morena

Transportowany i usypany przez lodowiec materiał skalny, złożony z niesionych kamieni, żwiru, piasku, gliny itp., bezładnie pomieszanych z sobą. Moreny mogą być czołowe, boczne czyli brzeżne, denne, środkowe (przy spłynięciu się dwóch lodowców: dwie brzeżne moreny łączą się w jedną środkową). Moreny stadialne czyli postojowe, to m. powstające kolejno w różnych okresach ruchu lodowca, kiedy się cofnął lub posuwał naprzód.

W Tatrach są liczne moreny jako pozostałość po niegdyś istniejących lodowcach. Najczęściej są to mniejsze czy większe wały lub wzgórza, obecnie przeważnie porośnięte roślinnością zielną, kosodrzewiną lub lasem.

Czasem na morenie, która stanowi dość nieprzepuszczalne podłoże, leży jezioro, np. Toporowe Stawy leżące na m. czołowej dawnego lodowca Doliny Suchej Wody. Częściej m. stanowi zaporę, zamykającą jezioro, np. morena przy ujściu Morskiego Oka, częściowo zniszczona przy budowie na niej schroniska, potem odnowiona i obsadzona przez M.A. Liberaka. Bywają również moreny leżące na » ryglu skalnym, np. przy Czarnym Stawie Gąsienicowym.

Ludwik Zejszner pierwszy odkrył i zbadał w Tatrach ślady dawnego zlodowacenia: boczną morenę, ciągnącą się wzdłuż drogi do Kuźnic.

---