Roszek Wojciech

Roszek Wojciech (17 IV 1834 Łąkta Górna k. Bochni - 13 XII 1894 Poronin). Ksiądz, taternik, działacz Tow. Tatrzańskiego. W 1860-70 był wikarym w różnych parafiach poza Podhalem, a od 6 VII 1870 do śmierci proboszczem w Poroninie. Spisywał tam kronikę parafialną. Był prodziekanem dekanatu nowotarskiego.

Dużo chodził po Tatrach, aż do 1892. Przy próbie wejścia na Gierlach w 1874 w towarzystwie Tytusa Chałubińskiego, ks. Józefa Stolarczyka i in. dokonał I wejścia na Ponad Ogród Turnię. W 1889 (?) uczestniczył w jednej z wypraw odkrywczych Edwarda Pauliego do Goryczkowej Jaskini.

Był też jednym z pierwszych turystów zim. w Tatrach: w lutym 1891 w gronie kilku osób odwiedził Morskie Oko.Był jednym z pierwszych członków TT, od 1874, i wieloletnim jego działaczem. Od 1874 był członkiem (potem także przewodniczącym) pierwszej komisji wykonawczej TT w Zakopanem; komisja ta zajmowała się schroniskami i ścieżkami w Tatrach. W 1876 kierował budową schronisk w Starej Roztoce i przy Pięciu Stawach Polskich, a w 1891 budową drugiego z kolei schroniska TT przy Morskim Oku.

Jako jeden z pierwszych znakował ścieżki w Tatrach. W 1880-92 był członkiem wydziału TT.R. w 1875 wynalazł kandydata (Macieja Mardułę z Olczy) na pierwszego nauczyciela Szkoły Snycerskiej w Zakopanem, otwartej przez TT w 1876, a następnie w 1881-87 R. z ramienia TT był członkiem rady nadzorczej owej szkoły, zwanej już oficjalnie Szkołą Fachową dla Przemysłu Drzewnego. W Zakopanem działał też społecznie w in. dziedzinach, np. w Tow. Podtatrzańskim.

W Poroninie prowadził od 1871 przez wiele lat obserwacje meteor. z ramienia krak. Komisji Fizjogr., a przez jakiś czas również obserwacje fenologiczne i ogłaszał ich wyniki w "Spraw. Komis. Fizjogr." (1874-78). W gościnnym domu R. w Poroninie bywał m.in. Jan Matejko.

Lit. - "Pam. TT" 16, 1895 (Leopold Świerz). - Zofia Roszek: Wśród nielegendarnych postaci Zakopanego. "Chrześcijanie" 6, 1981. - "PSB" 32, 1990 (Bogusława Czajecka, z błędami).

---