| Schabenbeck Henryk (Nie okreslony) |
| |
Schabenbeck Henryk (11 V 1886 Przemyśl - XI 1939 Krzesławice pod
Krakowem, poch. w Zakopanem). Fotografik i zasłużony działacz społeczny.
Osiadł w Zakopanem w 1906 i prowadził tu własny zakład fot. "Stefa". W latach
międzywoj. był jednym z najlepszych fotografików tatrz. Swe prace wystawiał od
1910 w kraju i za granicą, uczestnicząc też w wystawach fot. o charakterze
krajozn., np. "Krajobraz Tatr i Podhala" w Zakopanem w 1931. Jego...
|
|
| Schauer Ernst (Nie okreslony) |
| |
Schauer Ernst (20 VIII 1812 Dröysig k. Zeitz, Saksonia - 22 VI 1888
Pieniaki, pow. złoczowski). Niem. zoolog ("spolszczony Saksończyk"), faunista,
ornitolog i preparator.
W 1844-50 był konserwatorem i preparatorem w Muzeum Zool. UJ, a w 1850-62
preparatorem we Lwowie u Włodzimierza Dzieduszyckiego, na którego koszt był w
1861 w Tatrach. Wtedy, będąc w Kuźnicach, nauczył Antoniego Kocyana preparować
okazy zool. i wzbudził w nim zamiłowanie...
|
|
| Schechtel Edward (Nie okreslony) |
| |
Schechtel Edward (13 X 1886 Kołomyja - 24 V 1957 Poznań). Zoolog (Uniw.
Lwow. 1911), hydrobiolog. Zajmował się głównie ichtiologią i rybactwem. Prof.
Uniw. Pozn. 1923-57 z przerwą wojenną.Jego pierwsze prace są poświęcone
wodopójkom (Hydracarina), np. Eine neue Hydrachniden-Gattung aus der
polnischen Tatra, Wandesia n.g. ("Bull. Int. Acad. Sc. Cracovie Cl. Math."
1912, nr 5 B).Podtatrza i Tatr dotyczą też jego prace z dziedziny...
|
|
| Scheidt Franciszek (Nie okreslony) |
| |
Scheidt Franciszek (2 IV 1759 Kraków - w końcu sierpnia 1807
Krzemieniec). Botanik, chemik i fizyk (Uniw. Krak. 1777, dr 1779), prof. Uniw.
Krak. 1790-1803 (usunięty przez władze austr. przy germanizacji uniwersytetu),
kier. Ogrodu Botanicznego Uniw. Krak. 1787-1805. Urządzał dla studentów
wycieczki bot. w Karpaty (Tatry?). Był jednym z założycieli Tow. Warsz.
Przyjaciół Nauk w 1800. W 1805-07 był nauczycielem w liceum w Krzemieńcu i
założył...
|
|
| Scherfel Aurel Wilhelm (Nie okreslony) |
| |
Scherfel Aurel Wilhelm, w węg. publikacjach Aurél Vilmos S. (23 IV 1835
Wielka k. Popradu - 23 IV 1895 tamże). Spiskoniem. aptekarz, chemik i botanik
(uniw. w Wiedniu 1855, dyplom aptekarza w wieku 20 lat), działacz społeczny.
W 1855-91 prowadził w Wielkiej aptekę odziedziczoną po ojcu, a w ostatnich
latach życia również aptekę w Smokowcu. W 1868-70 był burmistrzem Wielkiej i
tamże przez wiele lat inspektorem szkolnym. Przy swoim domu w...
|
|
| Scherffel Aladár (Nie okreslony) |
| |
Scherffel Aladár (19 I 1865 Nowa Wieś Spiska - 1 VI 1939 Tihany, Węgry).
Węg. (spiskoniem.?) botanik, algolog, prof. dr honoris causa.
Na pocz. XX w. odegrał ważną rolę w tatrz. badaniach nad glonami, m.in. nad
glonami naśnieżnymi, które powodują zabarwienie płatów śnieżnych (czerwone,
zielone i in.). Jego badania nad takimi glonami stanowią pośrednie stadium
między pionierskimi badaniami Józefa Rostafińskiego w 1880, a badaniami...
|
|
| Scherner Carl Albert (Nie okreslony) |
| |
Scherner Carl Albert (1825 - 1889). Prof. uniw. we Wrocławiu, działacz
turystyczny. Był wielkim miłośnikiem Tatr i miał duże zasługi w rozwoju
turystyki niem. ze Śląska w Tatry.
Pisywał artykuły o Tatrach i Spiszu do lewockiego "Zipser Bote",
wrocławskiego "Breslauer Zeitung" itd. Wydał jeden ze starszych przewodników
tatrz.: Tatra-Führer (Breslau 1875-76, w 2 częściach), który ukazał się
jeszcze w dwóch wydaniach (1881 i...
|
|
| Schiele Aleksander (Nie okreslony) |
| |
Schiele Aleksander (27 IX 1890 Warszawa - 6 IV 1976 Konstancin, poch. w
Warszawie na cment. ewang.-augsb.). Taternik, alpinista, narciarz (turysta i
zawodnik), zasłużony działacz tur. i narc., inż. architekt (politechn. w Wiedniu
1917).
Taternictwo uprawiał od 1905 do 1965, początkowo najczęściej ze swym bratem
Kazimierzem (bliźniakiem) i w towarzystwie przewodników (Klimek Bachleda,
Wojciech Tylka-Suleja, Jędrzej Marusarz-Jarząbek). Potem...
|
|
| Schiele Kazimierz (Nie okreslony) |
| |
Schiele Kazimierz (27 IX 1890 Warszawa - 16 V 1956 Zakopane). Taternik,
alpinista, narciarz (turysta i zawodnik), zasłużony działacz narc. i tur., inż.
mechanik (politechn. w Wiedniu 1910-17 z przerwami).
Zaczął uprawiać taternictwo w 1905 mając 14 lat, zrazu w towarzystwie
przewodników (Klimek Bachleda, Wojciech Tylka-Suleja, Jędrzej Marusarz-Jarząbek)
i najczęściej ze swym bratem Aleksandrem (bliźniakiem).
W okresie przed I wojną...
|
|
| Schiele Tadeusz (Nie okreslony) |
| |
Schiele Tadeusz (19 II 1920 Zakopane - 22 III 1986 tamże), syn »
Kazimierza Schiele. Taternik, narciarz, grotołaz, lotnik.
Taternictwo uprawiał przed II wojną świat. (początkowo z ojcem) i po niej.
Grotołazem tatrz. stał się dopiero po wojnie. Już przed II wojną świat. został
pilotem szybowcowym i zaczął służbę w lotnictwie (w Dęblinie).
Podczas kampanii wrześniowej 1939 dostał się do niewoli niem., ale uciekł z
niej i...
|
|
| Schille Fryderyk (Nie okreslony) |
| |
Schille Fryderyk (20 XII 1850 Mladá Boleslav, Czechy - 14 II 1931
Strzałków k. Stryja). Leśnik (studia w Mariebrunn, egzamin państw. w Pradze),
entomolog. Jako leśnik pracował kolejno na Wołyniu 1872-76, Morawach 1877-78 i w
Polsce pd., w 1882-1906 głównie w Sądecczyźnie. Członek Komisji Fizjogr.
PAU.Entomologią (zwł. fauną motyli) zajmował się 50 lat i ogłosił z tej
dziedziny od 1895 ponad 50 prac; zawierają one wiele przyczynków do fauny...
|
|
| Schneider Gustav (Nie okreslony) |
| |
Schneider Gustav (1834-1900). Niem. botanik, z zawodu zarządca kopalni,
mieszkał w Cunnersdorf (Kunnersdorf) k. Jeleniej Góry (Hirschberg) na Śląsku.
Znał trochę język polski.
W 1878-90 prowadził badania bot. w Tatrach. Wsp. z Ernestem Sagorskim jest
autorem dwutomowej Flora der Centralkarpathen (Leipzig 1891); Schneider
jest autorem tomu I oraz opisu rodzaju Hieracium w tomie II.Schneider
ponadto jest autorem: Die Flora des...
|
|
| Schneigert Zbigniew (Nie okreslony) |
| |
Schneigert Zbigniew (30 III 1910 Lwów). Inż. dróg i mostów (Politechn.
Lwow., w 1966 dr w Politechn. Śląskiej), turysta, taternik (czł. Klubu
Wysokogórskiego), narciarz, czł. ZG PTT w 1946-50. Od czerwca 1945 wieloletni
przewodniczący Miejskiego Komitetu SD w Zakopanem i równocześnie
wiceprzewodniczący zakop. MRN.
W 1945-50 był dyrektorem Pol. Kolei Linowych (PKL) w Zakopanem. W 1950-66
pracował w różnych instytucjach zajmujących się...
|
|
| Schodkami, Przełączka nad (Nie okreslony) |
| |
Schodkami, Przełączka nad (ok. 1595 m). S. Wąska przełączka w
Kozim Grzbiecie w Tatrach Biel., między Limbową Skałą a Rysią Skałą. Dawniej
przez tę przełączkę prowadziła znakowana ścieżka tur., stanowiąca najłatwiejsze
dojście od "Szarotki" w Dolinie do Siedmiu Źródeł do biegnącej po przeciwnej
stronie Koziego Grzbietu Magistrali Tatrz.; w 1978 zarówno owa ścieżka jak i
Magistrala Tatrz. zostały zamknięte dla ruchu tur. i...
|
|
| Schodki (Nie okreslony) |
| |
Schodki (ok. 1330-1460 m) lub Zwyżki; Schodíky; Treppchen; Lépcsőke.
S. Strome, lesiste zbocze na dolnym progu Doliny Małej Zimnej Wody,
zarówno poniżej jak i powyżej Olbrzymiego Wodospadu.Nazwa Schodki i inne o
podobnym znaczeniu pochodzą stąd, że pierwotna ścieżka wiodąca tym zboczem była
stroma i szło się nią jak po schodach.
|
|
| Schodki (Nie okreslony) |
| |
Schodki (ok. 1630 m). P. Środk. odcinek dawnej owczej perci
wiodącej z Siwarowej Przełęczy po stronie Miętusiej Doliny stokami Zagonnej
Turni na Zagonną Przełęcz w pn.-zach. grani Małołączniaka. Jest to stromy
odcinek perci przekraczającej tu skalistą grzędę Zagonnej Turni i są tam stopnie
(schodki, sódki ), częściowo wykute w skale przez juhasów, aby ułatwić
owcom przejście, i stąd nazwa. Perć ta była użytkowana przez...
|
|
| Schodki, Przełęcz (Nie okreslony) |
| |
Schodki, Przełęcz (ok. 2065 m). P. Szeroka przełęcz między Małym
Kozim Wierchem a Kołową Czubą. Prowadzi przez nią przejście z Pustej Dolinki do
Dolinki pod Kołem, lub też na Zawrat.Nazwa Przełęczy Schodki pochodzi od
schodkowatych tarasików na jej stoku od strony Pustej Dolinki.
|
|
| Scholcz Friedrich (Nie okreslony) |
| |
Scholcz Friedrich lub Frigyes, także Scholtz i Solcz (16 VII 1831
Ruskinowce, Spisz - 25 X 1911 Kiezmark). Spiskoniem. pedagog, prozaik, poeta,
publicysta, historyk Spisza (studia na uniw. w Jenie). W liceum w Kiezmarku był
profesorem 1858-1903 i dyrektorem 1870-79. Redaktor tygodnika "Karpathen-Post"
1882-97.Ogłaszał od 1877 prace i artykuły z dziejów Spisza, życiorysy Spiszaków,
a także (o tematyce tatrz. i spiskiej) wiersze, opowiadania i sztuki...
|
|
| Scholtze Adolf (Nie okreslony) |
| |
Scholtze Adolf (5 XII 1833 Warszawa - 4 VI 1914 tamże? poch. na cment.
ewang.-augsb.?). Chemik i przemysłowiec warsz., współwłaściciel i dyr. fabryki
chemikaliów, działacz społeczny. Miłośnik przyrody i nauk przyr., inicjator
założenia Muzeum Tatrz. w Zakopanem i gł. twórca tej instytucji.
Od 1885 przez kilkanaście lat przebywał w lecie w Zakopanem, gdzie dużo
stykał się z Ignacym Baranowskim, Walerym Eljaszem, Tytusem Chałubińskim i...
|
|
| Schouppé Alfred (Nie okreslony) |
| |
Schouppé Alfred (23 XII 1812 Grabownica k. Sanoka - 17 IV 1899
Szczawnica). Pol. malarz i ilustrator (studia w Warszawie i Rzymie), jeden z
założycieli Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Wystawiał od 1845 (gł. w
Warszawie i Krakowie), obrazy tatrz. od 1856. Malował pejzaże i obrazy
religijne.
Bywał dużo w Tatrach, m.in. z Wojciechem Gersonem w 1860. Namalował i
narysował liczne krajobrazy z Tatr, Pienin i Babiej Góry. Wśród jego...
|
|
| Schramm Ryszard Wiktor (Nie okreslony) |
| |
Schramm Ryszard Wiktor (8 VI 1920 Poznań). Biochemik i fizjolog roślin,
autor licznych prac nauk., od 1985 prof. zwycz. Uniw. Pozn. Taternik, alpinista,
polarnik.Wspinał się w Tatrach od 1939, dokonując wielu pierwszych wejść zarówno
w lecie (np. wsch. ścianą Granatów, pn. ścianą Czarnego Mięguszowieckiego
Szczytu) jak i w zimie (m.in. Wyżnia Mięguszowiecka Przełęcz od pn., Zadni Mnich
pn. ścianą).W 1955 razem ze Zbigniewem Hegerle,...
|
|
| schron (Nie okreslony) |
| |
schron. W Tatrach (i w innych górach) termin ten ma dwa
znaczenia:1.Schron turystyczny, lub po prostu schron, to małe, prymitywnie
urządzone, nie zagospodarowane schronisko dla turystów, taterników lub
alpinistów.2. Schron jaskiniowy, lub po prostu schron (albo schronisko), to
krótka jaskinia o długości poniżej 10 m.
|
|
| schroniska (Terminologia) |
| |
W turystyce schronisko oznacza budynek przeznaczony
do nocowania turystów i wydawania im posiłków. Dawniej istniały też w Tatrach
schroniska nie zagospodarowane, czyli schrony, np. na Krzyżnem, na Pysznej Hali, na Przełęczy pod Kondracką Kopą, u wylotu Starorobociańskiej Doliny, w Koprowej Dolinie. Były one bez stałego dozoru,
turyści mogli w nich nocować w dość prymitywnych warunkach, a pożywienie musieli
przynosić z sobą. Obecnie nie...
|
|
| Schröter Adam (Nie okreslony) |
| |
Schröter Adam, także Schroeter, Schroetter itp. (ok. 1525 Żytawa nad
rzeką Nysą lub miasto Nysa - ok. 1572). Poeta piszący po łacinie. Studia za
granicą i od 1552 w Akademii Krakowskiej. Autor elegii, epigramatów, panegiryków
i poematów opisowych, m.in. o Niemnie i Wieliczce.
Głównie przebywał zapewne w Krakowie, ale bywał też w Kiezmarku na dworze »
Olbrachta Łaskiego, któremu poświęcił panegiryk: Psalmus XCI in honorem
Alberti...
|
|
| Schultes Joseph August (Nie okreslony) |
| |
Schultes Joseph August, także Schultess (15 IV 1770 (1773?) Wiedeń - 21
IV 1831 Landshut). Austr. lekarz, chemik, mineralog i botanik, prof. chemii i
botaniki Uniw. Krak. (1806-08), potem prof. uniw. w Innsbrucku i w bawarskim
Landshut.
W czasie pobytu w Krakowie podróżował sporo po Karpatach Zach., był w 1806 na
Babiej Górze (z Alojzym Estreicherem i Wilibaldem Besserem?) i wybierał się w
Tatry, ale tego zamiaru nie zrealizował. Opublikował...
|
|
| Schweitzer Antonius (Nie okreslony) |
| |
Schweitzer Antonius. Autor akwarelowej panoramy Tatr (malowanych znad
Wielkiej Łomnicy) z XVIII w.: Montes Carpatici, qualiter sese Lomnitzae
sistunt, z łac. tekstem objaśniającym. Barwna reprodukcja całości (tj.
panoramy i jej objaśnień) ukazała się w książce J. Brandobura Do Tatier
(1962), a reprodukcja czarno-biała samej panoramy w "Wiad. Geogr."
(1936).
Jest to jedna z najstarszych panoram tatrz., ale nie dzieło oryg.,...
|
|
