Lipták Johann (13 XII 1889 Wielka k. Popradu - 18 XII
1958 Warstein, RFN). Niemiec spiski, autor wielu prac hist. o Spiszu i Tatrach , działacz Karpathenvereinu (m.in. wiceprezes), w 1911-44
prof. historii i łaciny w gimnazjum niem. w Kiezmarku , w 1941-44 dyr. Institut für
Heimatforschung tamże. Studia wyższe na uniw. w Budapeszcie (dr filozofii).
Liczne jego artykuły i książki, dotyczące Spisza i Tatr, mają różnorodną
tematykę, ale prawie wszystkie są związane z historią. Największą jego pracą
jest Geschichte des evang. Distriktual-Lyzeums A.B. in Kesmark (Kež.
1933); jest to szczegółowa, dobrze udokumentowana monografia słynnego liceum
kiezm., najlepsza z kilku podobnych opracowań i zarazem cenne źródło wiadomości
o Spiszu i Tatrach.
Prahistorią i wczesną historią Spisza zajmuje się L. w swych in. pracach,
np.: Urgeschichte und Besiedlung der Zips (Kes. 1935; dotyczy też i
samych Tatr). B. ciekawa jest jego rozprawa Alchimisten, Gottsucher und
Schatzgräber in der Zips (Kes. 1938), z rozdziałem o poszukiwaczach skarbów w
Tatrach. Z prac biogr. L. należy wymienić: Dr. Johann Weisz von Dercsény
(Kes. 1936), broszurę o bracie Cyprianie
, który w XVIII w. botanizował
również i w Tatrach (Das Rote Kloster und Frater Cyprianus, Kes. 1937, odb. z
"Karp. Post."), chociaż rozdział o zielniku brata Cypriana jest napisany b.
niefachowo, wreszcie szczegółowy życiorys XVII-wiecznego matematyka i taternika
: David Frölich ("Die Karpathen " 1943, nr 3-4).
Tematy tatrz. poruszał L. poza tym wielokrotnie, pisząc
np. o I wejściu na Łomnicę
, o pierwszych botanikach tatrz. (Vorläufer der Botanik in der Zips,
"Die Karpathen" 1936), o nieznanych z nazwiska turystach tatrz. dawnych
czasów (Namenlose Turisten, tamże 1938), o Simplicissimusie (Daniel
Speer: der Ungarische oder Dazianische Simplicissimus, tamże 1942). Szereg
prac hist. poświęcił L. Niemcom spiskim i in. tematom ściśle spiskim.
Pod koniec II wojny świat. (w 1944) wyemigrował do
Niemiec Zachodnich. Redagował tam roczniki » "Karpatenjahrbuch
", od 1950 wydawane przez ziomkostwo
Niemców ze słow. terenów karpackich.W rocznikach tych i w in. publikacjach
zach.-niem. drukował swe dalsze prace hist. o tematyce spiskiej i tatrz., np.
Bildungswege des Karpathendeutschtums ("Südostdeutsche Heimatsblätter" 5,
1956), Bedeutung der Kupfererzeugung im Karpathischen Bergbau
("Südostdeutsches Archiv" 1, 1958), Zinsregister der Stadt Käsmark vom
Jahre 1434 (tamże 2, 1959).
