Poprad

Poprad (1302-292 m); Poprad; Popper; Poprád. PS. Rzeka powstająca po pd. stronie Tatr Wys. w dolnej części Mięguszowieckiej Doliny z połączenia (1302 m) Mięguszowieckiego Potoku z Krupą płynącą z Popradzkiego Stawu. P. nie wypływa więc z Popradzkiego Stawu, jak to się nieraz mylnie podaje. P. opuszczając Tatry przecina Drogę Wolności między Wyżnimi Hagami a Szczyrbskim Jeziorem.

Następnie płynie Popradzką Kotliną przez Spisz kolejno ku pd.-wsch., wsch. i pn.-wsch. okrążając Tatry przez miasta: Świt, Poprad, Kiezmark i Białą Spiską, po czym między Magurą Spiską a Lewockimi Górami dociera do granicy słow.-pol. i zwracając się ku pn. przedziera się przez Beskid Sądecki (i w ogóle przez Karpaty) przełomem w okolicy Żegiestowa, by wreszcie między Starym Sączem a Nowym Sączem wpaść do Dunajca jako jego pr. dopływ (292 m). Długość P. ok. 167 km, z tego ponad 100 km na terenie Słowacji.

Główne tatrz. dopływy P. to kolejno: Młynica z Młynickiej Doliny (jedyny prawoboczny tatrz. dopływ P.), Wielka Huczawa z Doliny Wielkiej Huczawy, Batyżowiecki Potok z Batyżowieckiej Doliny (ale potok ten wpada nie wprost do Popradu, lecz do Wielickiej Wody w jej dolnym biegu), Wielicka Woda z Wielickiej Doliny, Sławkowski Potok ze Sławkowskiej Doliny, Zimna Woda z Doliny Zimnej Wody, Łomnica z Łomnickiej Doliny, Biała Woda Kiezmarska z Kiezmarskiej Doliny, Bielski Potok z Tatr Bielskich.Wody P. ulegają największemu zanieczyszczeniu na terenie Świtu i Popradu, niżej częściowo oczyszczają się, ale granicę słow.-pol. przepływa P. jako rzeka zanieczyszczona o wodach zaledwie III klasy czystości i taką pozostaje aż do swego ujścia do Dunajca.

Nazwa Poprad jest jedną z najstarszych na Podtatrzu, notowaną od XIII w., najczęściej jako Poprad, ale także Poprat, Popart, Paprad, Poprut itp. Wywodzono ją z różnych języków i przedstawiano rozmaite etymologie, ale to wszystko jest wciąż sporne.

Lit. - Henryk Hermanowicz i Janusz Roszko: Brzegami Popradu. Wa. 1966 i 1973. - Jerzy Leśniak: Ścieki bez paszportu. "Gaz. Krak." 1989, nr 260.

---