Płungiany, Litwa - 13 V
1992 w Himalajach). Taterniczka i jedna z czołowych alpinistek w skali
światowej, elektronik (Politechn. Wrocł., mgr inż. 1965), pracownik nauk. we
wrocł. Inst. Automatyki Systemów Energ. 1964-73 i w warsz. Inst. Maszyn Mat. od
1973. W 1961-65 zawodniczka w siatkówce, w 1965 w reprezentacji Polski.
Wspinała się w skałkach na Śląsku od 1961, taternictwo uprawiała od 1962. W
Tatrach szybko stała się jedną z czołowych taterniczek i przechodziła w lecie i
zimie drogi o wielkich trudnościach zarówno w zespołach mieszanych (nieraz
prowadząc) jak i w zespołach kobiecych (z Haliną Krüger-Syrokomską).
Od 1964 wspinała się też w Alpach przechodząc tam drogi wysokiej klasy, także
w zespołach kobiecych, jak pn. filarem Eigeru w 1973, w zimie pn. ścianą
Matterhornu w 1978. Podobnie w górach Norwegii 1968.
Odbyła wiele wypraw w góry wysokie: Pamir 1970 (wejście na Szczyt Lenina 7134
m), Hindukusz 1972 (wejście na Noszak 7482 m, ówczesny pol. kobiecy rekord
wysokości), Karakorum 1975 (jako kier. wyprawy, wejście na Gasherbrum III 7952
m, znowu pol. kobiecy rekord wysokości), Himalaje 1978 (wejście na Mount Everest
8848 m, pol. rekord wysokości i eur. kobiecy rekord wysokości), a następnie
dalsze wyprawy w Himalaje i Karakorum z wejściami na in. szczyty ośmiotysięczne,
m.in. Czogori (K2) i Nanga Parbat. W Andach w 1985 weszła pd. ścianą na
Aconcagua.
W Karakorum i Himalajach weszła ona w sumie na osiem szczytów o wysokości
przekraczającej 8000 m (światowy rekord kobiecy). Zamierzała, jako pierwsza
kobieta, dokonać wejść na wszystkie 14 szczytów ośmiotysięcznych. Zginęła w
okolicznościach bliżej nieznanych przy próbie wejścia na Kangczendzengę (8586
m).
Od 1968 pisywała na tematy tatern. i alpin. do "Taternika" i in. czasopism.
Realizowała filmy o wysokich górach. Jest redaktorką i współautorką książki
zbiorowej Zdobycie Gasherbrumów (Wa. 1979). W jej autobiogr. książce
Na jednej linie (Wa. 1986) narracja została miejscami wyraźnie wypaczona
przez niewłaściwą ingerencję redaktorską innej osoby. Podobnie w książce pt.
Wszystko o Wandzie Rutkiewicz (Toruń, Piła 1992).
Lit. - "MES" 2, 1987. - "Kto jest kim w Polsce", wyd. 2, 1989. - "HE" 1989. -
"Góry" 1992, nr 4-5.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
