Słowacki Juliusz (4 IX 1809 Krzemieniec, Wołyń - 3 IV 1849 Paryż, w 1927
poch. w Krakowie w grobach król. na Wawelu). Wielki pol. poeta i dramatopisarz.W
Tatrach nigdy nie był. W jego dramacie (nie poemacie ) Beniowski (znane
są tylko dwa fragmenty) znajdują się drobne wzmianki o Tatrach i ostatnia scena
drugiego fragmentu rozgrywa się nad Morskim Okiem. Scena ta, nieco zmieniona,
jest powtórzona w dramacie Samuel Zborowski (1845) w odsłonie
trzeciej.
Istnieje też fragment złożony z trzech zwrotek, bliski pewnym częściom
poprzednich utworów, w którym S. pisze o młodym człowieku zwanym Eolionem,
który: "W odludnym mieszkał zamku na Karpatach". Czy Karpaty mają tu oznaczać
Tatry (jak u wielu piszących w owych latach), nie wiadomo.W poemacie
Król-Duch (1845-49) wzmiankuje ponadto S., że król Bolesław Śmiały śpi ze
swymi legendarnymi rycerzami "gdzieś w górnych Karpat okolicach". Jest to może
nawiązanie do znanej na Podhalu legendy o śpiących rycerzach w Tatrach.
Poza tym w całej twórczości S. nic więcej o Tatrach nie ma.W 1903-10 toczyła
się w Polsce gorąca dyskusja, gdzie pochować prochy Słowackiego, które miały być
w 1909 sprowadzone do kraju. Proponowano Kraków lub Warszawę, a wysunięto też
projekt, aby zbudować grobowiec w Tatrach: na Ornaku, w Giewoncie, w Kościelcu,
nad Morskim Okiem lub na wysepce na Czarnym Stawie Gąsienicowym. Za niefortunnym
pomysłem tatrz. wypowiedzieli się m.in. Henryk Sienkiewicz (jako pierwszy),
Stanisław Witkiewicz i Stefan Żeromski. Przeciw temu projektowi, który z wielu
względów był niestosowny i nierealny wypowiedział się b. ostro Jan Gwalbert
Pawlikowski i in., i projekt tatrz. upadł.
Lit. - Juliusz Zborowski i Stanisław Pigoń: Sprawa sprowadzenia do kraju
prochów Juliusza Słowackiego w roku 1909. "Archiwum Lit." 8, 1964. - Zob.
też: Szukiewicz Maciej.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81