E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Biała Spiska


(Spišská Belá; Bela; Szepesbéla.)
 
  Kategoria: 
Miejscowość 
  Wysokość:  631 m n.p.m.

  opis  
  forum (0)  

Położenie:
Miasto na Spiszu, na wsch. od Tatr, a na pn. od Kiezmarku, nad lw. brzegiem Popradu, nad dolnymi odcinkami jego tatrz. dopływów: Bielski Potok i Czarna Woda Rakuska.



Biała Spiska;

Pomijając najdawniejszą ludność tego obszaru, po której pozostały tylko znaleziska archeol., ludność B.S. była pierwotnie słow., potem głównie niem. i słow. z domieszką pol., a po II wojnie świat. przeważnie słowacka. Mieszk.: ok. 1785 było 2600, w 1830: 2782, 1910: 2887, 1940: 3706, 1948: 3153, 1970: 4485.

Od początku swego istnienia (1164? 1246? 1263) B.S. należała do Węgier, od 1412 wraz z in. miastami spiskimi była zastawiona Polsce i wtedy wchodziła w skład polskiego starostwa spiskiego , które w 1769 zostało okupowane przez wojska austr., a w 1772 wcielone do Węgier; B.S. w 1918-38 i 1945-92 znajdowała się w Czechosłowacji, w 1938-45 i od 1993 w Słowacji.

Tereny należące do B.S. od pocz. XIV w. (lub nawet wcześniej) aż do poł. XX w. sięgały w głąb Tatr obejmując część Kiezmarskiej Doliny i sporą pd.-wsch. część Tatr Biel. (» własnościowe sprawy ). Niektórzy mieszkańcy B.S. w owych stuleciach zajmowali się pasterstwem w Tatrach; pasterzami byli głównie Słowacy, ale także pol. górale spiscy.

W związku z odkryciem i udostępnieniem Bielskiej Jaskini, B.S. na swoim wówczas terenie założyła w 1883 małe uzdrowisko, dzisiejszą Tatrzańską Kotlinę. W 1948-52 państwo czechosł. przejęło tatrz. tereny B.S. wraz z Tatrzańską Kotliną aż prawie do Szarpańca i przyłączyło do Tatrz. Łomnicy, a w 1952 wszystkie tatrz. tereny, które niegdyś należały do B.S., ale bez Tatrz. Kotliny, przeszły pod zarząd dyrekcji TANAPu .

Wbrew in. domysłom nazwa B.S. pochodzi od Bielskiego Potoku, który pierwotnie nazywał się Biala i Biela. Natomiast od B.S. pochodzą nazwy Tatry Bielskie i Bielska Jaskinia.

 



Literatura:
Samuel Weber: Geschichte der Stadt Béla . Igló 1892. - Spišská Belá, vlastivedný zborník 1, Br. 1971.



KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024