poczta

poczta. Na pocz. XIX w. na całym Podhalu i u stóp Tatr nie było żadnego urzędu pocztowego. Po kupnie dóbr szaflarskich (w 1818) Tomasz Uznański wysyłał listy przez posłańca do Jordanowa, gdzie była najbliższa stacja pocztowa dyliżansów. Urząd poczt. w Nowym Targu powstał później, przed 1857, ale w 1868 nie było tam jeszcze telegrafu (w 1876 już był).

Pocztę z Nowego Targu do Zakopanego w latach 1860. dostarczał w lecie co drugi dzień pieszy posłaniec opłacany przez zakop. letników, którym załatwiał też drobne zakupy w Nowym Targu. Był to zakop. góral » Jakub Gąsienica-Kloryk, znany jako Kuba Poczciarz. Roznosił on listy w Zakopanem również i później, gdy istniał tam już urząd poczt. (chociaż czytać nie umiał).

W Zakopanem urząd poczt. założono w 1870. Maria Faleńska pisała 29 VII 1870 z Zakopanego do Karola Estreichera: "Pocztę już tu mamy, więc i gazety się nie spóźniają".

Poczta powstała w 1870 nie w samym Zakopanem, ale w Kuźnicach. Prowadził ją nadleśniczy Gustaw Finger w górnej części Kuźnic, a od ok. 1875 poniżej Kuźnic we własnym domu, który potem był przemianowany na "Adasiówkę", a jeszcze później rozbudowany na obecną "Księżówkę". W 1881 przeniesiono pocztę do samego Zakopanego. W 1882 powstał przy niej urząd telegraficzny. Listy i przesyłki dowożono z Nowego Targu, już codziennie, powozem konnym (kolej doprowadzono do Zakopanego dopiero w 1899).

Już w 1936 na Kasprowym Wierchu w budynku stacyjnym można było nadawać zwykłą korespondencję, na której przybijano pieczątkę z odpowiednim napisem. Po II wojnie świat. w schroniskach w Tatrach Pol. założono pośrednictwa poczt.; przyjmują one jedynie pocztówki i zwykłe listy, odbijając na nich specjalne stemple (pieczątki).

Po węg. stronie Tatr u samego ich podnóża pierwszy urząd poczt. powstał w Starym Smokowcu, gdzie w 1876 był już także telegraf. W 1883 istniały urzędy poczt. w Jaworzynie Spiskiej i Szczyrbskim Jeziorze, w 1884 w Nowym Smokowcu, w 1886 w Dolnym Smokowcu, w 1887 w Tatrz. Kotlinie, w 1894 w Tatrz. Łomnicy, w 1903 w Tatrz. Polance. W Zdziarze u stóp Tatr Biel. założono pocztę w 1936. Urząd poczt. na wierzchołku Łomnicy istnieje od 20 XII 1957 (tylko na listy i pocztówki); listonosz z Tatrz. Łomnicy wozi codziennie korespondencję koleją linową.

---