limbowy olej i kosodrzewinowy olej. Dwa słynne leki produkowane w dawnych
czasach z tatrz. kosodrzewiny i limby, to olej (balsam) kosodrzewinowy i olej
(balsam) limbowy, oba wyrabiane po pd. stronie Tatr. Wynalazcą oleju
kosodrzewinowego w 1640 był szeroko wówczas znany lekarz » Christian Augustini
ab Hortis, osiadły wtedy w Wielkiej Łomnicy. Ten sam lekarz w 1640-50 był też
wynalazcą oleju limbowego. Od 1676 produkował oba te oleje » Kasper Donati w
Batyżowcach, a następnie inni w różnych miejscowościach Spisza i Liptowa, aż do
pocz. XIX w. Leki sporządzano z pędów obu tych roślin, a rzadziej także z kory i
drewna. Stosowano je zewnętrznie i wewnętrznie na liczne choroby.Największą
popularnością cieszyły się te leki w XVII i XVIII w., kiedy zalecali je i pisali
o nich słynni lekarze owych czasów: wspomniany Augustini, » David Spilenberger z
Lewoczy, » Daniel Fischer z Kiezmarku, » Franz Ernst Bruckmann z Wolfenbüttel i
in. O tych lekach pisał też w swych dziełach przyr. (1721, 1736) » Gabriel
Rzączyński. Pod koniec XVIII w. oba te leki wyszły z użycia lekarskiego i
zniknęły z aptek, utrzymały się jednak w medycynie lud. i handlowali nimi
wędrowni olejkarze słow. aż do pocz. XIX w., przy czym oleje te często
fałszowano terpentyną.W literaturze nazwy tych dwóch olejów były liczne i
mieszano je z sobą. Olej limbowy (oleum limbae, oleum libani) nazywano
często balsamem karpackim (balsamum carpathicum), a olej kosodrzewinowy -
balsamem węgierskim (balsamum hungaricum, balsamum polychrestum).
Lit. - W.H. Paryski: Użytkowanie limby. W pracy zbior. Limba, Pinus
cembra L. , Wa. 1971.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
