JAMES. Pierwszy słow. klub tatern., założony 17 VIII 1921 i działający do
1948, kiedy został rozwiązany. Nazwa powstała od pierwszych liter haseł:
idealizmus, alpinizmus, mortalita (lub memento mori, później
moralita), eugenika, solidarita. Pełna nazwa klubu brzmiała początkowo: Tatranský horolezecký a
alpistický krúžok JAMES (1921-25), a potem kolejno (w związku ze zmianami
organizacyjnymi): Spolok tatranských horolezcov JAMES (1926-40) oraz Sbor
tatranských horolezcov JAMES Klubu slovenských turistov a lyžiarov
(1940-48).
Założycielami JAMESu byli taternicy słow.: Mikuláš Mlynárčik , František Lipták i Gustáv Nedobrý , a siedzibą Nowa Wieś Spiska.
W 1925 wybrano pierwszy zarząd: M. Mlynárčik (prezes), Václav Dusil , F. Lipták, Alexander Škarvan i in. Od 1926 przez
wiele lat prezesem był F. Lipták, a w 1945-48 był nim wieloletni działacz JAMESu
Jožo Šimko
. Członkami byli głównie Słowacy, ale także Czesi.
Celem JAMESu była praca nad rozwojem taternictwa na Słowacji. W 1923 urządził
JAMES w Tatrach swój pierwszy kurs taternictwa (tygodniowy) z udziałem 25 osób.
Był to początek tzw. "tygodni taternickich" (Horolezecké týždne), urządzanych
przez JAMES corocznie aż do 1948. Razem było 26 "tygodni" z udziałem od 25 do
608 osób, w sumie 7298 uczestników ze Słowacji (głównie) i Czech. W 1948
urządzono poza tym osobny kurs taternictwa dla początkujących (52 uczestników) i
zim. kurs dla instruktorów (34 uczestników). W poprzednich latach JAMES
zorganizował ponadto 4 zim. "tygodnie taternickie" z 204 uczestnikami.
Członkowie JAMESu uprawiali też taternictwo na własną rękę, jednakże
najżywszą działalność tatern. rozwijali w ramach owych "tygodni taternickich",
które miały charakter czegoś pośredniego między kursem tatern. a wycieczką
klubową. Niektórzy członkowie JAMESu przechodzili drogi tatern. do
najtrudniejszych włącznie i brali udział w odkrywaniu nowych dróg, jednakże aż
do II wojny świat. większość członków nie osiągnęła wysokiego poziomu w
samodzielnym taternictwie. Główną zasługą JAMESu była propaganda taternictwa w
społeczeństwie słow. i czes. oraz przygotowanie gruntu pod rozwój taternictwa
czechosł. w nast. latach.
Wspomniane "tygodnie taternickie" wznowiły potem kolejne organizacje
taternickie na Słowacji. W 1974 odbył się 50 Horolezecký týždeň; jego
organizatorem był Slovenský horolezecký zväz. Tradycja JAMESu jest utrzymywana i
w ten sposób, że datę jego powstania 17 VIII 1921 uznano za początek
zorganizowanego taternictwa w Czechosłowacji.
Dnia 1 VI 1968 na nowo powołano do życia JAMES pod nazwą: Zväz slovenských
horolezcov IAMES (w skrócie ZSH IAMES), potem Slovenský horolezecký zväz IAMES,
następnie Horolezecký zväz SO ČSZTV-IAMES. Poprzednia nazwa JAMES pozostała
jednak na odznace towarzystwa. W 1968 powstał również »Svaz českých horolezců,
jednoczący czeskich i morawskich taterników i alpinistów. Oba towarzystwa miały
wtedy podlegać organizacji centr., zwanej Československý horolezecký zväz
(svaz). Nastąpiły dalsze reorganizacje. Od 1968 nazwę IAMES wywodzi się od
haseł: idealizmus,
alpinizmus, moralita, entuziazmus, solidarita.
