E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Soczyński Karol Teodor

 
  Kategoria: 
Nie okreslony 

  opis  
  forum (0)  

Soczyński Karol Teodor (1781 Kraków - 12 III 1862 tamże). Lekarz (Uniw. Krak., dr med. 1808), prof. Uniw. Krak. 1815-33, senator Wolnego Miasta Krakowa. Zajmował się też historią sztuki.

Badał źródła mineralne w Karpatach i na Podkarpaciu, m.in. na Spiszu, także w Smokowcu i Szczawnicy ok. 1825. Zwiedzał Tatry i Podtatrze w 1823 i 1825. Już w 1823 był przy Morskim Oku i Pięciu Stawach Pol., w Zakopanem i Kościeliskiej Dolinie, a 24 VIII 1823 (1825?) dokonał wejścia na Łomnicę, uważaną wówczas za najwyższy szczyt w Tatrach. Ambroży Grabowski opisując swą wycieczkę z lipca 1824 do Morskiego Oka, cytuje wskazówki tur. udzielone mu przez K.S., tj. Karola Soczyńskiego, z którym zresztą miał różnorodne kontakty.

Rzeczy dotyczących Tatr i Podtatrza opublikował S. niewiele. Pod pseud. Krakowianin pisał o tatrz. badaniach geognostycznych i Stanisławie Staszicu ("Goniec Krak." 1828, nr 24), pod tymże pseud. ogłosił recenzje o pracach F. Herbicha o źródłach leczniczych w Szczawnicy ("Pam. Farmac. Krak." 1, 1834, nr 1) i o pracy Aleksandra Zawadzkiego Enumeratio plantarum Galiciae et Bucovinae (tamże 2, 1835), pisząc w tej ostatniej recenzji o Tatrach. Pod własnym nazwiskiem ukazał się wyjątek z jego dziennika podróży z 1825: Zamek lubowelski i napisy jego ("Kolumb" rocz. 2, 1829, t. 5, nr 27 oraz przedruk w: "Rozmaitości Warsz." 1829, nr 7).

Wśród gotowych do druku rękopisów S., które spłonęły w czasie wielkiego pożaru Krakowa w 1850, były też Karpaty w r. 1825 ze wstępem na Wielki Krępak tj. Łomnicę z odwiedzeniem Morskiego oka, Rybiego jeziora, i Czarnego stawu, Kościelisk itd. Zapewne z tego rękopisu pochodził wspom. fragment o Lubowelskim Zamku, opublikowany w 1829.

Drugi zaginiony rękopis S., z opisem m.in. źródeł smokowieckich i in. spiskich, to Manuscripta, ubi de Aquis et Thermis Carpathicis in Drużbaki, Kamionka, Łączkowa, Lubowla, Toporce, Szczawnik, Powroźnik, Słotwina, Tylicz, Muszyna, Kwaśnik, Krynica, Bardyów, Sławków, Szczawnica, Smierdzącka, et insuper De Thermis in Pisczany, Trenczyn, Łucki, Slacz, Wichnia etc. tractatur. Wymieniony Sławków to Wielki Sławków, na którego terenie znajdował się wówczas Smokowiec i jego źródła, a Łucki to Łączki (Lúčky) na Liptowie.

Z rękopisu tego korzystał » Franciszek B. Bulikowski, gdy pisał swą rozprawę dokt. o źródłach leczniczych (1834). Ponadto w jednym z dwóch egzemplarzy owej rozprawy Bulikowskiego, jakie znajdują się w zakop. Muzeum Tatrz., są uwagi i uzupełnienia (m.in. o źródłach na Spiszu) wpisane własnoręcznie przez S. na marginesach i dolepionych kartkach.Trzeba więc zaliczyć Soczyńskiego do pionierów balneologii karp. oraz pol. turystyki tatrz. i taternictwa (II pol. wejście na Łomnicę).

Lit. - Jan Dürr: Początki taternictwa. "Wierchy" 3, 1925. - Juliusz Zborowski: 1863 czy 1866? Przyczynek do pobytu Józefa Ignacego Kraszewskiego w Zakopanem. "Wierchy" 11, 1933 (przypis na s. 54). - "Arch. Hist. Med." 22, 1959, nr 2 (M. Skulimowski).





KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024