Pagaczewski Stanisław (9 VII 1916 Kraków - 7 VI 1984 tamże). Prozaik i
poeta, publicysta; studiował filologię na UJ 1946. Autor wielu książek dla
dzieci i młodzieży oraz licznych artykułów i książek krajoznawczych. Działacz
PTK i PTTK.
Znaczna część jego różnorodnej twórczości związana jest z Ziemią Krakowską, z
Beskidami (m.in. Gorce i Pieniny), także z Tatrami i Podtatrzem. Wśród jego
licznych niewielkich przewodników są m.in.: Przez Mogilany i Obidową do
Zakopanego (Wa. 1949 i 1952), Zabytkowe budowle Podhala (Wa. 1953),
Z Krynicy do Tatr (Wa. 1955, współautor). Jest on autorem tekstu
publikacji albumowej Z biegiem Dunajca (Wa. 1954, 1955 i 1957), którą
wydano też po niem.: Dunajec, der schönste polnische Bergfluss (Wa.
1954).
Tatr i Podtatrza dotyczą też częściowo jego książki krajozn. Spotkamy się
u wód (Kr. 1972) oraz Znów idę na południe (Wa. 1979). W zbiorku jego
wierszy i prozy poetyckiej pt. Krople głogu (Kr. 1965) również są
odzwierciedlone jego zainteresowania krajozn., m.in. z Gorców (np. Leśny
tryptyk) i Tatr (Lato się kończy, Halny). W jego książkach dla
młodzieży tematyka tatrz. pojawia się marginesowo, np. w powieści Zielona
wędrówka (Wa. 1957).Pisząc o Tatrach i Podtatrzu w dziennikach i
czasopismach poruszał wiele spraw związanych z krajoznawstwem, ochroną przyrody
i zabytków, historią i kulturą, np. Góry w słońcu ("Głos Narodu" 1938, nr
102), Zagadnienie turystyki masowej ("Dz. Pol." 1947, nr 19), Twórca
Orlej Perci ("Tyg. Powsz." 1950, nr 27, o ks. Walentym Gadowskim), Z
Kleparza pod Giewont (tamże 1952, nr 51-52, o podróżowaniu z Krakowa do
Zakopanego w dawnych czasach), Owcza sprawa (tamże 1954, nr 44),
Powstanie chochołowskie ("Słowo Powsz." 1954, nr 42), Kultura w cieniu
Tatr ("Tyg. Powsz." 1955, nr 25), Ze szkicownika turysty ("Wierchy"
26, 1957).
Lit. - "Turysta" 1958, nr 16. - "SWPP" seria II, t. 2, 1978. - "Kto jest kim
w Polsce 1984". - Jerzy Lohman: Pagaczewscy. "Kraków" 1984, nr
3.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
