Szopiński Baltazar

Szopiński Baltazar (21 XII 1846 Nowy Targ - 1912 Kałusz). Prawnik, kolekcjoner tatrz. Pochodził z rodziny osiadłej w Nowym Targu, od młodych lat robił liczne wycieczki w Tatry i już w 1868 zaczął zbierać książki dotyczące tych gór. Znał Ludwika Zejsznera, Maksymiliana Nowickiego i Eugeniusza Janotę, który był jego nauczycielem w krak. gimnazjum św. Anny.

S. był wielkim miłośnikiem Tatr i Podhala i zgromadził cenny zbiór książek (ok. 400 tomów), rękopisów, dokumentów i sztychów z XVII-XIX w., dotyczących Tatr, Podhala, Orawy i Spisza. Była to jedna z pierwszych kolekcji tego rodzaju i zawierała wiele rzadkich druków; powędrowała ona ze swym właścicielem do Kałusza (na pd. od Lwowa), gdzie w 1882-94 S. był adiunktem sądowym. Następnie S. został naczelnikiem sądu powiatowego w Bukowsku (pow. sanocki), ale przeszedłszy na emeryturę wrócił do Kałusza i tam zmarł.

Kolekcja S. miała się dostać do Nowego Targu, ale wskutek komplikacji spadkowych pozostała w Kałuszu, gdzie w czasie I wojny świat. zaginęła. Ocalały tylko dwa stare sztychy, które jeszcze za swego życia S. podarował Muzeum Tatrzańskiemu w Zakopanem.S. był członkiem Tow. Tatrzańskiego od 1876, w 1881 był delegatem TT w Złoczowie, a w 1882-94 w Kałuszu.

Pisywał na tematy związane z Tatrami i Podtatrzem, np. Opryszki czyli "zbójnicy" karpaccy ("Tyg. Ilustr." 1901, nr 29), Skałka w Szaflarach (tamże 1901, nr 33), Pieczary koło Nowego Targu ("Zakopane" 3, 1910, nr 10). Wydał też w pol. tłumaczeniu część tatrz. i spiską książki » Simplicissimusa ze swoim wstępem i objaśnieniami. W rękopisie zachował się szkic S. Z góralami na Podole (streszczenie i wyjątki ogłosił Tadeusz Zwoliński w "Wierchach" 7, 1929).

Lit. - Juliusz Zborowski: Zniszczenie cennych zbiorów. "Echo Tatrz." 1919, nr 16. - Tenże: Z dziejów ludoznawstwa i muzealnictwa na Podhalu. "Rocz. Muzeum Etnogr. w Krakowie" 6, 1976, na s. 76-78.

---