apollo

apollo (pełna nazwa: niepylak apollo, Parnassius apollo), z rodziny paziowatych (Papilionidae). Motyl dzienny żyjący w Polsce tylko w Tatrach i Pieninach, w Słowacji również, ale ponadto w in. częściach Karpat oraz tu i owdzie na niżu; chroniony ustawowo w obu krajach. Skrzydła ma białe z czarnymi plamkami na górnej parze, na każdym z dolnej pary po dwa duże i brzegiem dwa malutkie czerwone oczka. Nazwa niepylak pochodzi stąd, że niektóre fragmenty jego skrzydeł są pozbawione drobnych łuseczek (pyłku). Wg niektórych entomologów motyl ten stanowi w Tatrach odrębną rasę candidus. Żyje gł. w obrębie regli, wśród otwartych, słonecznych polan leśnych i na rąbaniskach, ale zalatuje nieraz i w piętro kosówki . Gąsienice a. żerują w Tatrach Wys. i Zach. na rozchodniku karpackim (Sedum telephium ssp. fabaria, S. carpaticum), w Tatrach Biel. zaś i w grupie Siwego Wierchu na rozchodniku białym (S. album), a w Pieninach na rozchodniku wielkim (S. maximum), natomiast dorosły motyl zwykle przebywa, wg jednych, na różnych gatunkach ostów (Carduus), wg innych na gatunkach ostrożni (Cirsium). Przed I wojną świat. w Tatrach Polskich a. miał ok. 50 stanowisk, i mimo intensywnego, rabunkowego wyłapywania przez niektórych entomologów i przez kłusowników handlujących okazami tych motyli (m.in. pewien urzędnik pocztowy z Zakopanego), do ok. 1950 utrzymało się w Tatrach Pol. jeszcze blisko 40 stanowisk, ale później, wskutek zalesiania polan i zrębów - nisz ekologicznych koniecznych do życia tego motyla, w 1985 w Tatrach Pol. pozostały już tylko ostatnie dwa stanowiska.

---