E-mail Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Tatry
Aktualności
 ABC turysty
   Przygotowanie
   Ekwipunek
   Informacje TOPR i TPN
   Oznaczenia szlaków
   Przewodnicy
   Przejścia graniczne
    Bezpieczeństwo
      Gdy spotkasz misia...
      Lawiny
      Ku przestrodze...
      Bezpieczeństwo, porady
   Zwierzę na szlaku
   Schroniska
 O Tatrach
   TPN i TANAP
   Klimat
   Geologia
    Zwierzęta
      Gatunki
   Rośliny
    Tatry w liczbach
    Historia
 Encyklopedia Tatr
   Alfabetycznie
   Tematycznie
   Multimedia
 Wycieczki
   Zaplanuj wycieczkę
   Miejsce startu
   Miejsce docelowe
   Skala trudności
   Wszystkie
 Jaskinie tatrzańskie
    SKTJ PTTK
      Aktualności
      Działalność
      Kurs
      Wspomnienia
      Polecane strony
      Galeria
      Kontakt
   Powstanie jaskiń
   Krążenie wody w skałach
   Nacieki
   Morfologiczne typy
   Klimat jaskiń
   Powstanie jaskiń tatrz.
Zagadki tatrzańskie
 Aktywny wypoczynek
   Taternictwo
   Speleologia
   Paralotnie
   Ski-alpinizm
   Narciarstwo
   Na rowerze
   Turystyka jaskiniowa
   Trasy biegowe
   Turystyka piesza
   Sporty wodne
Galeria
Warunki w Tatrach
Forum dyskusyjne
Zakopane, Tatry, Podhale
E-mail
Hasło
» Załóż konto
» Zapomniałem hasła
Zakopane


zapamiętaj numer alarmowy w górach!!!
0 601 100 300
 nawigacja:  Z-ne.pl » Portal Zakopiański

w nazwach
w nazwach i opisach
wszędzie
alfabetycznie:    A  B  C  Ć  D  E  F  G  H  I  J  K  L  Ł  M  N  O  P  R  S  Ś  T  U  W  Z  Ź  Ż  

 

Kraszewski Józef Ignacy

 
  Kategoria: 
Ludzie 

  opis  
  forum (0)  

Kraszewski Józef Ignacy (28 VII 1812 Warszawa - 19 III 1887 Genewa, poch. w Krakowie na Skałce). Powieściopisarz, poeta, publicysta, historyk, krytyk lit. i artyst., działacz społ. i polit., rysownik i malarz.

Na Podtatrzu i w Tatrach był tylko raz, w 1866 (a nie w 1863, jak to się czasem mylnie podaje), ale już wcześniej interesował się tymi górami, tatrz. literaturą i malarstwem, pisał o Tatrach, np. recenzując Stare gawędy i obrazy Kazimierza W. Wójcickiego ("Athenaeum" 4, 1841, o opowiadaniu Góralka), Tatry Bogusza Z. Stęczyńskiego ("Gaz. Codz." 1860, nr 169) lub obraz Wojciecha Gersona Górale tatrzańscy w szałasie ("Gaz. Pol." 1862, nr 248). Swe ogólne myśli o pol. malarstwie tatrz. (m.in. Głowackiego) wypowiedział K. w swoim szkicu Krajobrazy (w: "Noworocznik Ilustrowany dla Polek na rok 1865". Wa.).

K. interesował się również Kaukazem (i pol. literaturą o tych górach) i Alpami (zwł. w malarstwie). Alpy zwiedzał kilkakrotnie (m.in. zrobił wycieczkę do stóp Mont Blanc); był na Wezuwiuszu.

K. zamierzał udać się w Tatry już w 1858, ale urzeczywistnił to dopiero w 1866. Odbywał wtedy kurację w Krynicy, skąd robił wycieczki w bliższe okolice i do Pienin, a w sierpniu chłopskim wozem przez Szczawnicę i Nowy Targ do Zakopanego . Trafił tam na deszczową pogodę, ale w towarzystwie Walerego Eljasza , Eugeniusza Janoty i in. był w Kościeliskiej Dolinie , a następnie wybrał się z Eljaszem do Strążyskiej Doliny , aby szkicować widoki, i znowu był deszcz. Niewiele widząc wymarzonych Tatr, wrócił K. do Krakowa. Swój pobyt tatrz. opisał pt. Z wycieczki do Tatrów ("Kłosy" 1868, nr 167), z reprodukcją drzeworytniczą własnego rysunku Widok z Tatrów: Dolina Strążyska.

Z 1866 pochodzi też obraz olejny K. Szczyt górski, znany tylko z reprodukcji w tygodniku "Praca" (1912, nr 32), a z 1867 zachowany obraz olejny Pejzaż górski. Po pobycie w Tatrach rytował K. w Dreźnie widoki Tatr wg własnych rysunków, uzupełniając je z fotografii przysłanych mu przez Walerego Eljasza. Muzeum Nar. w Krakowie z własnych zbiorów wydało w 1978 tekę z 16 akwafortami K. z Tatr.

Tatrz. reminiscencje K. znalazły też swe odbicie w jego twórczości literackiej. W powieści Czarna perełka (Lw.1871 i kilka wydań nast.) część akcji rozgrywa się na Podtatrzu i w Tatrach, a w powieści Wielki nieznajomy ("Tyg. Mód i Nowości" 1871 i "Tyg. Mód i Powieści" 1872) akcja toczy się w Krynicy i Zakopanem. K. porusza też różne sprawy tatrz. i podtatrz. w swej twórczości publicyst., a list do Tow. Tatrz . wydrukowano w "Pam. TT " 1, 1876.

K. utrzymywał bliższe kontakty z Walerym Eljaszem i pomógł mu wydać jego przewodnik tatrz. w 1870. W 1874 TT mianowało K. członkiem hon., w 1877 nazwało Pośrednią Kościeliską Bramę w Kościeliskiej Dolinie Bramą Kraszewskiego, a w 1879 uczciło jego jubileusz obchodem w Zakopanem i Kościeliskiej Dolinie z wmurowaniem tablicy pamiątkowej w owej bramie. Na domu, w którym K. mieszkał w Zakopanem, przy ul. Kościeliskiej, znajduje się druga tablica pamiątkowa. K. jest także upamiętniony w Zakopanem nazwą ulicy.



Literatura:
Aleksander Zyga: Kraszewski w górach i o górach. "Wierchy" 32, 1964. - "BLP" 12, 1966. - "PSB" 15, 1970 (Wincenty Danek). - "SAP" 4, 1986.



KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
Pełny tekst w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej. Kliknij tutaj

   Udostępnij




Jeżeli znalazłeś/aś błąd, nieaktualną informację lub posiadasz materiały (teksty, zdjęcia, nagrania...), które mogą rozszerzyć zawartość tej strony i możesz je udostępnić - KLIKNIJ TU »»

ZAKOPIAŃSKI PORTAL INTERNETOWY Copyright © MATinternet s.c. - ZAKOPANE 1999-2024