Nedobrý Gustáv

Nedobrý Gustáv (11 III 1893 Beszeniowa = Bešeňová, Liptów - ok. 10 III 1966 Nowy Smokowiec?, poch. w Nowym Smokowcu). Wybitny słow. działacz tur. i narc., taternik i ratownik tatrz. Przed I wojną świat. był telegrafistą kolejowym, w czasie wojny lotnikiem, w 1920-25 kierownikiem internatu w Nowej Wsi Spiskiej, gdzie wciągał młodzież do turystyki.

Prowadził od 1928 restaurację przy Szczyrbskim Jeziorze, w 1936-43 swoje prywatne schronisko tur. przy Jamskim Stawie, następnie bazar przy Szczyrbskim Jeziorze i wreszcie, do przejścia na emeryturę, był kierowcą karetki sanitarnej w Nowym Smokowcu, gdzie już mieszkał aż do śmierci. W ostatnim okresie był też pracownikiem oświat. i wygłosił ponad 2500 pogadanek o Tatrach dla wczasowiczów w słow. uzdrowiskach podtatrz.

Turystykę w Tatrach uprawiał co najmniej od 1912, kiedy uczestniczył w słow. wycieczce nar. na Krywań. W latach międzywoj., wojennych i pierwszych powojennych był jednym z najczynniejszych słow. działaczy na polu turystyki i to gł. w Tatrach i Słowackim Raju, najpierw w KČST jako prezes jego oddziału w Nowej Wsi Spiskiej (1922-28) i jako przewodniczący Słow. Komisji KČST (1928-34). W okresie tym współpracował z PTT, m.in. na konferencjach pol.-czechosł. dotyczących turystyki w Tatrach i na Podtatrzu. Od 1938 był działaczem (w 1945-49 prezesem) KSTL, aż do jego rozwiązania.Był też taternikiem i w 1921 jednym z trzech założycieli pierwszego słow. klubu tatern. » JAMES. W 1922 był współzałożycielem pierwszego słow. klubu narc.: » Klub tatranských lyžiarov. W 1923 startował w zawodach narc. przy Szczyrbskim Jeziorze, zwyciężając w biegu na 12 km.

Działał też w ratownictwie tatrz. (organizacyjnie i jako ratownik), opiekował się przewodnictwem tatrz., znakował szlaki tur. w Słowackim Raju i w Tatrach.

W czasie II wojny świat. pomagał Polakom przedostawać się przez Tatry i Słowację na Węgry. Podczas Słow. Powstania Nar. i po jego upadku współpracował ze słow. oddziałem partyzanckim "Vysoké Tatry". Zaraz po wojnie pomógł stworzyć organizację komunist. przy Szczyrbskim Jeziorze i był jej pierwszym przewodniczącym.N. pisywał na tematy tur., tatern., narc. i ratownicze, ale poza sprawozdaniami stosunkowo niewiele i często pod kryptonimami, np. wspomnienie z przejścia Grani Hrubego pt. Hrubo ("Krásy Slov." 1926, nr 6), K 15. výročiu založenia Spolku tatranských horolezcov JAMES (tamże 1936, nr 6), Hrst myšlienok o našej turistickej práci (tamże 1939-40, nr 3), Z horskej záchrannej služby (tamże 1939-40, nr 9-10). Był współautorem podręcznika Moderné lyžiarstvo (1942).

Lit. - Ein wirklicher Bahnbrecher. "Karp. Post" 1935, nr 44. - "Vys. Tatry" 1963, nr 2 (Jožo Šimko); 1966, nr 2 (tenże). - "Krásy Slov." 1966, nr 7 (Fero Lipták).

---