Podajemy na zakończenie tabelę pokazującą rekordowe skoki okresu 1910-1914.
Najdłuższe skoki oddane na skoczniach Zakopanego (Kalatówki), Lwowa i Sławska do roku 1914
Nazwisko i imię skoczka |
Długość skoku |
Rok w którym odbyły się zawody |
Skocznia |
Jan Jarzyna |
15 m |
1914 |
Kalatówki |
Leszek Pawłowski |
15 m (poza konkursem) |
1914 |
Sławsko |
Jan Jarzyna |
14 m |
1914 |
Sławsko (na zboczu Kiczerki) |
E. Hardt |
14 m |
1914 |
Sławsko |
Roman Łuszczyński |
13 m |
1914 |
Sławsko |
Jan Małachowski |
10 m |
1914 |
Kalatówki |
Opracował W. Szatkowski (Muzeum Tatrzańskie) w oparciu o: Zenobiusz Pręgowski, Dzieje narciarstwa polskiego do 1914 r., Warszawa 1994.
Jak widać z zestawu dominowali zawodnicy ze Lwowa. Jedynym zakopiańczykiem jest Jan Małachowski - poz. 6. Rekord świata w długości skoku należał wtedy do Norwega Omtveda (51,5 m) i został ustanowiony na skoczni w Ironwood (USA) w roku 1913[18]. A więc trzeba stwierdzić, że my, Polacy, dopiero raczkowaliśmy w dziedzinie skoków narciarskich. Z drugiej jednak strony musieli się znaleźć pionierzy tej dyscypliny, którzy doprowadzili do tego, że skoki narciarskie w Polsce stały się faktem.
Podsumowanie: Jak widać z niniejszego tekstu rozwój narciarstwa postępował od roku 1910, daty rozegrania pierwszych zawodów w Tatrach Polskich, sukcesywnie wraz ze wzrostem zainteresowania zawodami tego typu. Zakopane urastać zaczęło wtedy właśnie do "stolicy sportów zimowych", gdzie do 1914 r. rozegrano 11. zawodów międzyklubowych, konkursy skoków i zawody saneczkowe. Brali w nich udział zawodnicy z wszystkich ówczesnych klubów narciarskich. Od 1910 r. rozgrywano zawody w skokach, a od 1914 zawody saneczkowe. Przeważnie rozgrywano 4 - 5 biegów, z najważniejszym biegiem tatrzańskim, slalom, zawody w kategoriach seniorów i juniorów. Osobno rozgrywano zawody dla pań i górali. Ówczesne towarzystwa narciarskie przystąpiły wtedy do tworzenia organizacji, jednoczącej wysiłki klubów z całej Galicji, jednak wybuch wojny przerwał te zamierzenia. Polski Związek Narciarski (PZN) powstał dopiero po zakończeniu wojny w 1919 r. Pierwszy okres rozwoju narciarstwa sportowego obejmujący lata 1910-1914 wykształcił narciarzy, którzy po wojnie dali początek narciarskim dynastiom: Marusarzy, Bujaków i Zubków. Zakopane zaczęło w tym okresie (lata 20) wyrastać na najsilniejszy ośrodek sportów zimowych.
Wykaz literatury i źródeł:
1. Zenobiusz Pręgowski, "Dzieje narciarstwa polskiego do 1914 r.", Warszawa 1994.
2. Zofia i Witold H. Paryscy, "Wielka Encyklopedia Tatrzańska", Poronin 1995.
3. Stanisław Ziemba, "Śladami dwóch desek", Kraków 1955.
4. "Narciarstwo Polskie", t. 1 i 2, Kraków 1925. Praca zbiorowa wydana przez PZN.
5. "Narciarstwo. Zarys encyklopedyczny", Warszawa 1957, pod red. G. Młodzikowskiego i J. A. Ziemilskiego.
6. "Zakopane", roczniki 1910-1911, ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
7. Protokoły ZON i SN TT z lat 1910-1914, z archiwum klubu SN PTT 1907 Zakopane.
8. Wojciech Szatkowski, "Pionierzy narciarstwa w Tatrach Polskich", Zakopane 1994.
[18] St. Ziemba, Śladami dwóch desek, Kraków 1955, s. 335.