Weisz von Dercsényi Johann, także Weiss i Derczeni (16 V 1755 Sobota
Spiska - 30 VI 1837 Mukaczewo, Ruś Zakarpacka, obecnie Ukraina). Spiskoniem.
lekarz (studia w Wiedniu, dr 1780), od 1782 nacz. lekarz (fizyk) komitatu
zemplińskiego, zajmował się także mineralogią, zbierał okazy mineralog. w
Tatrach.
Przyjaźnił się z hr. Stefanem Csáky, którego był gościem w Smokowcu w 1794,
1796 i 1797; robił stamtąd wycieczki w Tatry z Tomaszem Maukschem. W 1794
zwiedził je wspólnie z opatem Arnoldem z Wiednia (z pochodzenia Szwajcar,
zajmujący się mineralogią), w 1796 wspólnie z da Camerą (Portugalczykiem). Weisz
jest autorem pracy Mineralogische Bemerkungen über die Carpatischen Zipser
Alpen in Ungarn ("Vaterländ. Blätter" 1, 1811). Inna, czy też może ta sama
jego praca, znajdowała się w rękopiśmiennym odpisie w liceum kiezmarskim pt.
Einige Beyträge zur Geognostischen Oriktognosie der Carpathischen Zipser
Alpen in Ungarn, die Unterschriebener in dem Sommermonate der Jahre 1796 7 auf
einem Teil ihrer Ost-. Süd- und West-Seiten gesamlet hat. Tę ostatnią pracę
Weisza opublikował Johann Lipták ("Zipser Heimat" 1936, nr 3 i odb.: Kesmark
1936). Weisz należał więc do najwcześniejszych badaczy Tatr.
Lit. - "Biobibliografia 1976" (pod Derczeni). - "SBS" 1, 1986 (pod Derčéni
Ján).
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
