ludność

ludność. Ślady najdawniejszej ludności na Podtatrzu, z czasów prahistorycznych, pochodzą sprzed ok. 120 000 lat, z paleolitu, a odkryto je jedynie w Ganowcach k. Popradu, na Spiszu Słowackim. Po obu stronach Tatr badania archeol. wykazały w wielu miejscach ślady osadnictwa ludzkiego od ok. 10 000 lat (gł. z eneolitu, ale także z paleolitu). Sprawy te są bliżej omówione pod hasłem » historia.

Dopiero od XI w. naszej ery zachowały się wiadomości pisemne o ludności na Podtatrzu. Od tego czasu z różnych stron docierała ludność na Podtatrze (na Podhale, Orawę, Liptów i Spisz) i tu zakładała osiedla, które przeważnie przetrwały aż do obecnych czasów. Nie wiadomo, czy ludność ta, napływająca od XI w., zastała Podtatrze zupełnie puste, czy też zasiedlone choć z rzadka jakimiś resztkami ludności z czasów prahistorycznych; naukowo sprawa ta nie jest jeszcze rozstrzygnięta.

Ludność przybywająca na Podtatrze od XI w. była narodowości polskiej (od pn.-wsch., pn. i pn.-zach.), słowackiej (od pd.-wsch., pd. i pd.-zach.), ruskiej (od wsch.), niemieckiej (koloniści sprowadzeni z Niemiec) i węg., z tym że Węgrzy nie założyli nigdy na Podtatrzu odrębnych osiedli, wsi czy miast z ludnością węg., lecz jedynie stanowili na Podtatrzu wówczas węgierskim znaczną część właścicieli ziemi, warstw rządzących, duchowieństwa itd., a potem także przedstawicieli wolnych zawodów itd. Już bardzo dawno przybyła też na Podtatrze spora liczba Cyganów i Żydów (zob. też Wołosi).

Główne ruchy osadnicze na Podtatrzu, wraz z najdawniejszymi wiadomościami o docieraniu ludności podtatrz. w same Tatry, omówione są pod hasłem »historia. Zob. też: narodowościowe sprawy.

---