W Tatrach rośnie dwadzieścia kilka gatunków w.
Spośród nich wyróżniają się jako specjalny typ klimatyczny karłowate w.,
niewielkie krzewinki płożące się po ziemi, jak np. wierzba żyłkowana (Salix
reticulata) o sztywnych okrągławych listkach,
pokrytych siecią żyłek, wyglądających jak rzeźba w drzewie; rośnie gł. na wapieniu, rzadziej na granicie, gdzie osiąga swe maks. 2330 m na Czarnym Mięguszowieckim Szczycie.
Drugą charakterystyczną karłowatą w. jest w. zielna (S. herbacea), najmniejsza z wierzb, o paru
jasnozielonych listeczkach i drobniutkich gałązkach długości paru cm, rosnąca na
granicie, od minim. 1160 po maks. 2629 m na Lodowym Szczycie. Obie te wierzby są gatunkiem arktyczno-alpejskim, rosną na tundrze
podbiegunowej. Prócz nich jest jeszcze w Tatrach parę in. karłowatych lub
płożących się w., np. występująca u podnóża Tatr (Bukowina Tatrz., Dolny
Smokowiec), na wilgotnych miejscach, rzadka w. rokita (S. rosmarinifolia), nie przekraczająca wys. 900 m. Nazwą rokita górale mianują potocznie
większość wierzb, nie dotyczy to jednak S. rosmarinifolia.
Oprócz w. karłowatych i płożących się są jeszcze w Tatrach w. krzaczaste
i drzewiaste. Z pierwszych najciekawsza jest w. szwajcarska (S. helvetica), uchodząca do niedawna za w. lapońską (S. lapponum) nie rosnącą w Tatrach; jest
to niewysoki, do 100-120 cm, krzew o srebrzysto filcowatych pod spodem,
podługowatych liściach, występujący tylko na granicie od piętra kosówki,
1500-1600 m w Smutnej Dolinie po 2002 m na
Raczkowej Czubie, jest to gatunek
dość rzadki. Częsta jest w. śląska (S. silesiaca), spory
krzew, rzadziej niewielkie drzewko o podługowatojajowatych liściach za młodu
uderzająco jasnoczerwonych. Jej minim. zasięgu jest 640 m poniżej wsi Białka
Tatrz., maks. 1980 m nad Wielkim Hińczowym
Stawem. Z w. drzewiastych najczęściej spotykane w
niższych partiach Tatr i na Podtatrzu są: w. krucha (S. fragilis), w.
iwa (S. caprea), w. siwa (S. elaeagnos, S. incana) i nieco
rzadsza w. pięciopręcikowa (S. pentandra). Oprócz tzw. "czystych"
gatunków wierzb, występuje w Tatrach wielka liczba mieszańców podwójnych i
potrójnych, a także mnóstwo odmian i form. Toteż w. należą do jednych z
najtrudniejszych do oznaczania roślin.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81