E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Lindner Ernst

 
  Kategoria: 
Ludzie 

  opis  
  forum (0)  

Lindner Ernst (26 XII 1826 Lewocza - 23 IX 1902 Budapeszt, poch. w Budzie).

Czołowy poeta piszący w gwarze spiskoniem., urodzony w Lewoczy, ale wychowany w Kiezmarku (skąd pochodził jego ojciec) i gwarowo nazywający się Lendners Ernst von Kejsenmark. Był uczniem liceum kiezm., w 1853-59 profesorem tamże, a od 1867 bibliotekarzem w Węg. Akad. Nauk w Budapeszcie.

Jego twórczość poetycka w kiezm. odmianie gwary spiskoniem. w znacznej mierze dotyczy Spisza i Tatr , a opiera się częściowo na folklorze Niemców spiskich, obejmuje jednak również i tłumaczenia wierszy węg., np. Petőfiego .

Pierwszy opublikowany utwór L. to Der Karfunkelturm oder Teikels Sun von Schloss (Leutsch 1854, broszurka o 7 stronach); jest to podanie o rubinie na Jastrzębiej Turni i o jego strąceniu do Zielonego Stawu Kiezmarskiego przez syna księcia Thököly z zamku kiezmarskiego.

Tematyka tatrz. i spiska występuje obficie w trzech książkach L., stanowiących właściwie kolejne rozszerzane wydania: Fliegende Blätter in Zipser Mundart (Wien 1864; 60 wierszy poprzednio wydanych w dwóch zeszytach, 1863 i 1864), Fartblihndijer Zipserscher Liederposchen (Budapest, Leutschau 1879, nazwane drugim wydaniem; 64 wiersze i słowniczek gwarowy) oraz Zipserscher Liederposchen (Kesmark 1928, jako wyd. 3; 80 wierszy, słowniczek, bibliografia, życiorys).

Znajdujemy w tym trzecim wydaniu m.in. podanie o Jastrzębiej Turni Der Karfonkelturem, ten sam temat w formie ballady pt. Balladen von Karfonkelstejn, a ponadto osobno o rubinie Jastrzębiej Turni: Zwei Liederchen von "mein ejnzendijen Karfonkelstejn". Także w dwóch wersjach jest tam pienińsko-tatrz. podanie o latającym mnichu, tj. o bracie Cyprianie z Czerwonego Klasztoru: Der fliegendije Minnich. Jest też podanie o czarnoksiężniku w Wielickiej Dolinie pt. Der Schwarzkinstler, obszerny poemat Kejsenmarker Tutterhorn, opisujący wycieczkę studentów kiezm. do Kiezmarskiej Doliny , ponadto podania związane z rzeką Poprad i in.

W 1863-82 L. ogłosił w czasopismach spiskich ("Zipser Anzeiger ", "Karpathen-Post ", "Zipser Bote ") liczne wiersze oraz notatki i artykuły na różne tematy, najczęściej związane z Kiezmarkiem, ale również szerzej ze Spiszem i z Tatrami. Po przeniesieniu się do Budapesztu pisywał do "Pester Lloyd", ale o Tatrach już rzadko, np. Tatrafeenthal ("Pester Lloyd" 1885, nr 199).

L. jest też autorem prac nauk., m.in. z dziedziny dialektologii. Pozostawił w rękopisie słownik gwary Niemców spiskich i dużo in. materiałów. W 1927 w celu uczczenia L. odsłonięto w Kiezmarku tablicę pamiątkową na jego domu rodzinnym.



Literatura:
"SBS" 3, 1989.



KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024