| Czaja Mieczysław (Ludzie) |
| |
Czaja Mieczysław (12 IV 1903 Gorlice - 30 XII 1958
k. Nawojowej, woj. nowosądeckie, poch. w Krakowie). Zootechnik, biolog, prof. UJ
(1949-52) i warsz. SGGW (1952-58), czł. PAN (był także w prezydium) i PROP.
Autor licznych prac z dziedziny fizjologii i hodowli zwierząt gospodarskich i
leśnych (również o ich ochronie).
Pochodził z rodziny góralskiej z Nowego Targu i zawsze zajmował się żywo
wszelkimi sprawami gosp., związanymi z Podhalem i...
|
|
| Czaki Franciszek Florian (Ludzie) |
| |
Czaki Franciszek Florian , także Csaky (zm. 1772).
Pol. kartograf i inż., pochodzenia węg. Opracował różne mapy z terenu Polski
oraz mapę pn. Spisza i Tat w skali ok. 1:168 000, wydaną w 1762
(reprodukcja m.in. w "Wierchach" 1935).
Mapa ta stanowi ważną pozycję w rozwoju kartografii Tatr.
|
|
| Czambel Samo (Ludzie) |
| |
Czambel Samo , tj. Samuel (24 VIII 1856 Slovenská
Lupča k. Bańskiej Bystrzycy - 18 XII 1909 Csillaghegy k. Budapesztu, poch. w
Békásmegyer). Słow. językoznawca, dialektolog (badania terenowe m.in. na Spiszu), literat, od 1879 urzędnik państw. w
Budapeszcie. Swoimi pracami nauk. i podręcznikami przyczynił się wybitnie do
uformowania się słow. języka lit. na przełomie XIX i XX w.
Dwie jego prace z dziedziny historii języka słow. i jego...
|
|
| Czapiński Kazimierz (Ludzie) |
| |
Czapiński Kazimierz (18 XI 1882 Mińsk - 1941
Oświęcim). Prawicowy działacz socjalist. (1920-39 we władzach nacz. PPS),
publicysta ("Naprzód", "Robotnik"), w 1919-35 poseł na sejm. Z zamiłowań turysta
i taternik, często bywał w Zakopanem
i dużo chodził po Tatrach .
Od 1907 mieszkał w Krakowie i był czł. zarządu gł. Uniw. Lud. im. Adama
Mickiewicza, w którego krak. sali zorganizował Leninowi jego pierwszy odczyt na
ziemiach...
|
|
| Czaplicki Zdzisław (Ludzie) |
| |
Czaplicki Zdzisław (4 IX 1874 Warszawa - 23 XII 1947
Kraków, poch. w Zakopanem). Lekarz (studia w Warszawie i na UJ), działacz TT,
taternik, zakop. działacz społeczny.
Do Zakopanego przyjeżdżał od 1899 lub wcześniej, w lecie
1900 prowadził zakop. biuro TT, w 1902-04 i 1905-10 był czł. wydziału TT (w
1902-03 skarbnikiem). O jego działalności tatern. wiadomo tylko, że z
Mieczysławem Zbikowskim i przew. Wojciechem
Tylką-Suleją ...
|
|
| Czaplowa Dolina (Doliny) |
| |
Czaplowa Dolina , także Dolina Czaplówka lub
Ciaplówka oraz Dolina Głodówka;
Niewielka dolina reglowa, ok. 1,5 km długa, pierwsza na wsch. od dolnej
części Juraniowej Doliny. Zaczyna się na
pn.-zach. stokach Furkaski (1491 m), zbiega
ku pn. (między reglami Turek od wsch. i Czaplowy Wierch od zach.), a uchodzi do Cichej Doliny Orawskiej przy polanie Czaplówka. Niegdyś Cz.D. wchodziła w skład » Czaplowej Hali, ale już w XIX w. została...
|
|
| Czaplowa Hala (Hala - Polana) |
| |
Czaplowa Hala , także Czaplówka i
Ciaplówka;
Dawna hala, która obejmowała Czaplową
Dolinę w Tatrach i polanę Czaplówkę w
Cichej Dolinie Orawskiej. Od 1615 hala ta była użytkowana wsp. przez mieszkańców
wsi orawskich Głodówka i Sucha Góra, ale była własnością Orawskiego
Państwa, które w XIX w. wyłączyło większą część tej hali (Czaplową Dolinę) z
użytkowania past. i zalesiło, pozostawiając wypas jedynie na...
|
|
| Czaplowy Potok (Woda) |
| |
Czaplowy Potok , także Potok Czaplówka;
Lewoboczny dopływ Cichej Wody Orawskiej,
który powstaje na pn.-zach. stokach Furkaski (1491 m) i płynie najpierw Czaplową Doliną, po czym przecina szerokie dno
Cichej Doliny Orawskiej (po zach. stronie
polany Czaplówka) i wpada do Cichej
Wody.
O nazwach Cz.P. » Czaplowa Hala .
|
|
| Czaplowy Wierch (Szczyty) |
| |
Czaplowy Wierch , także Wierch Czaplówka oraz Głodówka.
Regiel między dolną częścią Juraniowej
Doliny a dolną częścią Czaplowej
Doliny.
O nazwach Cz.W. » Czaplowa Hala .
|
|
| Czaplówka (Hala - Polana) |
| |
Czaplówka lub Ciaplówka; Jedna z dużych polan
na dnie Cichej Doliny Orawskiej, przy lw.
brzegu Cichej Wody, między Czaplowym Potokiem a Potokiem Furkaską. Niegdyś wchodziła w skład
Czaplowej Hali.
O nazwach Czaplówki » Czaplowa Hala. Nazwą Czaplówka (Čaplovka)
oznaczano też sąsiednie obiekty: Czaplowa
Dolina, Czaplowa Hala, Czaplowy Potok i Czaplowy Wierch
.
|
|
| czarcia miotła (Nie okreslony) |
| |
czarcia miotła . Gęste skupienia pędów w koronach niektórych jodeł,
rzadziej świerków, a niekiedy nawet i kosówki. Skupienia te wyglądają jak małe,
gęste krzaczki. Gałązki ich są drobniejsze niż normalne, a igły znacznie krótsze
i mniejsze. Powstanie takich czarcich mioteł, zwanych też kołtunami,
przypisywane jest podrażnieniom organizmu rośliny, wywołanym przez pasożytowanie
na gałęziach zarażonego drzewa pewnych gatunków grzybów...
|
|
| Czarna Dolina Bielska (Doliny) |
| |
Czarna Dolina Bielska lub krótko Czarna
Dolina;
W pn.-wsch. części Tatr Biel.,
oddzielona od Doliny za Tokarnią wydłużonym
grzbietem Czarnego Wierchu Bielskiego, a od Suchej Doliny Bielskiej - Długim Wierchem
Bielskim. Cz.D.B., którą płynie Czarny Potok
Bielski, zbiega ku wsch. i uchodzi do Doliny Kotliny tuż powyżej Kardolina.
|
|
| Czarna Dolina Gąsienicowa (Doliny) |
| |
Czarna Dolina Gąsienicowa lub po prostu Czarna
Dolina.
Nazwa Cz.D.G. pochodzi od Czarnego Stawu
Gąsienicowego.
|
|
| Czarna Dolina Jaworowa (Doliny) |
| |
Czarna Dolina Jaworowa lub po prostu Czarna
Dolina;
Jedna z gł. odnóg Jaworowej Doliny, po
jej wsch. stronie, ciągnąca się naprzeciw Jaworowej Polany w górę ku pd.-wsch. do stóp
Czarnego Szczytu i Kołowego Szczytu. Ponad Cz.D.J. od pd. wznosi
się masyw Lodowego Szczyt u ze swymi
odnogami (Kapałkowa Grań i Śnieżna Grań).
Na dolnym piętrze Cz.D.J. leży Czarny Staw Jaworowy, z którego Czarny Potok Jaworowy płynie do...
|
|
| Czarna Dolina Rakuska (Doliny) |
| |
Czarna Dolina Rakuska lub po prostu Czarna Dolina, a
także Dolina Czarnej Wody i Rakuska Dolina;
Dość duża dolina (ponad 2 km długości) wcinająca się w pd.-wsch. stoki Tatr Biel. i dochodząca do stóp Bujaczego Wierchu. W górze dzieli się na dwie
odnogi: Dolina do Siedmiu Źródeł (pn.-zach.
odnoga) i Dolina pod Czerwoną Glinką (zach.
odnoga). Gł. strumieniem Cz.D.R. jest Czarna
Woda Rakuska.
Nazwa Cz.D.R. pochodzi od...
|
|
| Czarna Góra (Miejscowość) |
| |
Czarna Góra
Wieś na Spiszu Pol., po wsch.
stronie rz. Białki, naprzeciw podh. wsi Białka
Tatrz., między Jurgowem a Trybszem.
Mieszk. ok. 1400. Wieś notowana od XVII w., ale osiedle past. istniało tu
dawniej. Co najmniej od XVII w. mieszkańcy zajmowali się pasterstwem w Tatrach Jaw., m.in. na Hali Upłaz i w Zadnich Koperszadach.
Nazwa wsi pochodzi od wzgórza Czarna Góra (903 m) po jej zach. stronie; opada
ono urwistym stokiem...
|
|
| Czarna Jaskinia (Jaskinie) |
| |
Czarna Jaskinia
Gł. otwór znajduje się po wsch. stronie Kościeliskiej Doliny, wysoko na pd.-zach.
stokach Organów, 307 m nad Pisaną Polaną, u podnóża Czarnej Turni. W pobliżu odkryto drugi otwór
zwany południowym (ok. 1300 m), a potem sztucznie przekopano trzeci, północny
(1408 m) nad górną częścią Żlebu pod
Wysranki, w okolicy Sikawki powyżej Polany pod Upłazem. Dług. korytarzy ok. 6500
m, deniwelacja 303 m (-241, +62)....
|
|
| Czarna Ławka (Przełęcze) |
| |
Czarna Ławka;
Główna, ale nie najniższa przełęcz w grani Liptowskich Murów, między Gładkim Wierchem a Szpiglasowym Wierchem, na pd.-wsch. od Czarnego Stawu Polskiego. Stanowi krótkie i
dogodne połączenie Doliny Pięciu Stawów
Polskich z Ciemnosmreczyńską Doliną.
Wszystkie nazwy Cz.Ł. pochodzą od Czarnego Stawu Polskiego.
|
|
| Czarna Młaka (Woda) |
| |
Czarna Młaka
Mały, czasem wysychający stawek w górnej części Rohackiej Doliny. Pow. 0,28 ha, 70 x 55 m,
głęb. 1,2 m. W 1946-47 został on sztucznie obudowany, a w 1973 sztucznie
pogłębiony do 6 m przez zbudowanie zapory.
|
|
| Czarna Przełęcz (Przełęcze) |
| |
Czarna Przełęcz
Między Czarnym Szczytem a Kołowym Szczytem. Prowadzi przez nią znane od
bardzo dawna przejście z Czarnej Doliny
Jaworowej do Jastrzębiej Doliny, ale
zwykłe przejście nie prowadzi przez najgłębsze wcięcie tej przełęczy, lecz przez
Czarny Przechód, tj. małe wcięcie położone 80 m dalej na pn., już w pd. grani Kołowego Szczytu. Prawie wszystkie dane w
literaturze (zwł. starszej) o wejściach na Czarną...
|
|
| Czarna Turnia (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Czarna Turnia .
Wzniesienie w grani ciągnącej się od Organów w górę przez Pisaniarskie Zdziary aż po Upłazkową Przełączkę. Ku pd.-zach., w stronę
Kościeliskiej Doliny, Cz.T. opada skalistą
ścianą, a w przeciwną stronę (ku Żlebowi pod Wysranki) lesistym
stokiem.
|
|
| Czarna Woda Rakuska (Woda) |
| |
Czarna Woda Rakuska lub krócej Czarna Woda, także
Czarny Potok;
Gł. strumień Czarnej Doliny Rakuskiej, po
której opuszczeniu przecina Drogę Wolności
i płynie ku wsch. do Bielskiego Potoku,
uchodząc do niego między Tatrz.
Kotliną a Białą Spiską, poniżej
Szarpańca.
Inna Czarna Woda (Čierna voda), zaczynająca się w lesie zaraz poniżej Drogi
Wolności, płynie zrazu ku wsch. i mn.w. równolegle do Czarnej Wody...
|
|
| Czarne Ściany (Szczyty) |
| |
Czarne Ściany; Najwyższa turnia Cz.Ś. wznosi
się nieco wyżej od Granatów, ale mimo to Cz.Ś. były długo uważane za część
masywu Granatów. Na Cz.Ś. prowadzą tylko drogi tatern., ale ich zach. zboczami
przebiega w poprzek Orla Perć .
Przejście tzw. Granią Czarnych Ścian należy do najpopularniejszych wspinaczek
w okolicy Gąsienicowej Hali .
Nazwa Cz.Ś. oznaczała niegdyś masyw Koziego Wierchu , a później została...
|
|
| Czarniak Andrzej (Ludzie) |
| |
Czarniak Andrzej lub Jędrzej, przydomek Pająk (4 IX
1900 Zakopane - 13 XII 1952 Kraków, poch. na starym cment. w Zakopanem).
Góral zakop., cieśla, potem budowniczy i architekt, narciarz.
W latach międzywoj. uprawiał narciarstwo jako zawodnik w
biegach zjazdowych i skokach (na skoczni w Jaworzynce skakał w stroju góralskim).
Kierował budową lub przebudową schronisk w Tatrach Pol ., projektował domy w Zakopanem...
|
|
| Czarniecka-Marczakowa Ewa (Ludzie) |
| |
Czarniecka-Marczakowa Ewa (15 II 1943 Jasło - 17
VIII 1974 w Pamirze).
Taterniczka i alpinistka, planistka
terenów zielonych (w Warszawie).
Taternictwo uprawiała od ok. 1960, przechodząc takie
drogi jak Stanisławskiego na pn. ścianie Małego
Kiezmarskiego Szczytu . Była działaczką warsz. Klubu Wys
., m.in. sekr. zarządu.
Uczestniczyła w wyprawach alpin. w
góry Iranu 1970 i 1971 (nowe drogi), w...
|
|
| Czarnocka-Karpińska Wanda (Ludzie) |
| |
Czarnocka-Karpińska Wanda (13 IX 1894 Petersburg - 4
IX 1971 Olsztyn); pierwszym jej mężem był » Wacław Denhoff-Czarnocki , drugim » Adam Karpiński .
Taterniczka , alpinistka, lekarz,
autorka prac z dziedziny medycyny sport., od 1929 pracownik warsz. CIWF i AWF,
od 1961 prof.
W zimie 1924 25 gł. z A. Karpińskim dokonała wejść zim.
na siedem szczytów tatrz., m.in.I wejście zimowe pn. granią na Mały Lodowy Szczyt i I wejście zim....
|
|
| Czarnocki Henryk (Ludzie) |
| |
Czarnocki Henryk (15 XII 1924 Warszawa - 12 IV 1956
w Tatrach, poch. w Zakopanem), młodszy syn » Konrada Czarnockiego .
Taternik (od 1942), mgr inż. budownictwa
wodnego, asystent Politechn. Krakowskiej.
W pierwszych latach po II wojnie świat. był jednym z
najbardziej aktywnych taterników, chodząc po Tatrach najczęściej z Józefem Januszkowskim i Jerzym Mitkiewiczem . Uczestniczył w
pierwszych wejściach tatern. w lecie (np. na Niżnią...
|
|
| Czarnocki Konrad (Ludzie) |
| |
Czarnocki Konrad (1876 Kłoczew na Podlasiu - 17 XII
1967 Zakopane).
Malarz (studia w krak. ASP u Józefa Mehoffera i Jana Stanisławskiego , potem w Paryżu).
Wystawiał przed I wojną świat. w Warszawie i Petersburgu. Używał czasem
pseudonimu Korecki i Jan Kościesza. W 1919-25 zajmował stanowisko attaché do
spraw kultury przy pol. poselstwie w Sztokholmie i wtedy zabiegał
(bezskutecznie) o nagrodę Nobla dla Stefana
Żeromskiego...
|
|
| Czarnogórska Czuba (miejsca (las, osiedle, zbocze, grzeda, zleb) |
| |
Czarnogórska Czuba, często błędnie Upłaz lub
(dawniej) Wielki Upłaz; Nazwa Cz.Cz. pochodzi od Czarnogórskiego Upłazu , a więc pośrednio od
spiskiej wsi Czarna Góra .
W masywie Cz.Cz. znanych jest ponad 20 jaskiń, w tym
dwie największe jaskinie słowackich Tatr - Jaskinia Jaworzynka (dług. ponad 6,3
km, 359,5 m deniwelacji), która przebiega pod północną częścią masywu, od Doliny Kołowej do Doliny Jaworowej , oraz Jaskinia...
|
|
| Czarnogórska Jaskinia (Jaskinie) |
| |
Czarnogórska Jaskinia lub Pośrednia Czarnogórska
Jaskinia; Jaskinię odkrył Wojciech
W. Wiśniewski 17 VII 1988 i przeszedł wtedy ok. 500 m korytarzy. Następnie
tenże i Krzysztof Bębenek 13 i 15 IX 1988 przeszli dalsze ok. 450 m
korytarzy.Ciąg główny jaskini mierzył 380 m o deniwelacji ok. 95 m (ok. +85,
-10).
W 1992 grotołazi słowaccy pokonali komin końcowy i
dotarli do poziomu + 108, a także obniżyli jej dno,...
|
|
