aklimatyzacja . W odniesieniu do gór jest to przystosowanie się organizmu
ludzkiego (w ogóle zwierzęcego) do przebywania na większych wysokościach, gdzie
mniejsza zawartość tlenu w powietrzu może zwł. z początku wywoływać różne
niekorzystne objawy w organizmie, do choroby górskiej włącznie. A. polega na
zmianach w procesach fizjologicznych (np. w sposobie oddychania) i na zmianach
morfologicznych (np. w czerwonych ciałkach krwi lub - przy długotrwałym pobycie
na dużych wysokościach - w budowie klatki piersiowej). Po wzniesieniu się na
dużą wysokość sprawność organizmu jest zrazu obniżona i dopiero po a. (na co
potrzeba pewnego czasu) wraca do normy lub przynajmniej się poprawia.
W Tatrach, gdzie związany z wysokością ubytek tlenu dochodzi najwyżej do 25%,
wpływ wysokości u ludzi zdrowych rzadko się zaznacza w sposób wyraźnie
niekorzystny. W Tatrach przed podjęciem trudniejszych lub bardziej męczących
wycieczek powinno się jednak przeznaczyć przynajmniej dzień lub dwa na a.,
podejmując w tym czasie tylko krótkie i łatwe wycieczki. Podejmowanie ciężkich i
długotrwałych wysiłków bez a. już nieraz kończyło się fatalnie. Dla ludzi zaś
starszych lub niezupełnie zdrowych nawet wyjazd koleją linową na szczyt zaraz po
przybyciu z nizin może się źle skończyć (nagła niedomoga serca).
Od aklimatyzacji odróżnia się adaptację, która polega jedynie na
przyzwyczajeniu się (bez przystosowania fizjologicznego i morfologicznego) do
niedoboru tlenu i związanych z tym nieprzyjemnych objawów. Adaptacja ma
korzystny wpływ psychiczny, zwł. przy powtarzanych wyprawach w góry wysokie, ale
raczej na wysokościach wyższych od tatrzańskich.
Zob. też choroba górska.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81