Reimschüssel Julian

Reimschüssel Julian (27 IX 1908 Sporysz k. Żywca - 30 III 1984 Zakopane). Nauczyciel (Wydz. Pedag. Wyższe Studium Hand. w Krakowie 1934), pisarz, działacz społ. i kult.-oświatowy. W 1936-50 był nauczycielem w Żywcu, z przerwą w czasie II wojny świat. (w 1940 więziony w niem. obozach koncentr., skąd został zwolniony jako Ślązak; w 1943-45 w AK). Od 1950 dyr. w zakop. Państw. Gimnazjum i Liceum Hand., a po jego likwidacji nauczyciel w szkołach zakop. i nowotarskich do emerytury (1969).

Od 1929 działał w amatorskim ruchu teatr., kolejno w Sporyszu, Krakowie i Żywcu, a od 1950 w Zakopanem, gdzie był jednym z założycieli Zespołu Regionalnego im. Klimka Bachledy.Jako pisarz debiutował w 1929. Jest autorem licznych sztuk i widowisk teatr. o charakterze regionalnym: żywieckim i podhalańskim. Wśród jego utworów o tematyce podh. i częściowo tatrz. (pisanych gwarą i językiem lit.) są m.in.: Klimek Bachleda (dramat w 3 aktach, związany z wyprawą ratunk. w Tatry), Diaboł na Podhalu (wodewil góralski), Kwiat paproci, Sąd nad Janosikiem, Zew gór, Sabała (obraz poetycki), Ach, to Zakopane (adaptacja komedii muzycz. Adolfa Walewskiego).Największe i najszerzej znane dzieło R. to opera góralska Jadwisia spod regli. Opera ta (z amatorskimi góralskimi wykonawcami) była często wystawiana w Zakopanem, a ponadto w różnych miastach, w radiu i telewizji. Część muzyczną swych utworów teatr., widowiskowych i oper tylko częściowo komponował sam, a częściowo włączał do nich lub adaptował oryg. pieśni i muzykę podhalańską.Pisał też wiersze, opowiadania i wspomnienia. Był członkiem żywieckiej Grupy Literackiej "Gronie" i publikował niektóre swe utwory w roczniku "Karta Groni" (Żywiec) i różnych czasopismach. Własną autobiografię pt. Mój życiorys umieścił w książkowym wydaniu swego wodewilu góralskiego Zaloty góralskie (Kr. 1974). Drukiem ukazała się też jego Jadwisia spod regli (Kr. 1980).

Lit. - WIGAL Wincenty Galica : 50 lat pracy twórczej J. Reimschüssela ("Tatrz. Orzeł" 32, 1979, nr 1). - Wincenty Galica: Pamięci Juliana Reimschüssla ("Podhalanka" 4, 1985, nr 1. - "NCZ" 1988.

---