Dyakowski Bohdan (22 XII 1864 Kotiużyńce, gub.
kijowska - 9 XII 1940 Kraków).
Przyrodnik, pedagog, literat, popularyzator wiedzy przyr., propagator idei
ochrony przyrody. W 1889-96 był nauczycielem w Warszawie i działał w tajnej
oświacie ludowej.
Lata 1896-1905 spędził w Zakopanem , gdzie był sekr. Muzeum Tatrz ., o którym
parę razy pisał: Muzeum Tatrzańskie ("Prz. Zakop." 1901, też odb.), W
sprawie Muzeum Tatrzańskiego (tamże 1903), Muzeum Chałubińskiego w
Zakopanem ("Przyroda" 1905). Z tego też okresu pochodzi jego artykuł
Świstak ("Wszechświat" 1906), rozszerzony następnie w opowiadanie O
świstaku, który już za życia mieszkał w muzeum (Poz. 1934, Kr.1949).
Opowiadanie to przedrukowano też w jego pośmiertnie wydanej książce Królowa
górskiego źródła i inne opowiadania (Wa.1964).
Od 1905 mieszkał w Krakowie, prowadząc ożywioną
działalność pedag. i dydakt. oraz publikując liczne artykuły o treści przyr.,
częściowo związane z Tatrami i Podtatrzem
, np. Ptaki naszych gór ("Ziemia " 1913), Zimowit (tamże
1914 oraz "Przyrodnik" 1926), Roślinność Tatr ("Młody Polak" 1926). Wydał
ok. 50 książek (przeważnie o treści pop.-nauk. i podręczniki szkolne z dziedziny
przyrody), m.in. o tematyce tatrz.: Od Karpat do Bałtyku, zbiór opisów z
geografii kraju rodzinnego, część I (Wa.1910), W góry, w góry, miły
bracie (Wa.1912, wielostronny opis Zakopanego i Tatr w formie powieści dla
młodzieży), Tatry, opis przyrodniczo-geograficzny (Wa. 1923).
Wspomnieniowy charakter ma Moja pierwsza wycieczka w Tatry ("Iskry" 1925,
nry 42-47).
Po I wojnie świat. D. zajął się też gorliwie sprawami ochrony przyrody (m.in.
Tatr i Pienin), dużo pisząc na ten temat, np. O ochronie zabytków przyrody i
parkach natury ("Iskry" 1924), Ochrona przyrody i jej znaczenie
("Słońce" 1930), Lasy górskie ochroną przed powodzią ("Głos Narodu" 1937,
nr 193 i 195), O skutkach nieracjonalnego użytkowania lasu ("Przyroda i
Technika" 1938).
W 1930 został współzałożycielem Oddziału Krak. Ligi Ochrony Przyrody i jego
pierwszym prezesem w 1930-37, zajmując się szczególnie młodzieżą i kółkami
szkolnymi (również poza Krakowem) oraz ochroną przyrody górskiej, zwł. Tatr i
Pienin. W 1939 został czł. hon. LOP.
