instrumenty muzyczne. Zarówno w samych Tatrach jak i na Podhalu znane
były dawniej następujące instrumenty: » gęśle czyli złóbcoki, » basy, » dudy
czyli koza lub gajdy, » trąbita, » piszczałki i » róg. Skrzypce pojawiają się
dopiero pod sam koniec XIX stulecia; jednym z pierwszych skrzypków był Bartuś
Obrochta. I. m. w Tatrach i na Podhalu były odrębne od używanych przez lud pol.
na niżu, ale podobne lub takie same występowały w całych Karpatach Zach. Jednak
Chybiński szczególnie podkreśla inność gęśli podhalańskich. Niektóre z tych i.m.
wyszły zupełnie z użytkowania przez górali przed końcem XIX w. Dopiero po II
wojnie świat., wraz z powstawaniem góralskich zespołów muzycznych i tanecznych,
niektóre z tych i.m. zaczęły powracać, ale już w charakterze estradowym nie
ogólnoludowym.
Duży zbiór dawnych i.m. posiada Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem.
Współcześnie, w podtatrz. zespołach muzycznych, szczególnie w zespole
dziecięcym w Jabłonce na Orawie, kierowanym przez Andrzeja Haniaczyka,
wprowadzono nowy instrument - dzwonki, takie jakich używano w Tatrach dla owiec.
Są one strojone na różne nuty, tak że zespół może na nich wygrywać prostsze
melodie.Obecny skład kapeli góralskiej (tzw. muzyki) stanowią: I skrzypce
(prym), II skrzypce (sekund) i basy, ale coraz częściej pojawia się akordeon, a
nawet i flet.
Lit. - Adolf Chybiński: Instrumenty muzyczne ludu polskiego na Podhalu.
"Prace i Mater. Antrop.-Archeol. i Etnogr." 1924.
KSIĘGARNIA GÓRSKA
ul. Zaruskiego 5
34-500 ZAKOPANE
tel. (018) 20 124 81
