powietrze

powietrze. Powietrze, jak wiadomo, jest mieszaniną (nie związkiem) i składa się w 4 częściach z azotu, 1 części tlenu oraz b. drobnych, śladowych części innych gazów (np. argon, ksenon, krypton) i zmiennej ilości pary wodnej.

Powietrze tatrzańskie, szczególnie w partiach leśnych, odznaczało się ponadto zawartością olejków aromatycznych wydzielanych z drzew leśnych, zwłaszcza iglastych, oraz ziół górskich wybitnie wonnych. Tak np. goździk pyszny (Dianthus speciosus ) wydzielał zapach odczuwalny w promieniu kilkunastu metrów od kwitnącej rośliny. Nawet w poezji podkreślany był taki fakt, np. u Tetmajera "wiater ziołami wierchów woniejący" (II list Hanusi ).

Po II wojnie świat., gdy zaczął się gwałtownie rozwijać przemysł, zarówno w Polsce jak i u jej sąsiadów, do powietrza tatrzańskiego zaczęły coraz obficiej dostawać się domieszki wydzielin przemysłowych: gazy i pyły przynoszone wiatrem z Niemiec, Czech, Śląska, Słowacji, zaczynające coraz bardziej zatruwać to niegdyś kryształowe powietrze. Tzw. kwaśne deszcze - to głównie dwutlenek siarki, w zmieszaniu z wodą dający b. ostry, żrący kwas siarkowy, który w dodatku opadając z deszczem na glebę powoduje jej zakwaszanie i niszczenie roślinności.

Dziś powietrze tatrzańskie zatruwa, oprócz dwutlenku siarki, dwutlenek węgla, tlenki azotu i szereg innych zanieczyszczeń. Przyczyniają się również do tego kotłownie zakopiańskie, spaliny samochodowe i wyziewy ze śmietników rozrzuconych po całym Podtatrzu, nieraz nawet w granicach TPN. Wprowadzenie ogrzewnictwa przez gazyfikację i wody geotermalne przynajmniej częściowo zmiejszyłoby zatruwanie tatrzańskiego, ongiś "ziołami wonnego" powietrza.

---