ważki

ważki (Odonata ). Owady nadwodne lub wilgotnych leśnych polan, o 4 wydłużonych skrzydełkach przezroczystych lub półprzezroczystych. Larwy ważek żyją w wodach stawów, stawków i młak reglowych, polują przy pomocy tzw. maski, tj. wysuwalnej przekształconej wargi dolnej. Okres rozwoju larwalnego w. bywa b. długi: u niektórych gatunków nawet do paru lat.

Tatrz. w. należą do kilku rodzin, znanych z nazw potocznych: świtezianki (Calopterygidae ), szklarze lub szklarki (Corduliidae ), łątki (Agrionidae ), żagnice (Aeschninae ).

Świtezianka modra (Calopteryx virgo ), na niżu częsta, w Tatrach jest dość rzadka, ma skrzydełka znaczone środkiem dużą szafirową lub szmaragdową, ciemną lśniącą plamą, a odwłok smukły, dość cienki.Pospolity szklarz, ważka czteroplama (Libellula quadrimaculata ), zwana też czasem potocznie libelulą, ma odwłok duży i gruby, metalicznie lśniący, a skrzydła szkliste.

Największy ze szklarzy Anax imperator trafia się przy większych zbiornikach wody, np. nad Szczyrbskim Jeziorem.

Borealno-alpejska ważka miedzianopiersia (Somatochlora alpestris ) o dość cienkim odwłoku, nieraz pokazuje się przy Toporowych Stawach i przy Smreczyńskim Stawie; raz jeden została schwytana blisko wierzchołka Lodowego Szczytu na wys. 2600 m, był to jednak wyjątkowy przypadek, być może zniósł ją tam wiatr.

Łątki, także o potocznej nazwie panienki lub panny wodne, są dość duże, ale ciało mają smukłe, cienkie, często zabarwione niebiesko, np. Lestes. Żagnice Aeschna juncea i A. cyanea są b. pospolite w Tatrach. Ważki zalatują aż w piętro kosówki, ale ich larwy były zanotowane najwyżej przy Morskim Oku.

Wśród w. jest wiele gatunków stenotopowych czyli żyjących tylko w wybitnie ograniczonych warunkach środowiskowych. Bardzo źle znoszą zanieczyszczenia i podgrzewanie wód, zmiany biotopu, np. melioracje itp. Są zagrożone wyginięciem i jak najbardziej zasługują na całkowitą ochronę krajową.

---